بازی با آتش در میدان تجارت جهانی

واکنش شدید بازار به سیاستهای تجاری ترامپ نشان داد که نادیدهگرفتن رویکرد او به تعرفهها و کسری تجاری، اشتباهی پرهزینه بود.
جهان صنعت نیوز، پس از اعلام دونالد ترامپ درباره اعمال تعرفههای جدید بر تقریباً همه کشورها، بازارهای مالی دچار ریزش شدیدی شدند، چرا که سرمایهگذاران امید داشتند او از اقدامات افراطی خودداری کند. اما سیاست حمایتگرایانه ترامپ، که بر مبنای باور دیرینهاش به مضر بودن کسری تجاری و ضرورت اعمال تعرفههای سنگین شکل گرفته، ضربهای جدی به نظم تجاری جهانی وارد کرده است.
سقوط بازارهای مالی در پی سیاستهای تجاری ترامپ
در پی سخنرانی اخیر دونالد ترامپ موسوم به «روز رهایی» و اعلام اعمال تعرفههای سنگین تجاری بر تقریباً تمامی کشورهای جهان، بازار بورس آمریکا با افتی شدید مواجه شد؛ افتی که نشان داد سرمایهگذاران در تحلیل خود از رویکرد ترامپ به تجارت، دچار خطای محاسباتی بزرگی شدهاند.
در روزهای منتهی به این سخنرانی، بازارهای مالی با رشد همراه بودند، چرا که بسیاری از فعالان بازار امیدوار بودند ترامپ سیاستی میانهرو اتخاذ کند. اما آنچه رخ داد، خلاف این امیدواری بود: اعلام یک طرح حمایتگرایانه کمسابقه که حتی شامل متحدان آمریکا مانند اتحادیه اروپا، ژاپن، و کشورهای صادرکننده پوشاک مانند ویتنام و بنگلادش نیز شد. بهرغم ادعای ترامپ مبنی بر «متقابل بودن» این تعرفهها، میزان واقعی آنها در بسیاری موارد فراتر از تعرفههای اعمالی کشورها بر آمریکا است و این امر خطر بروز جنگ تجاری را افزایش میدهد.
بازار، غافلگیر اما نه بیتقصیر
با وجود غیرمنتظره بودن شدت اقدامات اعلامشده، کارشناسان اقتصادی معتقدند بازارها نباید از ترامپ انتظار رویکردی متفاوت میداشتند. برخلاف بیتفاوتی او به بسیاری از حوزههای سیاستگذاری، ترامپ در زمینه تجارت دیدگاههایی ریشهدار و کاملاً مشخص دارد. او طی چهار دهه گذشته همواره بر این باور بوده که کسری تجاری به معنای «فریب خوردن آمریکا» است و تعرفهها ابزار مقابله با این فریب هستند.
فرمولی عجیب برای محاسبه تعرفهها
یکی از جنجالبرانگیزترین بخشهای تصمیمات اخیر ترامپ، فرمولی است که دولت او برای تعیین نرخ تعرفهها استفاده کرده است. به جای درنظر گرفتن تعرفههای واقعی و موانع غیرتعرفهای، دولت صرفاً رقم کسری تجاری با هر کشور را بر حجم واردات از آن کشور تقسیم کرده و نتیجه را به عنوان نرخ تعرفه اعلام کرده است. این روش نهتنها از نظر اقتصادی بیاساس است، بلکه در برخی موارد منجر به تحمیل تعرفههایی سنگین بر کشورهایی شده که عملاً موانع تجاری خاصی ندارند. برای مثال، حتی پس از لغو تمامی تعرفهها از سوی اسرائیل در قبال واردات از آمریکا، ترامپ روز بعد همچنان تعرفههایی تازه علیه این کشور اعمال کرد.
هدف اصلی ترامپ: حذف کامل کسری تجاری
آنچه روشن است اینکه هدف واقعی ترامپ نه حذف موانع تجاری، بلکه حذف کامل کسری تجاری با هر کشور است؛ هدفی که از نظر اقتصادی هم غیرمنطقی و هم زیانبار تلقی میشود. اگر آمریکا بخواهد با هیچ کشوری کسری تجاری نداشته باشد، ناگزیر باید واردات خود را به شدت کاهش دهد، امری که میتواند منجر به افزایش قیمتها و کاهش دسترسی مردم به کالاهای مصرفی شود. با این حال، ترامپ بهروشنی اعلام کرده که این دیدگاه را از مدتها پیش در سر دارد. او در سال ۲۰۱۷ نیز گفته بود که «وجود کسری تجاری با بسیاری از کشورها برای آمریکا قابل قبول نیست».
اکنون که سیاستهای اقتصادی او وارد فاز اجرایی شده، نهتنها بازارهای مالی، بلکه کل اقتصاد جهانی باید هزینههای این نگرش محافظهکارانه را بپردازند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :