بازی بی‌نتیجه مذاکره غیرمستقیم
فریدون مجلسی ، دیپلمات پیشین و تحلیلگر مسائل بین‌الملل
در خصوص صحبت‌های ترامپ مبنی بر مذاکرات مستقیم با ایران و اینکه در داخل برخی مقامات و رسانه‌ها واکنش‌هایی به این صحبت‌ها نشان داده‌اند به‌طور کلی باید گفت در دیپلماسی بازی‌های کودکانه نمی‌گنجد. در واقع سوال مهم این است که مذاکره غیرمستقیم به چه معناست؟ یا شما قصدی برای مذاکره دارید یا ندارید. اگر قرار است مذاکره‌ای صورت بگیرد، قطعا باید هدفی هم پشت آن وجود داشته باشد. در همین راستا می‌توان گفت اکنون دیگر امکان مذاکره به روال سابق برای ایران وجود ندارد یعنی گفت‌وگوهایی که طولانی باشد و نتیجه خاصی هم از آن به دست نیاید زیرا دولت فعلی آمریکا دو ماه زمان برای توافق تعیین و اعلام کرده که در صورت عدم توافق تهدیدی تماما نظامی متوجه ایران خواهد شد.
این موضوع از آنجا حائز اهمیت است که ما سابقه اقدام و عمل آمریکایی‌ها را در گذشته در قبال کشورهایی نظیر عراق، افغانستان، لیبی و حتی صربستان در اروپا شاهد هستیم. بنابراین در خصوص اینکه منظور ترامپ از مطرح کردن مذاکره مستقیم چیست و آیا امکان توافق در چنین شرایطی وجود دارد یا خیر، می‌توان گفت مذاکره‌ای که اکنون در ایران مطرح می‌شود برای توافق نیست زیرا آمریکایی‌ها خواسته‌هایی را اعلام کرده‌اند که بخشی از آنها تغییر نقش ایران در منطقه و عدم تهدید صلح و امنیت بین‌المللی به زعم آنهاست. در خصوص مسائل هسته‌ای نیز از قبل تصمیم خود را به صراحت مطرح کرده‌اند. در واقع در اینجا موضوع مهم این است که مذاکره باید در نهایت به یک توافق منجر شود. حال چطور می‌شود با فردی که حاضر به مذاکره با آن نیستیم، یک توافق و قرارداد امضا کرده و تعهداتی را نیز به عهده بگیریم؟ در نتیجه اگر قرار به مذاکره و توافق بود باید پیش از این تصمیم گرفته می‌شد یعنی در زمانی که ایران از لحاظ داخلی و منطقه‌ای ابزارهای خود را در اختیار داشت، نه اینکه حالا با تضعیف نیروهای مقاومت مواجه بوده و در داخل نیز چالش‌های عدیده اقتصادی، ناترازی انرژی و کمبود آب و برق داریم. به همین دلیل است که معتقدم آن افرادی که تندروی را تشویق می‌کنند، مردم و کشور را به سمت دام یک جنگ ویرانگر هدایت می‌نمایند بنابراین باید به افرادی که منافعشان در جنگ و درگیری است یادآوری کنیم که جنگ دیگر برای شما نفتی باقی نمی‌گذارد که بتوانید با دور زدن تحریم‌ها و فروش آن برای خود ثروت‌اندوزی کنید. مهم‌ترین کار این است که ما از صنایع، نیروهای دفاعی و منافع ملی خود حفاظت کنیم، نه اینکه بخواهیم با ایجاد یک درگیری، منافع ملت ایران را قربانی سازیم.
در واقع شاهد بودیم که در گذشته توافق برجام ما را از جنبه‌هایی نظیر قطعنامه‌های شورای امنیت و فصل هفتم منشور ملل متحد نجات داد اما در داخل برخی در مسیر آن سنگ‌اندازی کرده و قدر آن را ندانستیم تا حالا ناچار شویم در آرزوی یک برجامی باشیم تا با آبرومندی از چنین بحرانی خارج شویم. ما زمانی ثروتمندترین کشور منطقه بودیم اما حالا وضعیت اقتصادی ما به این‌گونه شده است. پس لازم به یادآوری است ایران یک درصد جهان از لحاظ جمعیت و سرزمین است اما اقتصادش یک‌سوم این یک درصد را تشکیل می‌دهد یعنی اگر اقتصاد ما سه برابر شود، تازه به حق خود رسیده‌ایم. در نتیجه بهتر است به جای این جنجال‌هایی که وضعیت ما را به چنین روزی کشانده، با واقعیت‌ها مواجه شده و بپذیریم که باید با دنیا مطابق قواعد و قوانین بین‌المللی رفتار کرده و خود را اسیر سیاست‌های هزینه‌زا نکنیم.
اخبار برگزیدهسیاسییادداشت
لینک کوتاه :