صندوق بازنشستگی کشوری دیگر قابل نجات نیست؟

جهان صنعت نیوز، طبق گزارش‌ها، نسبت پشتیبانی صندوق بازنشستگی کشوری به پایین‌ترین سطح ممکن یعنی ۰.۴۶ سقوط کرده است، در حالی که برای پایداری، این نسبت باید حداقل ۳ باشد. اکبر شیرمحمدی، کارشناس حوزه رفاه، با اشاره به کاهش جذب رسمی در دولت، عدم جایگزینی بازنشستگان و ضعف سرمایه‌گذاری در صندوق، پیشنهاد می‌دهد ورودی جدید به صندوق متوقف و نظام جایگزین یا ادغام با تأمین اجتماعی در دستور کار قرار گیرد. به گفته او، در شرایط فعلی، تداوم فعالیت صندوق بدون اصلاحات اساسی تنها بار مالی سنگینی را به بودجه عمومی کشور تحمیل خواهد کرد.

نرخ پشتیبانی خطرناک در صندوق بازنشستگی کشوری؛ اصلاحات یا سقوط؟

براساس آخرین گزارش‌ها، نسبت پشتیبانی صندوق بازنشستگی کشوری به ۰.۴۶ رسیده است؛ عددی که به معنای وجود کمتر از یک نفر شاغل کسورپرداز به ازای هر بازنشسته است. این در حالی‌ است که طبق استانداردهای بین‌المللی، نسبت پشتیبانی مطلوب باید بین ۳ تا ۷ باشد تا صندوق بتواند به تعهدات خود پاسخ دهد.

اکبر شیرمحمدی، معاون سابق امور فنی صندوق بازنشستگی کشوری، در گفت‌وگو با ایسنا توضیح می‌دهد که این صندوق‌ها با هدف تأمین منابع آتی از محل کسور دریافتی و سرمایه‌گذاری تشکیل شده‌اند. اما از همان ابتدا، نرخ پشتیبانی نامطلوب و سیاست‌های بازنشستگی زودرس، صندوق را در مسیر زیان قرار دادند. او یادآور شد که در سال ۱۳۹۵ محاسبات رسمی نشان می‌داد که به ازای هر ورودی جدید به صندوق، ۷۵ میلیون تومان ضرر به صندوق وارد می‌شود.

کاهش استخدام‌های رسمی، نبود جایگزین و افزایش بازنشستگی

یکی از عوامل مهم در بحران فعلی، کاهش شدید جذب رسمی در دولت و عدم جایگزینی بازنشستگان است. بر اساس آمارها، سالانه تنها حدود ۱۰ هزار نفر به صورت رسمی وارد صندوق بازنشستگی کشوری می‌شوند، در حالی که سالانه ۵۰ هزار نفر بازنشسته می‌شوند. این شکاف بزرگ، نسبت پشتیبانی را به مرز بحران کشانده است.

شیرمحمدی تأکید می‌کند که ورود اعضای جدید به صندوق باید متوقف شود و دولت به جای حفظ صندوقی زیان‌ده، یا باید سیستم جدیدی با محاسبات دقیق بیمه‌ای جایگزین کند، یا اعضای جدید را به سمت سازمان تأمین اجتماعی هدایت کند که به گفته او، پوشش حمایتی مطلوب‌تری دارد و ساختار مالی بهتری را ارائه می‌دهد.

هشدار درباره وابستگی به بودجه عمومی

در صورت ادامه روند فعلی، صندوق بازنشستگی کشوری به یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان منابع بودجه عمومی تبدیل خواهد شد. شیرمحمدی هشدار می‌دهد که اگر سیاست‌هایی همچون کاهش هزینه‌ها، حذف پرداختی‌های ناعادلانه و بازنگری در مقررات اجرایی نشود، این صندوق‌ها در آینده بخش بزرگی از منابع مالی کشور را می‌بلعند.

اقتصاد کلان