قهرمانان و بازنده‌های بورس؛ پنج صنعت زیر ذره‌بین

دیبا حاجیها- جهان صنعت نیوز– در سال گذشته، بازارهای سرمایه ایران شاهد تحولات چشمگیری بودند که بر عملکرد صنایع مختلف تاثیرات متفاوتی داشت. برخی صنایع توانستند با استفاده از فرصت‌های اقتصادی و افزایش تقاضا، رشد چشمگیری داشته باشند، در حالی که برخی دیگر با چالش‌های داخلی و جهانی دست و پنجه نرم کردند. در این میان، صنعت بانک‌ها و موسسات اعتباری با رشدی خیره‌کننده توانست بر صدر صنایع قرار گیرد، در حالی که صنایع مانند کانی‌های فلزی و فرآورده‌های نفتی با کاهش بازدهی و مشکلات مالی روبه‌رو شدند. از ناترازی انرژی و مشکلات ناشی از تحریم‌ها تا نوسانات جهانی، هر صنعت در مواجهه با شرایط خاص خود، عملکرد متفاوتی را تجربه کرد.

بانک‌ها و موسسات اعتباری: قهرمانان بی‌چون و چرا

در سال گذشته، صنعت بانک‌ها و موسسات اعتباری توانست با رشد چشمگیر ۷۳.۷۳ درصدی، عنوان بهترین صنعت را در میان پنج صنعت مورد بررسی از آن خود کند. این رشد قابل‌توجه ناشی از تقاضای بالا برای خدمات مالی و اعتباری در دوران پساکرونا و همچنین افزایش نرخ بهره بود که برای بانک‌ها و موسسات اعتباری فرصتی طلایی به شمار می‌رفت. با وجود تعداد ۲۳ نماد فعال در این صنعت، حاشیه سود خالص آن‌ها ۵۱ درصد بود که نشان می‌دهد این صنعت عملکرد نسبتا قابل دفاعی ارائه کرده است. نسبت P/E صنعت نیز ۲.۹۶ است که به معنای ارزیابی نسبتاً ارزان این صنعت به‌خصوص در مقایسه با برخی صنایع دیگر است.

صنعت مواد شیمیایی: نقطه ثقل اقتصاد ایران

صنعت مواد شیمیایی (پتروشیمی‌ها) در مدت زمان مذکور عملکرد خوبی داشت و بازدهی ۴۳.۱۷ درصدی را ثبت کرد. این صنعت با ۵۹ نماد فعال، از رشد قابل‌ قبولی برخوردار بود، اما حاشیه سود خالص آن ۱۸ درصد گزارش شده است که نشان‌دهنده فشارهای ناشی از هزینه‌های تولید و تأمین مواد اولیه است. نسبت P/E صنعت نیز به عدد ۱۰.۷۲ می‌رسد که بالاتر از میانگین صنایعی مورد بررسی ارزیابی می‌شود که این صنعت را نسبت به دیگر صنایع کمی گران‌تر ارزیابی می‌کند. با این حال، رشد قوی مواد شیمیایی در طول سال، انعطاف‌پذیری این صنعت در برابر بحران‌های اقتصادی اعم از ناترازی انرژی را نشان می‌دهد که از کشوری غنی از ذخایر نفتی حتی عملکردی بهتر نیز انتظار می‌رود.

صنعت فرآورده‌های نفتی: رشد کم اما ثابت

صنعت فرآورده‌های نفتی (پالایشی‌ها) با بازدهی ۱۷.۶۹ درصدی در سال گذشته، نتوانست رشد چشمگیری را نسبت به سایر صنایع تجربه کند، اما همچنان به‌عنوان یک صنعت با بازدهی مثبت شناخته می‌شود. این صنعت که ۱۶ نماد در دل خود دارد، حاشیه سود خالص بسیار پایین ۶ درصد را تجربه کرده است که می‌تواند نشان‌دهنده فشارهای سنگین بر هزینه‌ها و کاهش حاشیه‌های سود ناشی از قیمت‌گذاری دستوری و تحریم‌های همه‌جانبه اقتصادی باشد. نسبت P/E این صنعت نیز ۷.۲ است که نشان‌دهنده ارزش نسبی قابل قبول در مقایسه با دیگر صنایع است. با توجه به اینکه بازار فرآورده‌های نفتی در ایران تحت تاثیر نوسانات جهانی نفت و همچنین انزوای اقتصادی کشور قرار دارد، این رشد محدود در شرایط اقتصادی فعلی آن چنان دور از انتظار نیست. به تظر می‌آید پالایشی‌ها پس از گشایش‌های سیاسی دوباره به رالی صعودی باز خواهند گشت و عقب‌ماندگی‌ها را جبران خواهند کرد.

آهن و فولاد: رشد اندک و مشکلات سودآوری

صنعت آهن و فولاد در سال گذشته، بازدهی ۶.۳۴ درصدی را تجربه کرد. این صنعت که دارای ۴۱ نماد فعال است، با مشکلات متعددی در زمینه ناترازی انرژی و هزینه‌های بالا روبه‌رو بود. حاشیه سود خالص آن‌ها ۲۱ درصد بود که نشان‌دهنده سودآوری نه‌چندان دلچسب در مقایسه با رشد محدود این صنعت است. نسبت P/E این صنعت ۷.۷۸ بوده که نشان‌دهنده ارزش نسبی متوسط نسبت به دیگر صنایع مورد بررسی است. با توجه به اینکه صنعت آهن و فولاد تحت تأثیر نوسانات بازار جهانی فلزات و همچنین مسائل داخلی اعم از قطعی مکرر برق و تعطیلی خط تولید قرار دارد، به‌نظر می‌رسد مادامی که دو رکن اصلی تحریم و ناترازی انرژی برطرف نشود. صنعت فولاد و سهام‌دارانش آنچنان تابلوی معاملات را به کام خود نخواهند دید.

صنعت کانی‌های فلزی: در مسیر معکوس

صنعت کانی‌های فلزی، برخلاف دیگر صنایع، سال گذشته را با عملکرد منفی پشت سر گذاشت و بازدهی منفی ۱۲.۹۲ درصدی را ثبت کرد. این صنعت که تنها ۱۳ نماد دارد، تحت تأثیر کاهش قیمت‌های جهانی فلزات و همچنین مشکلات داخلی نظیر عدم بهینه‌سازی در فرآیندهای تولید قرار گرفت. با این حال، حاشیه سود خالص آن ۳۵ درصد است که نشان‌دهنده این است که با وجود مشکلات، همچنان در فضای سودآوری قرار دارد.

نسبت P/E این صنعت ۶.۹۷ است که به معنای ارزیابی نسبتاً پایین این صنعت در مقایسه با سایر صنایع است. به‌طور کلی، مشکلات اقتصادی داخلی و جهانی فشار زیادی به این صنعت وارد کرده است و پیش‌بینی می‌شود که اگر این شرایط ادامه یابد، کانی‌های فلزی همچنان با چالش‌های قابل‌توجهی روبه‌رو باشند.

پنج صنعت بزرگ و پنج مسیر متفاوت

در یک سال معاملاتی اخیر، پنج صنعت اصلی ایران با بازدهی‌ها و چالش‌های متفاوتی روبه‌رو بودند. از عملکرد فوق‌العاده بانک‌ها و موسسات اعتباری تا مشکلات جدی صنعت کانی‌های فلزی، هر صنعت نشان‌دهنده وضعیت خاص خود در برابر نوسانات و مشکلات موجود در بازارهای داخلی و جهانی بود. بانک‌ها و موسسات اعتباری با رشد بالای خود به‌عنوان پیشتازان این بررسی شناخته شدند، در حالی که صنایع مواد شیمیایی و فرآورده‌های نفتی با بازدهی‌های مثبت ولی سودآوری پایین‌تری مواجه بودند. صنعت آهن و فولاد نیز با رشد اندک و سودآوری کم، چالش‌های زیادی را در صورت‌های مالی خود منعکس می‌کند. فولادی‌ها که روزی به عنوان نمادهای بنیادی بازار شناخته می‌شدند، امروزه با مانند بسیاری دیگری از صنایع از التیام زخم‌های متعدد ناشی از تحریم و قطعی مکرر گاز، برق و به‌زودی آب عاجزاند. سرمایه‌گذاران باید در سال جاری، با در نظر گرفتن این عملکردهای مختلف، تصمیمات سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌تری بگیرند و به تحلیل دقیق‌تری از شرایط هر صنعت پرداخته و استراتژی‌های خود را براساس تغییرات اقتصادی تنظیم کنند.

بورسپیشنهاد ویژه