جانشین‌پروری؛ حلقه مفقوده مدیریت منابع انسانی

سارا پوردلجو- جهان صنعت نیوز: در دنیای کسب‌وکار امروز، مدیریت و آموزش منابع انسانی یکی از مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین مباحث است. در بسیاری از کشورها بحث جانشین‌پروری مورد توجه ویژه سازمان‌ها است، در حالی‌که در کشور ما به دلیل ترس از از دست دادن جایگاه، این فرهنگ هنوز جا نیفتاده است. دکتر علیرضا کوشکی جهرمی، عضو هیئت‌مدیره انجمن مدیریت کسب‌وکار ایران و رئیس  مرکز تحقیقات مدیریت و نوآوری دانشگاه علامه طباطبائی که در هفته گذشته همایش رازآموزی در منابع انسانی را در این دانشگاه برگزار کرده بود، در خصوص اهمیت بحث جانشین‌پروری و آموزش نخبگان برای تصدی پست‌های سازمانی با جهان صنعت نیوز گفت‌وگویی انجام داد که می‌خوانید.  

 جانشین‌پروری؛ حلقه مفقوده مدیریت منابع انسانی

حوزه جانشین‌پروری و آموزش، یکی از حوزه‌هایی است که در کشور ما دچار آسیب‌های بسیاری شده است. در همایشی که برگزار شد، تلاش کردیم نشانه‌های فقدان و آسیب‌های حوزه مدیریت تجربه و مدیریت تعارضات درون سازمانی و برون سازمانی را به صورت عینی و تجربی نشان دهیم. در این حوزه ۶ آسیب بزرگ را شناسایی کردیم که به تایید تیم متخصصین ما که همگی معاونین منابع انسانی شرکت‌های بزرگ هستند، نیز رسید. یکی از اصلی‌ترین این آسیب‌ها همین بحث جذب استعدادها و جانشین‌پروری بود. جک ولش، که از او به عنوان یکی از بزرگترین مدیران عامل چند سال اخیر یاد می‌شود، در اولین روز کاری خود از مدیر منابع انسانی می‌خواهد که جانشینش را معرفی کند. ولش می‌گوید: باید می‌دانستم اگر روزی بخواهم از این مجموعه جدا شوم، چه کسی جانشین من خواهد شد، و موظف بودم آموزش‌های لازم را به او بدهم. این یک بحث فرهنگی است؛ به این معنی که تا زمانی‌که نگران این باشیم که چه کسی جانشینی من خواهد شد، نمی‌توانیم فرهنگ جانشین‌پروری را به درستی به اجرا درآوریم. در بسیاری از شرکت‌ها مدیران می‌خواهند اختیار مطلق داشته و هیچ‌گونه رقیبی نداشته باشند. اگر مدام نگران این باشیم که نفر دومی ممکن است جایگاه ما را متزلزل کند، نمی‌توانیم به جانشین‌پروری فکر کنیم. در بخش‌های دولتی بیشتر شاهد این آسیب هستیم؛ چرا که بحث انتصاب و رقابت به شدت در جریان است.

متدهای تشویق‌محور جایگزین متدهای تنبیهی

در دنیای یادگیری در سازمان‌ها اجرای متد Gamification می‌تواند به اصلاح رفتار از سطوح پایین تا بسیار بالا منجر شود. برای مثال، بحث جریمه‌های رانندگی را در نظر بگیرید. چرا در کشور ما با وجود دوربین‌های فراوان و اعمال جریمه در تعطیلات عید این حجم از تخلفات رانندگی صورت می‌گیرد؟ در برخی از کشورهای پیشرفته دوربین‌هایی نصب کرده‌اند که به جای ثبت تخلفات، رعایت قوانین و مقررات را ثبت می‌کنند و تشویقاتی مانند تخفیف بیمه را به افراد ارائه می‌دهند. این کار باعث شده تا تخلفات رانندگی تا ۹۰ درصد کاهش پیدا کند. یادگیری و تغییر رفتار با استفاده از متد Gamification می‌تواند به فرهنگ‌سازی در تمامی مسائل منجر شود. در حالت عادی، افراد تحت فشار و اجبار دست به اصلاح رفتار می‌زنند، در صورتی‌که اگر آموزش ریشه‌ای انجام گیرد که مورد علاقه افراد باشد، دیگر نیازی به اعمال فشار و جریمه نخواهد بود.

اخبار برگزیدهشرکت‎ها