معادلات پیچیده مذاکرات هستهای؛ مذاکرات رم در آستانه بحران

در حالی که ایران افسار مذاکرات را در دست گرفته، کاخ سفید با ارسال سیگنالهای متناقض، اسرائیل را به تکاپو انداخته است.
جهان صنعت نیوز،با آغاز دور تازهای از گفتوگوهای دیپلماتیک میان ایران و ایالات متحده، معادلهای پیچیده در عرصه سیاست خارجی شکل گرفته که سه ضلع اصلی آن ایران، آمریکا و اسرائیل هستند. در این میان، تهران که به نظر میرسد با حفظ انسجام داخلی و تأکید بر خطوط قرمز خود، ابتکار عمل مذاکرات را در دست گرفته، در حال سنجش مواضع واقعی واشنگتن است.
سیگنالهای متناقض از کاخ سفید
در حالی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، نمیخواهد وارد درگیری نظامی جدیدی در خاورمیانه شود، اظهارات اخیر او و نماینده ویژهاش، استیو ویتکاف، پر از پیامهای دوپهلو بوده است. از یک سو، پذیرش برنامه محدود غنیسازی توسط ایران مطرح شده و از سوی دیگر، شرط توقف کامل برنامه هستهای به عنوان لازمه توافق مطرح میشود. این چرخشهای سریع در موضعگیری، نهتنها به ابهام در روند مذاکرات دامن زده بلکه باعث بیاعتمادی شرکای سنتی آمریکا، از جمله اسرائیل، شده است.
اسرائیل در حالت هشدار
اسرائیل که همیشه بر فشار حداکثری علیه تهران پافشاری کرده، اکنون با نگرانی روند مذاکرات را دنبال میکند. تحلیلگران میگویند تلآویو نگران است که واشنگتن به توافقی تن دهد که خواستههای امنیتی اسرائیل را نادیده بگیرد. از همین رو، صداهایی در تلآویو شنیده میشود که از احتمال اقدام نظامی یکجانبه سخن میگویند، هرچند بسیاری از این طرحها بدون پشتیبانی آمریکا، شانس موفقیت ندارند.
ایران؛ موضع ثابت، مطالبه روشن
در سوی دیگر، ایران بر ادامه برنامه صلحآمیز هستهای خود تأکید دارد و توقف کامل غنیسازی را خط قرمز غیرقابل عبور میداند. پیام صریح رهبر ایران در روزهای اخیر مبنی بر «دوری از خوشبینی یا بدبینی افراطی» و حرکت دقیق در مسیر مذاکرات، نشاندهنده ارادهای منسجم برای گفتوگو در چارچوب منافع ملی است. پیشنهاد اخیر مبنی بر نظارت راستیآزمایی بر غنیسازی محدود نیز نشانهای از انعطاف هوشمندانه تهران تلقی شده است.
جنگ در سایه یا توافق شکننده؟
در حالی که برخی در دولت ترامپ به دنبال توافقی همهجانبه هستند، دیگران با فشارهای لابیهای مخالف توافق، خواهان توقف کامل برنامه هستهای ایران شدهاند. این تزلزل در سیاستگذاری، به گفته کارشناسان، ممکن است مسیر گفتوگو را به بنبست بکشاند یا باعث بازگشت به تنشهای جدی شود. تحلیلگران اروپایی نیز هشدار دادهاند که عدم تعیین موضع شفاف از سوی آمریکا، به سود هیچکدام از طرفها نخواهد بود.
اسرائیل، بازیگری نگران در حاشیه
با وجود اینکه گزینههای نظامی هنوز از روی میز برداشته نشدهاند، اما پیچیدگی شرایط منطقهای، تجربه جنگهای گذشته و بیمیلی عمومی به درگیری جدید، باعث شده اسرائیل در موضع تدافعی قرار گیرد. مقامات این رژیم نگرانند که ایران از فرصت مذاکرات استفاده کرده و زمان را به نفع خود بخرد. اما همین فضا ممکن است، طبق دیدگاه برخی، به فرصتی برای توافقی پایدار تبدیل شود، اگر واشنگتن بالاخره موضعی روشن اتخاذ کند.
سیاسیلینک کوتاه :