سیاسیون چه میگویند؛ مردم چه میخواهند

امروز دور سوم مذاکرات پس از جلسه هیاتهای فنی و کارشناسی ایران و آمریکا برگزار خواهد شد. عدهای چشمانداز مذاکرات را روشن میدانند و عدهای از شرایط ناامیدند. در این میان مردم با نگرانی اخبار مذاکرات را دنبال میکنند و چشم به راه اخبار امیدوار کننده هستند.
جهان صنعت نیوز: سومین دور مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا امروز برگزار خواهد شد. این دور کمی متفاوت خواهد بود؛ قرار است ابتدا کارشناسان در قالب هیاتهای فنی با یکدیگر دیدار کنند و پس از آن عراقچی و ویتکاف دیدار خواهند کرد. حضور هیات کارشناسی و فنی نشاندهنده پیشرفت مذاکرات و رسیدن به مرحله بررسی جزئیات است، و میتواند تا حدودی امیدوارکننده باشد. از سوی دیگر، با توجه به مطالبات مطرحشده از سوی طرف آمریکایی امکان عدم توافق بر سر جزئیات را نیز نمیتوان نادیده گرفت. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، اخیرا اعلام کرد اگر جمهوری اسلامی ایران برنامه هسته ای مسالمت آمیز را دنبال کند، فقط مجاز به واردات ۳.۶۷درصد اورانیوم غنی شده خواهد بود و به هیچ وجه مجاز به غنی سازی آن نخواهد بود. عدهای این سخنان را به نوعی عقبنشینی از غنیسازی صفر درصد تلقی کردند، و عدهای این پذیرش این شرط از سوی ایران را غیرممکن میدانند. در حال حاضر، فضای کلی مذاکرات همچنان در هالهای از ابهام است و گمانهزنیها چه از سوی طرف آمریکایی و چه از سوی طرف ایرانی بسیار متنوع و متفاوت است.
صلح موقت با جبهه نفاق
در ایران آخرین سخنان رهبر انقلاب با مضمون تایید صلح و مذاکره در شرایط فعلی مورد توجه بسیاری از موافقان و مخالفان مذاکره قرار گرفت: «وقتی که امام حسن مجتبیٰ (ع) صلح کردند با معاویه، یک عدّهای میآمدند گله میکردند و اعتراض میکردند. حضرت میفرمودند که: این تا یک وقتی است، این موقّت است. یعنی در کلمات امام حسن مجتبیٰ (ع) اشاره شده به اینکه این حادثه، این تسلّط کفر و نفاق، بنا نیست دائمی باشد؛ در تقدیر الهی این موقّت است. بسیاری از افراد ایراد چنین سخنانی از سوی عالیترین مرجع تصمیمگیری کشور را پاسخ به مخالفان مذاکره و اتمام حجت با آنها میدانند. پس از این سخنان اظهارنظرها از سوی برخی چهرههای مخالف مذاکره کمی کمرنگتر و محتاطانهتر شده است.
توافق کنیم تا بمبها نیفتند
اما در طرف مقابل، دونالد ترامپ در مصاحبهای با مجله تایم با تاکید دوباره بر لزوم پیشگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای گفت: فکر میکنم ما با ایران به توافق خواهیم رسید. فکر میکنم ما با ایران توافق میکنیم. هیچکس دیگری نمیتوانست این کار را انجام دهد. ترامپ در پاسخ به سوال خبرنگار مبنی بر خطر حمله اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران نیز گفت: من جلویشان را نگرفتم، اما شرایط را هم برایشان راحت نکردم، چون فکر میکنم میتوانیم بدون حمله به توافق برسیم. امیدوارم بتوانیم. البته ممکن است مجبور شویم حمله کنیم، چون ایران نباید سلاح هستهای داشته باشد. اما شرایط را برایشان راحت نکردم، ولی نه نگفتم. در نهایت میخواستم تصمیم را به خودشان واگذار کنم، اما گفتم ترجیح میدهم توافقی داشته باشیم تا اینکه بمبها بیفتند.
علمالهدی نگران سابقه ۷۰ ساله آمریکا در بدعهدی
علمالهدی، امام جمعه مشهد را میتوان از باسابقهترین مخالفان مذاکره در ایران دانست. دیروز و در خلال نماز جمعه با اشاره به سابقه ۷۰ ساله آمریکا در بدعهدی، مشروط کردن اقتصاد به مذاکرات، کاهش سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی در کشور، و فشار روانی بر جامعه را ۳ خطر وابسته کردن اقتصاد به مذاکرات نامیده است. علی شمخانی، مشاور سیاسی رهبری انقلاب نیز در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: پروندههای اصلی ترامپ بعد از ۱۰۰ روز بلاتکلیفند: یمن، غزه، اوکراین، جنگ تعرفهها و کسری بودجه. مذاکرات مسقط میتواند فرصتی برای موفقیت مشترک باشد؛ بر پایه شفافیت (تضمین عدم انحراف)، توازن (رفع همه تحریمها) و قانونگرایی (غنیسازی در چارچوب حقوق بینالملل) .
کیهان نگران از «دیپلماسی با دست چماق»
کیهان نیز در سرمقاله امروز خود مینویسد: در حالی که سومین دور از مذاکرات غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده در عمان از امروز آغاز شده، نشانههای روشنی از تداوم همان الگوی دیرین آمریکاییها یعنی «دیپلماسی با دست چماق» به چشم میخورد؛ الگویی که همزمان با گفتوگو، مسیر فشار و تحریم را نیز با شدت ادامه میدهد و هدفی جز تضعیف مواضع ایران در میز مذاکره ندارد. متأسفانه برخی جریانهای رسانهای و سیاسی در داخل، با سادهسازی این روند پیچیده و نادیده گرفتن نشانههای آشکار خصومت، تلاش دارند گفتوگو را مترادف «توافق به هر قیمت» جا بزنند؛ حال آنکه واقعیات میدان، چیز دیگری میگوید. از تحریمهای هدفمند وزارت خزانهداری آمریکا درست در آستانه هر دور مذاکره، تا لفاظیهای تهدیدآمیز مقامات بلندپایه واشنگتن و دخالتهای مداوم اروپا در روند مذاکرات، همگی یک پیام روشن دارند: «بازگشت به بازی خطرناک فشار- مذاکره». و اگر تیم ایرانی این پیام را نادیده بگیرد یا به آن پاسخ مناسب ندهد، نتیجه چیزی جز بازتولید تجربه پرهزینه «برجام بدون آمریکا» نخواهد بود.
اجازه فروش محدود نفت در ازای محدودیت غنیسازی
حسین سلاحورزی، رئیس کانون عالی کارفرمایان نیز با دور از ذهن دانستن امکان دستیابی به توافقی جامع مینویسد: با توجه به پیچیدگیهای مذاکرات ایران و ایالات متحده و تمرکز اولیه طرفین بر جلوگیری از تشدید تنشها و اجتناب از درگیری نظامی، دستیابی به توافقی جامع برای رفع کامل تحریمهای اقتصادی علیه ایران بعید به نظر میرسد. احتمالاً ایالات متحده در ازای محدودیت غنیسازی، اجازه فروش محدود نفت را به ایران خواهد داد. با این حال، تداوم تحریمهای مالی و بانکی، هزینههای بالای مبادلات تجاری و نبود تأثیر ملموس اقتصادی این توافق، چالشهای جدی به همراه خواهد داشت.
مردم ایران؛ خسته از انتظار و چشم به راه ثبات اقتصادی و اجتماعی
سالها پیش پس از امضای برجام نور امیدی قابل توجه در دل مردم ایران روشن شد؛ هرچند این امیدواری مدت زمان زیادی به طول نینجامید، و با خروج آمریکا از برجام خاموشی گرفت اما تاثیرات اقتصادی آن توافق تا پیش از برهم خوردن در زندگی روزمره مردم نمودی آشکار داشت. حالا هم حال و هوای همان دوران در جامعه وجود دارد. هرچند مردم به دلیل تجربه سالهای متمادی سرخوردگی و نادیده گرفته شدن از سوی تصمیمگیران دیگر با آن شور و شوق اخبار را پیگیری نمیکنند، اما باز هم نگران چگونگی پیش رفتن مذاکرات هستند. آنچه که از برآیند کلی نظریات مردم به نظر میآید، همگی به نتیجه رسیدن مذاکرات و خارج شدن کشور از انزوا و بهبود ارتباطات خارجی را امری مثبت و در راستای بهبود شرایط اقتصادی روزمره خود میدانند. عدهای هم نگاه بدبینانهتری دارند و اعتقاد دارند چه مذاکرات صورت بگیرد و چه صورت نگیرد، در شرایط اقتصادی آنها تاثیری نخواهد داشت. این عده شاهد مثال را تاثیر نرخ ارز بر قیمت کالاهای اساسی میدانند و میگویند: هروقت قیمت اقلام خوراکی، اجاره خانه، خودرو و سایر کالاهای مصرفی پایین آمد، ما هم میپذیریم که مذاکرات نتیجهبخش بوده است. در نهایت جامعه ایران جامعهای متکثر است که شامل افکار و عقاید بسیار متفاوت و گاها متناقضی است. این وظیفه سیاستمداران است که رضایت نسبی تمامی اقشار جامعه را فراهم آورند؛ به خصوص در شرایط فعلی که فشار اقتصادی بیش از هر زمان دیگری شده و آستانه صبر مردم در حال لبریز شدن است.
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :