سی‌ان‌ان: مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا وارد مرحله حساس شد
ایالات متحده و ایران در حالی امروز شنبه، دور سوم مذاکرات غیرمستقیم با یکدیگر را آغاز می‌کنند که کارشناسان این دور را به دلیل مشخص‌شدن دقیق شرایط واشنگتن، «سخت‌تر» از دو دور قبلی توصیف کرده‌اند.
غنی‌سازی اورانیوم؛ محور اختلافات اصلی
یکی از مهم‌ترین چالش‌های مذاکرات، اختلاف بر سر حق غنی‌سازی اورانیوم است. مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، اخیراً اعلام کرده که ایالات متحده مخالف غنی‌سازی داخلی اورانیوم توسط ایران است و پیشنهاد کرده که ایران سوخت هسته‌ای خود را وارد کند. این در حالی است که مقامات ایرانی تأکید دارند که غنی‌سازی یک حق غیرقابل مذاکره است.
از سوی دیگر، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، با وجود اعلام رضایت نسبی از مذاکرات، تهدید کرده که در صورت عدم دستیابی به توافق، احتمال حمله نظامی به ایران وجود دارد.
خواسته‌های ترامپ از مذاکرات
سی‌ان‌ان در گزارش خود تأکید کرده که ترامپ به دنبال توافقی «قوی‌تر» از برجام ۲۰۱۵ است. با این حال، مواضع مقامات آمریکایی در هفته‌های اخیر متغیر بوده و برخی اظهارنظرها حاکی از آمادگی واشنگتن برای پذیرش برنامه انرژی صلح‌آمیز ایران، مشروط به کنار گذاشتن غنی‌سازی داخلی است.
پیش از این، استیو ویتکاف نماینده ویژه ترامپ در مذاکرات، خواستار توقف کامل برنامه غنی‌سازی و تسلیحاتی ایران شده بود. همچنین پیت هگزث، وزیر دفاع آمریکا، خواهان انحلال کامل برنامه هسته‌ای ایران شده است.
موضع قاطع تهران در برابر شروط جدید
در مقابل، ایران موضع روشنی اتخاذ کرده است. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، تصریح کرده که برنامه غنی‌سازی اورانیوم، یک حق اصولی و غیرقابل مذاکره است. تهران همچنین بر خطوط قرمز خود، از جمله عدم ورود مسائل دفاعی و موشکی به مذاکرات، تأکید کرده است.
آغاز مذاکرات فنی
هم‌زمان با مذاکرات غیرمستقیم میان عراقچی و ویتکاف، تیم‌های فنی نیز وارد گفت‌وگو شده‌اند. مایکل آنتون، رئیس دفتر برنامه‌ریزی سیاسی وزارت خارجه آمریکا، سرپرستی تیم کارشناسان آمریکایی را برعهده دارد. این تیم در حال بررسی موضوعاتی چون کاهش تحریم‌ها و محدودیت‌های فنی برنامه هسته‌ای ایران است.
تریتا پارسی، معاون مؤسسه کوئینسی، هشدار داده که درخواست‌هایی نظیر «مدل لیبی» برای انحلال کامل برنامه هسته‌ای می‌تواند مذاکرات را با شکست روبه‌رو کند؛ مدلی که خواسته اسرائیل است و از سوی ایران بارها رد شده است.
نگرانی از شروط دائمی برای محدودیت‌های هسته‌ای
سی‌ان‌ان اشاره کرده که اگر آمریکا بر دائمی بودن محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران اصرار کند، احتمال شکست مذاکرات افزایش خواهد یافت. طبق توافق فعلی (برجام)، محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود، مگر آنکه شورای امنیت تصمیم جدیدی اتخاذ کند.
تجربه تلخ خروج آمریکا از برجام
ایران در سال ۲۰۱۵ توافق برجام را با گروه ۱+۵ امضا کرد و متعهد شد برنامه هسته‌ای خود را محدود کند، در حالی که در مقابل، تحریم‌های اقتصادی علیه این کشور لغو شد. اما در سال ۲۰۱۸، دونالد ترامپ به رغم پایبندی ایران به تعهداتش، از توافق خارج شد و تحریم‌ها را بازگرداند. در واکنش به این اقدام، تهران سطح غنی‌سازی خود را به ۶۰ درصد افزایش داد.
احتیاط ایران در مذاکرات جدید
کارشناسان معتقدند ترامپ به دنبال توافقی جدید است تا از آن در رقابت‌های سیاسی داخلی بهره‌برداری کند. از سوی دیگر، تهران با توجه به سابقه بدعهدی آمریکا، مذاکرات را با احتیاط زیادی دنبال می‌کند. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم حفظ هوشیاری و پرهیز از خوش‌بینی یا بدبینی افراطی در قبال مذاکرات تأکید کرده است.
لینک کوتاه :