جنگ نفتی ترامپ؛ نفتکش‌های ایران در بن‌بست چینی
تهدید تحریمی جدید ترامپ علیه خریداران نفت ایران، در حالی چین را هدف قرار داده که تحلیلگران از کاهش تدریجی صادرات نفت ایران و احتمال بی‌اثر شدن کامل این تهدید در بازار جهانی سخن می‌گویند.
جهان صنعت نیوز، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بار دیگر با صدور هشداری تازه، خریداران نفت و محصولات پتروشیمی ایران را تهدید به تحریم‌های ثانویه کرد؛ تهدیدی که به‌وضوح چین را هدف گرفته و در عین حال فشار دیپلماتیک و اقتصادی بر تهران را افزایش می‌دهد.
پیام مستقیم برای پکن
طبق گزارش وال‌استریت ژورنال، ترامپ در یک پیام رسمی مدعی شد که هرگونه خرید نفت از ایران می‌تواند منجر به تحریم کامل طرف‌های خریدار شود. چین، که هم‌اکنون بزرگ‌ترین مشتری باقی‌مانده نفت ایران است، اصلی‌ترین مخاطب این پیام تلقی می‌شود؛ آن هم در شرایطی که بسیاری از کشورهای دیگر مانند هند و اتحادیه اروپا، به‌دلیل فشار تحریم‌ها، واردات نفت از ایران را متوقف کرده‌اند.
افزایش تنش‌ها و تعلیق مذاکرات
این تهدید در حالی مطرح می‌شود که مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای میان ایران و آمریکا، که قرار بود در رم ادامه یابد، به‌صورت ناگهانی به تعویق افتاده است. در حالی که وزیر خارجه عمان دلیل این تعویق را مشکلات لجستیکی عنوان کرده، تحلیلگران این تصمیم را در ادامه فشارهای سیاسی واشنگتن ارزیابی کرده‌اند.
در این میان، مواضع تند دیگر مقامات آمریکایی نیز بر تنش‌ها افزوده است. وزیر خارجه آمریکا، مارکو روبیو، از ایران خواسته غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند و وزیر دفاع نیز به دلیل حمایت ایران از انصارالله در یمن، آن را تهدید به پیامدهای سخت کرده است.
واکنش چین؛ عقب‌نشینی تاکتیکی یا استراتژیک؟
در پی تهدیدهای اخیر، برخی پالایشگاه‌ها و پایانه‌های نفتی چین بارگیری نفت ایران را متوقف کرده‌اند؛ اقدامی که به گفته منابع آگاه، باعث سرگردانی ۳۶ نفتکش ایرانی در آب‌های چین شده است. تحلیلگران از جمله همایون فلک‌شاهی بر این باورند که اثر این تحریم‌ها تدریجی خواهد بود و چین تماماً واردات خود را قطع نخواهد کرد، بلکه تنها آن را کاهش می‌دهد.
به ادعای فلک‌شاهی، واردات نفت ایران توسط چین در نیمه اول سال جاری ممکن است بیش از ۳۰ درصد کاهش یابد. همچنین دولت چین در حال استفاده از بانک‌های مستقل از نظام مالی آمریکا و شرکت‌های پوششی برای ادامه این مبادلات است، که نشان از آمادگی بیشتر پکن نسبت به دوره‌های قبلی تحریم دارد.
پیامدهای منطقه‌ای: بازار خلیج فارس در تلاطم
افزایش فشار آمریکا بر صادرات نفت ایران، تنها محدود به روابط دوجانبه با چین نیست، بلکه پیامدهای گسترده‌تری در منطقه خلیج فارس خواهد داشت. کاهش صادرات نفت ایران و تلاش برای حفظ سهم بازار از طریق تخفیف‌های قیمتی – از جمله کاهش ۳۵ سنتی قیمت نفت سنگین ایران نسبت به معیارهای دبی و عمان – نشانه‌هایی از جنگ قیمتی در بازار آسیاست.
قیمت نفت نیز بلافاصله پس از تهدید ترامپ افزایش یافت، اما سپس با تعدیل واکنش بازارها، در محدوده ۵۹ دلار تثبیت شد. با توجه به حساسیت بازار جهانی به هرگونه اختلال در عرضه، ادامه این تنش‌ها می‌تواند دوباره قیمت‌ها را به سمت صعودی سوق دهد.
در حالی که چین هنوز به‌طور رسمی به هشدارهای جدید ترامپ پاسخ نداده، شواهد از واکنش محتاطانه این کشور حکایت دارد. تهران اما همچنان بر حق خود در فروش نفت تأکید می‌کند و معتقد است که تهدیدات سیاسی نمی‌تواند مسیر تجارت آزاد را سد کند. با این حال، باید دید آیا این تقابل نفتی جدید، به یک کشمکش ژئوپلیتیکی گسترده‌تر در خلیج فارس تبدیل خواهد شد یا خیر.
سیاسیلینک کوتاه :