ایران اکسپو؛ ویترین صادراتی و پیشران غیرنفتی اقتصاد بود
دستاوردهای رویدادهایی مانند اکسپو برای اقتصاد ایران با چالش‌های تورمی و نوسانات ارزی چه بود؟
محمد اصغرزاده مرغملکی- جهان صنعت نیوز: رویدادهایی مانند ایران‌اکسپو ۲۰۲۵ را می‌توان بزرگ‌ترین ویترین صادراتی کشور دانست. با در نظر گرفتن نقش صادرات در مهار تورم، برگزاری این نمایشگاه می‌تواند راهی برای تقویت تولید، جذب ارز و کاهش وابستگی به نفت باشد. کارشناسان حضور پررنگ شرکت‌های دانش‌بنیان را نقطه قوت این دوره معرفی کردند.
در حالی که اقتصاد ایران درگیر چالش‌های تورمی و نوسانات ارزی است، هفتمین دوره نمایشگاه بین‌المللی ایران‌اکسپو ۲۰۲۵ با حضور هزار و دویست شرکت داخلی و چهار هزار تاجر خارجی، فرصتی دوباره برای عرضه توانمندی‌های صادراتی کشور فراهم آورد. حامد سلیمانی، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با «جهان صنعت» این رویداد را «بزرگ‌ترین ویترین صادرات غیرنفتی کشور» توصیف می‌کند و با تأکید بر نقش صادرات در تقویت ذخایر ارزی، آن را مسیری مؤثر برای حفظ ارزش پول ملی و عبور از اقتصاد نفت‌محور می‌داند. به باور او، حضور پررنگ شرکت‌های دانش‌بنیان و جهش آماری نسبت به دوره‌های پیشین، نشان می‌دهد که ایران‌اکسپو می‌تواند یکی از ابزارهای کلیدی برای تاب‌آوری اقتصادی در شرایط بحرانی باشد.
اکسپو ۲۰۲۵؛ رشد پنج‌برابری نسبت به دوران کرونا
به گفته سلیمانی، ایران‌اکسپو ۲۰۲۵ با حضور بیش از ۴۰۰۰ تاجر خارجی از ۱۱۰ کشور جهان و ۱۲۰۰ شرکت ایرانی، رکورد تازه‌ای در تاریخ برگزاری این نمایشگاه‌ها بر جای گذاشت. او می‌گوید: «۸۰۰ شرکت توانمندی‌های خود را به نمایش گذاشتند و نسبت به قبل از کرونا، شاهد رشد ۵۰۰ درصدی در وسعت و مشارکت بودیم؛ این آمار در نوع خود قابل تحسین است.»
از نظر او، فضای کلی نمایشگاه از نظر کمیت مشارکت‌کنندگان، کیفیت غرفه‌ها و آمادگی فعالان اقتصادی، رشد محسوسی را تجربه کرده است: «نمایشگاه این پیام را منتقل می‌کرد که شرکت‌ها با آمادگی کامل برای معرفی محصولات صادراتی خود پا به میدان گذاشته‌اند».
صنایع بزرگ و دانش‌بنیان‌ها؛ ستاره‌های اکسپو
در میان بخش‌های مختلف، صنایع فلزات و فولاد همچنان یکی از نقاط کانونی اکسپو بود. به گفته سلیمانی، شرکت‌هایی نظیر فولاد مبارکه و صنایع ملی مس ایران با نمایش محصولات متنوعی از شمش تا ورق‌های آلومینیوم، توجه بسیاری از بازدیدکنندگان را جلب کردند.
با این حال، به‌زعم این کارشناس اقتصادی، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های ایران‌اکسپو ۲۰۲۵ حضور پررنگ شرکت‌های دانش‌بنیان بود. «حدود ۷۰۰ شرکت فناور ایرانی در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، تجهیزات پزشکی و کشاورزی هوشمند حضوری فعال داشتند و این حضور بیانگر تغییر مسیر تولید ایران به سمت اقتصاد دانش‌محور است».
نمایشگاه صادرات‌محور؛ راهی برای مهار تورم و تقویت ریال
سلیمانی با اشاره به شرایط تورمی اقتصاد ایران، نقش صادرات را در تثبیت نرخ ارز و تقویت پول ملی حیاتی می‌داند. او می‌گوید: «در اقتصادهایی با نرخ تورم بالا، حفظ ارزش پول ملی بدون منابع ارزی پایدار ممکن نیست. تنها کشوری که صادرات دارد، می‌تواند با عرضه ارز، بازار ارز را کنترل کند. اگر این عرضه نباشد، جهش‌های پی‌در‌پی نرخ ارز اجتناب‌ناپذیر خواهد بود».
از نگاه او، ایران‌اکسپو و نمایشگاه‌های مشابه دقیقاً در همین نقطه نقش‌آفرینی می‌کنند: «با فراهم کردن بستر معرفی و فروش محصولات صادراتی، این نمایشگاه‌ها مسیر را برای ارزآوری پایدار باز می‌کنند. در واقع، این‌گونه رویدادها یکی از ابزارهای کلیدی برای تاب‌آوری اقتصاد ایران در شرایط بحرانی محسوب می‌شوند».
عبور از اقتصاد نفتی با تولید و صادرات
بر اساس آخرین آمار گمرک، صادرات غیرنفتی ایران در سال گذشته به ۵۷.۸ میلیارد دلار رسیده است. عددی که به گفته این کارشناس اقتصادی، باید سیاستگذاران را به بازنگری جدی در ساختار اقتصادی کشور سوق دهد: «تا زمانی که اقتصاد ما نفت‌محور باشد، هر نوسان سیاسی یا تحریمی، آسیب‌زا خواهد بود. اما اگر قطار اقتصاد را از ریل نفت خارج کنیم و به تولید صادرات‌محور روی آوریم، آینده‌ای باثبات‌تر در انتظار کشور خواهد بود.»
از نمایشگاه تا توسعه پایدار
سلیمانی در پایان تأکید می‌کند که نمایشگاه ایران‌اکسپو نه‌تنها فرصتی برای معرفی توانمندی‌هاست، بلکه به معنای واقعی کلمه، یکی از ابزارهای توسعه پایدار در اقتصاد ایران است. به گفته او، چرخش چرخ‌های تولید ملی وابسته به بازارهای صادراتی است و ایران‌اکسپو بستری مؤثر برای اتصال تولیدکنندگان داخلی به بازارهای جهانی فراهم کرده است.
اخبار برگزیدهصنعت و معدنلینک کوتاه :