دلار پایین، هزینه‌ها بالا؛ تناقض تورمی بازار ایران
کاهش نرخ دلار لزوماً منجر به ارزانی اجناس نمی‌شود چون هزینه‌های تولید با افزایش نرخ ارز تثبیت شده و کاهش قیمت‌ها مستلزم کاهش هزینه‌های ساختاری است.
جهان صنعت نیوز، کاهش نرخ دلار در بازار آزاد، همواره امید کاهش قیمت اجناس را در میان مردم زنده می‌کند؛ اما تجربه ثابت کرده که چنین انتظاری اغلب محقق نمی‌شود. محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، در گفت‌وگویی با ایسنا به چرایی این تناقض پرداخته و دلایل آن را از منظر اقتصادی تشریح کرده است.
زنگنه می‌گوید: «زمانی که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند، تولیدکننده برای تأمین مواد اولیه، پرداخت حقوق و اجاره و سایر هزینه‌ها، مجبور است بر پایه دلار گران برنامه‌ریزی کند. حتی اگر دلار کاهش یابد، این هزینه‌ها معمولاً در کوتاه‌مدت کاهش نمی‌یابند و همچنان بر دوش تولید باقی می‌مانند.»
او توضیح داد که تغییرات نرخ ارز تنها یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار بر قیمت تمام‌شده کالاهاست و بسیاری از مؤلفه‌های دیگر، مانند تورم عمومی، قیمت انرژی، حقوق نیروی انسانی و اجاره‌بها، با نوسانات دلار تغییر نمی‌کنند یا بسیار دیر واکنش نشان می‌دهند.
ساختار تورمی و غیرفروریزشی اقتصاد ایران
از نظر زنگنه، اقتصاد ایران اساساً در وضعیت تورم مثبت مستمر قرار دارد و در نبود «تورم منفی»، افت قیمت‌ها به‌صورت عمومی و فراگیر عملاً رخ نمی‌دهد. او گفت: «ما در کشور تجربه‌ای از تورم منفی نداریم و حتی در زمان‌هایی که نرخ ارز کاهش یافته، قیمت‌ها در بهترین حالت ثابت مانده‌اند یا با شیب کندی کاهش یافته‌اند.»
راهکار کجاست؟
تحلیل‌گران اقتصادی معتقدند تنها در صورتی می‌توان شاهد کاهش واقعی قیمت‌ها بود که ساختار هزینه‌ای تولید اصلاح شود، تورم کنترل گردد، و کاهش نرخ ارز با کاهش هزینه‌های عملیاتی همراه باشد. در غیر این‌صورت، کاهش نرخ ارز صرفاً بر نرخ برخی کالاهای وارداتی تأثیر می‌گذارد و نه بر بازار گسترده کالاهای تولید داخل.
اقتصاد کلانلینک کوتاه :