نبض شهرهای جنوب ایران، کندتر از همیشه!
جنوب ایران روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد؛ از هوای آلوده و گردوغبار تا انفجار مرگبار در بندر شهید رجایی که بحران‌های زیست‌محیطی و انسانی را تشدید کرده و زنگ خطر را برای ساکنان آن و اقتصاد کشور به صدا درآورده است.
جهان صنعت نیوز: خوزستان همواره به‌عنوان قلب صنعتی کشور شناخته شده و انتظار می‌رود مردم آن در رفاه و آرامش زندگی کنند؛ اما واقعیت، خلاف این تصور را نشان می‌دهد. خروج روزافزون سکنه، اعتراض‌های مکرر و چهره‌های خسته‌ی ساکنان، گویای بحرانی است که هر روز عمیق‌تر می‌شود.
هوای آلوده و گرمای طاقت‌فرسا، نفس کشیدن را برای مردم دشوارتر از همیشه کرده‌اند. در این میان، حادثه‌ی تلخ در بندر رجایی‌شهر، تیر خلاصی بود بر پیکر نیمه‌جان جنوب ایران؛ رخدادی که نه‌تنها جان تعدادی از هم‌وطنان را گرفت و خانواده‌های بسیاری را عزادار کرد، بلکه پیامدهای زیست‌محیطی شدیدی نیز در پی داشت و زندگی روزمره‌ی مردم را دستخوش بحران کرد.
در این گزارش، نگاهی داریم به ابعاد انسانی و زیست‌محیطی این حادثه؛ در اقلیمی که سال‌هاست زیر بار ریزگردها، آلودگی صنایع نفت و گاز و بی‌توجهی‌های پیاپی، نفس‌هایش به شماره افتاده است.
آنچه در خوزستان می‌گذرد
وضعیت آب‌وهوای خوزستان سال‌هاست که اسفناک است و تعطیلی‌های مداوم مدارس به‌دلیل آلودگی هوا، گواهی بر این موضوع است. در فروردین‌ماه، طوفانی از خاک و شن که از بیابان‌های عربستان و عراق برخاسته بود، به جنوب و جنوب‌غرب ایران رسید. گردوغبار وارد خوزستان شد و وضعیت فوق‌العاده در استان اعلام گردید. شهرهایی مانند خرمشهر، آبادان و هویزه، زیر لایه‌ای ضخیم از غبار مدفون شدند. دید افقی به کمتر از ۵۰ متر رسید و کیفیت هوا در بسیاری از مناطق به سطح «خطرناک» سقوط کرد. مسئولان، یک روز را تعطیل عمومی اعلام کردند. اهواز بار دیگر در مرکز بحران قرار گرفت. تنها در یک روز، هزار نفر به‌دلیل مشکلات تنفسی به مراکز درمانی مراجعه کردند.
بر اساس آمار رسمی، تنها در سال ۱۴۰۰، گردوغبار سه هزار میلیارد تومان خسارت به زیرساخت‌ها و اراضی کشاورزی وارد کرده است. خوزستان دارای ۳۵۰ هزار هکتار کانون فعال ریزگرد است، اما محیط‌زیست همچنان در اولویت برنامه‌های اجرایی کشور قرار ندارد و جان انسان‌ها نیز اهمیت چندانی ندارد. زنگ خطر وضعیت ناسالم خوزستان، مدت‌هاست که به صدا درآمده است.
حادثه‌ی تلخ بندر شهید رجایی
اکنون با بحران جدیدی دست‌وپنجه نرم می‌کنیم که احتمالاً عواقب آن در آینده‌ای نه‌چندان دور، گریبان‌گیر ساکنان این شهر و شهرهای اطراف خواهد شد. این حادثه، ضربه‌ای سهمگین بر پیکر بی‌جان جنوب کشور بود که افزون بر پیامدهای جانی و زیست‌محیطی، در حوزه‌ی تجارت نیز خساراتی به اقتصاد کشور وارد کرده و عملاً پتانسیل مختل کردن این بخش از تجارت را دارد.
این بندر نقشی کلیدی در تأمین کالاهای اساسی، تجهیزات صنعتی و صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند و هرگونه توقف یا اختلال در فعالیت‌های آن، مستقیماً بر رشد اقتصادی و اشتغال تأثیر می‌گذارد. از طرفی، انفجارها می‌توانند مقادیر زیادی از گازهای سمی مانند دی‌اکسید نیتروژن و آمونیاک را آزاد کنند؛ گازهایی که موجب تحریک دستگاه تنفسی، آسم، آلرژی و حتی آسیب به بافت ریه می‌شوند.
برای مثال، انفجار بندر بیروت در سال ۲۰۲۰ باعث انتشار مقادیر زیادی نیتروژن شد که به آلودگی شدید هوا و افزایش بیماری‌های تنفسی منجر گردید. مواد شیمیایی سمی مانند نیترات آمونیوم و سیانید که در انفجارهای بندری دخیل‌اند، می‌توانند به آب‌های زیرزمینی و سطحی نفوذ کرده و به اکوسیستم‌های آبی آسیب برسانند.
انفجارهایی از این دست در بنادر، نه‌تنها خسارات جانی و مالی به‌دنبال دارند، بلکه می‌توانند اثرات زیست‌محیطی و بهداشتی پایدار و گسترده‌ای نیز ایجاد کنند. از این رو، ضروری است مسئولان به این بُعد از حادثه بیش از پیش توجه کنند و همچون بسیاری از چالش‌های زیست‌محیطی جنوب کشور، از کنار آن ساده عبور نکنند.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیده
لینک کوتاه :