رشد اقتصادی در مرز ایست قلبی؛ پیشبینیها نگرانکننده است

گزارش پژوهشکده پولی و بانکی نشان میدهد رشد اقتصادی ایران در زمستان ۱۴۰۳ به ۰.۵ درصد کاهش یافته و احتمال رسیدن به رشد صفر در سال ۱۴۰۴ بیش از پیش تقویت شده است.
جهان صنعت نیوز، گزارش تازه پژوهشکده پولی و بانکی از برآورد رشد اقتصادی در زمستان ۱۴۰۳، نشان میدهد که این شاخص به تنها ۰.۵ درصد رسیده است. این عدد در مقایسه با رشد ۱.۲ درصدی پاییز، کاهش چشمگیر ۰.۷ واحد درصدی را ثبت کرده و در بخش خدمات، رشد زمستانی به صفر درصد رسیده است؛ کاهشی دو واحد درصدی نسبت به فصل قبل.
رشد منفی نفت؛ صنایع اندکی جان گرفتهاند
در حالی که رشد بخش صنایع و معادن به ۱.۹ درصد افزایش یافته، رشد بخش نفت که پیشتر پیشران اصلی اقتصاد بود، اکنون به منفی ۲.۷ درصد رسیده است. تنها بخش کشاورزی در محدودهای باثبات باقی مانده و رشد ۱.۶ درصدی را تجربه کرده است.
در حالی که پژوهشکده پولی و بانکی رشد اقتصادی زمستان را ۰.۵ درصد اعلام کرده، مرکز پژوهشهای مجلس در برآوردی خوشبینانهتر این رقم را ۱.۸ درصد میداند. بر اساس ترکیب آمار ۹ ماهه بانک مرکزی و پیشبینی مجلس، رشد سال ۱۴۰۳ معادل ۲.۸ درصد خواهد بود؛ رقمی که نسبت به متوسط رشد ۴.۷ درصدی بین سالهای ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲، حدود دو واحد درصد کاهش دارد.
آیا پیشبینی صندوق بینالمللی پول زودتر محقق میشود؟
پیش از این، صندوق بینالمللی پول رشد اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۴ را نزدیک به صفر درصد پیشبینی کرده بود، اما با افت شدید رشد در زمستان ۱۴۰۳، به نظر میرسد تحقق این پیشبینی به زودی ممکن شود؛ بهویژه اگر تنشهای سیاسی خارجی ادامه یافته و اصلاحات اقتصادی معطل بمانند.
در کنار همه این چالشها، ناهماهنگی آماری میان بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، ضعف جدی دیگری است. اختلاف گاه بیش از ۳۰ درصدی در برآوردهای تولید ناخالص داخلی و تاخیر دوماهه در انتشار گزارشها، اعتبار و کارآیی آمار را کاهش داده است.
کارشناسان معتقدند که اقتصاد ایران بیش از هر چیز به نظام آماری دقیق، بهروز و منسجم نیاز دارد. به جای اتکا به پیشبینیهایی که با تأخیر منتشر میشوند، باید ساختار آماری کشور اصلاح شود تا سیاستگذاری بر پایه دادههای قابل اتکا صورت گیرد و اعتماد پژوهشگران، سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی بازسازی شود.
لینک کوتاه :