راکتور بساز، غنیسازی را بسپار؛ معادله مبهم آمریکا برای توافق هستهای

پیشنهاد آمریکا به ایران با محوریت کنسرسیوم منطقهای، امکان غنیسازی محدود را فراهم میکند اما همچنان با ابهامات و اختلافات جدی مواجه است.
جهان صنعت نیوز، رسانههای آمریکایی گزارش دادهاند که پیشنهاد تازه ایالات متحده به ایران، برخلاف مواضع اعلامشده قبلی، امکان غنیسازی اورانیوم در سطح پایین را برای جمهوری اسلامی ایران در دورهای مشخص فراهم میکند. بر اساس گزارش نیویورکتایمز، این پیشنهاد بخشی از راهبردی تازه به رهبری استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ به خاورمیانه است که هدف آن کنترل فعالیتهای هستهای ایران در چارچوب یک کنسرسیوم بینالمللی منطقهای است.
ساخت تأسیسات مشترک، توقف تدریجی غنیسازی در خاک ایران
طبق این طرح، ایران اجازه خواهد داشت در مرحلهای اولیه به غنیسازی ادامه دهد، اما در ازای بهرهمندی از راکتورها و سوخت تولیدشده توسط کنسرسیوم منطقهای، باید به تدریج غنیسازی در خاک خود را متوقف کند. این کنسرسیوم شامل کشورهایی همچون آمریکا، عربستان، امارات و دیگر کشورهای علاقهمند خواهد بود. آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز بر فعالیتها نظارت خواهد داشت تا از عدم انحراف برنامه به سمت تولید سلاح اطمینان حاصل شود.
تأسیسات کجا ساخته میشوند؟ چالش مکانیابی
یکی از ابهامات اصلی این پیشنهاد محل احداث تأسیسات غنیسازی است. آمریکا تأکید دارد این تأسیسات نباید در خاک ایران باشند، اما ایران بر حق خود ذیل NPT برای غنیسازی در داخل کشور پافشاری میکند. گمانههایی درباره ساخت این تأسیسات در یکی از جزایر خلیج فارس مانند کیش یا قشم مطرح شده، تا به عنوان راهحلی میانی مورد توافق دو طرف قرار گیرد.
واکنش تهران: غنیسازی خط قرمز ماست
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه پیشنهاد دریافتی از سوی آمریکا دارای ابهامات فراوان و پاسخهای روشن نیست، تأکید کرد که ایران به زودی پاسخ خود را ارائه خواهد داد، اما ادامه غنیسازی در خاک ایران خط قرمز ماست و این مسئله باید از سوی همه کشورها درک شود. او گفت: «برای غنیسازی از کسی اجازه نمیگیریم.»
سایه بیاعتمادی و تجربه خروج از برجام
تجربه خروج آمریکا از برجام در دوران ترامپ و اظهارات متناقض مقامات آمریکایی، اعتماد تهران به واشنگتن را تضعیف کرده است. یکی از موارد مورد بحث در پایتخت ایران، عدم تضمین کافی از سوی آمریکا برای عدم خروج دوباره از توافق و ممانعت از حذف ایران از کنسرسیوم در آینده است.
سیاسیلینک کوتاه :