قطعنامه‌ای که ماشه را آماده کرد؛ بازگشت تحریم‌ها چقدر نزدیک است؟
تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران با محوریت نقض تعهدات پادمانی، تنش‌ها بر سر پرونده هسته‌ای را تشدید کرده و مسیر فعال‌سازی مکانیسم ماشه را هموارتر ساخته است.
جهان صنعت نیوز، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اکثریت آرا قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب کرده است. این قطعنامه که با پیشنهاد سه کشور اروپایی—آلمان، فرانسه و بریتانیا—تنظیم شده، بر عدم همکاری کامل ایران با آژانس تأکید دارد و خواستار شفاف‌سازی درباره منشأ آثار اورانیوم کشف‌شده در سایت‌های اعلام‌نشده شده است.
تهدید «مکانیسم ماشه»؛ بازگشت به دوره تحریم‌ها؟
اگرچه در متن این قطعنامه، صریحاً به فعال‌سازی مکانیسم ماشه اشاره نشده، اما تحلیلگران معتقدند چنین تصمیمی می‌تواند مقدمه‌ای برای آغاز روند اسنپ‌بک باشد—فرآیندی که با ادعای نقض برجام از سوی ایران، تحریم‌های تعلیق‌شده شورای امنیت را مجدداً فعال می‌کند.
در واکنش به این قطعنامه، وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران با صدور بیانیه‌ای آن را اقدامی سیاسی و مغایر با اصول فنی آژانس خوانده‌اند. در همین راستا، ایران از برنامه‌هایی چون راه‌اندازی مرکز جدید غنی‌سازی و به‌کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته خبر داده است.
نگاهی به آرایش سیاسی آراء
از میان ۳۵ کشور عضو شورای حکام، ۱۹ کشور به این قطعنامه رأی مثبت داده‌اند و سه کشور—روسیه، چین و بورکینافاسو—با آن مخالفت کرده‌اند. ۱۱ کشور نیز رأی ممتنع داده و دو کشور از رأی‌گیری خودداری کرده‌اند. این ترکیب آراء، نشان از صف‌بندی روشن میان قدرت‌های غربی و برخی کشورهای هم‌پیمان ایران دارد.
در حالی‌که دور جدیدی از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان برنامه‌ریزی شده، تصویب این قطعنامه می‌تواند فضای دیپلماتیک را تحت‌تأثیر قرار دهد. با وجود تأکید اروپا بر ادامه دیپلماسی، شکاف میان طرفین پررنگ‌تر شده و امکان بازگشت سریع به برجام کاهش یافته است.
ساختار شورای حکام؛ چه کسانی تصمیم می‌گیرند؟
شورای حکام آژانس از ۳۵ کشور عضو تشکیل شده و وظیفه سیاست‌گذاری و نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای کشورها را برعهده دارد. ترکیب این شورا شامل کشورهای پیشرفته هسته‌ای، کشورهای منتخب مجمع عمومی و اعضای دوره‌ای از میان کشورهای در حال توسعه است. در تصمیم‌گیری اخیر، اختلافات ژئوپلتیکی به‌وضوح در آراء نمایان بود.
سیاسیلینک کوتاه :