بورس زمین‌گیر، طلا پیشتاز؛ بازارها چه می‌گویند؟
در مدت شش ماهه اخیر، طلا با بازدهی ۴۴ درصدی، پربازده‌ترین بازار سرمایه‌گذاری بود، در حالی‌که بورس با افت ۲ درصدی از رقابت جا ماند. ترکیب اثر اونس جهانی و نرخ ارز، طلا را به گزینه‌ای امن و سودآور در برابر تورم و نوسان بدل کرد.
محمد اصغرزاده مرغملکی- جهان صنعت نیوز: در شش ماهه اخیر، سه بازار اصلی سرمایه‌گذاری در ایران—بورس، طلا و دلار—روندهای ناهمگونی را تجربه کردند. بورس با افت‌وخیزهای پیاپی، همچنان درگیر بی‌اعتمادی فعالان اقتصادی بود. طلا، تحت تأثیر قیمت اونس جهانی و نوسانات نرخ ارز، جهش‌های قابل توجهی داشت. دلار نیز اگرچه آرام‌تر، اما با تأثیرپذیری از ریسک‌های سیاسی و انتظارات تورمی، رفتار پاندولی از خود نشان داد.
بازدهی ماهانه؛ بورس پرنوسان، طلا پرشتاب
در بازه شش‌ماهه بررسی‌شده (دی ۱۴۰۳ تا تیر ۱۴۰۴)، بازار بورس با بازدهی ماهانه‌ای میان منفی ۱۵ تا مثبت ۱۶ درصد، چهره‌ای پرنوسان از خود به‌جا گذاشت. بیشترین بازدهی بورس در اردیبهشت (۱۶٪) و بیشترین افت آن در خرداد (۱۵٪-) رخ داد.
در سوی مقابل، بازار طلا عمدتاً در مدار صعود بود. طلا از دی تا تیر، سه ماه صعودی (دی، بهمن، اردیبهشت)، دو ماه نزولی (اسفند، فروردین) و یک جهش محسوس در خرداد (۱۱٪+) را تجربه کرد. بازار دلار اما نوسانات محدودتری داشت، هرچند در ماه‌هایی چون دی (۱۴٪+) و تیر (۶٪+) جهش‌هایی را ثبت کرد.
بازدهی شش‌ماهه؛ پیشتازی طلا در یک رقابت تورمی
نگاهی به بازدهی شش‌ماهه بازارها نشان می‌دهد که در این رقابت، طلا با بازدهی خیره‌کننده ۴۴ درصدی گوی سبقت را ربود. دلار در این بازه ۱۰ درصد رشد داشت و بورس حتی ۲ درصد نیز افت را تجربه کرد.
این آمارها نشان می‌دهد که در حالی که بازار سهام همچنان درگیر نبود اعتماد و مداخلات سیاست‌گذار است، بازار طلا توانسته بیش از هر بازار دیگری بازتاب انتظارات تورمی، تحولات جهانی (اونس) و ریسک‌های سیاسی داخلی باشد. رشد ۴۴ درصدی طلا نه تنها از افزایش قیمت جهانی، بلکه از رشد تدریجی دلار و انتظارات تورمی نیز تغذیه می‌شود.
محرک‌های نوسان؛ از بورسِ بی‌رمق تا طلای جهانی
در بورس، نبود جریان پایدار نقدینگی، سیاست‌گذاری‌های غیرقابل پیش‌بینی، و ریسک‌های نظام بانکی باعث شده تا سرمایه‌گذاران محافظه‌کارانه رفتار کنند. حتی رشد اردیبهشت‌ماه نیز بیش از آنکه بر مبنای اصلاح بنیادها باشد، ناشی از تحرکات کوتاه‌مدت بازیگران حقوقی بود.
اما در بازار طلا، روندها متأثر از عوامل متعددی همچون نرخ برابری دلار، تغییرات بهای جهانی اونس و البته انتظارات تورمی بود. طلا در ایران همواره ترکیبی از دو متغیر مهم را در خود جای داده: اونس جهانی و نرخ دلار آزاد. از این‌رو، طلا به عنوان پوشش‌دهنده ریسک ارزی نیز ایفای نقش می‌کند. یعنی با خرید طلا، عملاً بخشی از نوسانات نرخ ارز نیز پوشش داده می‌شود.
دلار نیز که طی این بازه رشد آرام‌تری نسبت به طلا داشت، بیشتر تحت تأثیر مداخله بانک مرکزی، روند انتظارات، و تحولات منطقه‌ای قرار داشت. محدودیت‌های ارزی و همچنین تحولات بین‌المللی مانند تنش‌های ژئوپلیتیک یا خبرهای جدید مبنی بر انجام مذاکرات میان ایران و ایالات متحده، روند دلار را نوسانی اما محدودتر کرده‌اند.
نتیجه‌گیری؛ طلا، برنده تورم و نوسان
در جمع‌بندی، بازار طلا در شش ماهه اخیر بیشترین بازدهی را برای سرمایه‌گذاران به همراه داشته است. دلیل این برتری را می‌توان در ترکیب منحصربه‌فرد آن از متغیرهای جهانی (اونس)، متغیرهای داخلی (نرخ ارز) و واکنش سریع آن به ریسک‌های کلان اقتصادی و سیاسی دانست. به زبان ساده، طلا نه‌تنها به نوسانات نرخ ارز حساس است، بلکه با تحولات اقتصاد جهانی نیز هم‌سو می‌شود و به همین دلیل به عنوان یک دارایی پوششی، جذابیت بالایی دارد.
در شرایطی که بازار سهام با چالش اعتماد و شفافیت مواجه است و بازار ارز نیز تحت ریسک‌های سیاسی و فضای نه چندان مطمئن فعالان اقتصادی نسبت به آینده بازار است، طلا توانسته نقشی مطمئن‌تر و سودآورتر ایفا کند. این یعنی در دوره‌ای از نااطمینانی، همچنان طلا پناهگاه امن سرمایه‌گذاران ایرانی است.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :