چه زمانی هواپیماهای نظامی اجازه شکستن دیوار صوتی را دارند؟
شکستن دیوار صوتی توسط هواپیماهای نظامی تنها در شرایط خاص و با مجوز ویژه مجاز است.
جهان صنعت نیوز، دیوار صوتی اصطلاحی است که برای توصیف گذر از سرعت صوت به‌کار می‌رود، اما در اصل این “دیوار” واقعی نیست. سرعت صوت معادل ۱ ماخ یا حدود ۱۲۳۵ کیلومتر در ساعت است و هنگامی‌که یک جسم پرنده از این سرعت عبور می‌کند، اصطلاحاً دیوار صوتی را می‌شکند. در این وضعیت، هوا دچار افت فشار و دما می‌شود و هواپیما وارد محدوده‌ای به نام پرواز مافوق صوت می‌شود.
زمانی‌که یک هواپیما به سرعت مافوق صوت می‌رسد، انفجار صوتی رخ می‌دهد. این پدیده، موجی از انرژی صوتی است که برای انسان شبیه صدای انفجار شدید به گوش می‌رسد. در برخی مناطق مانند فلوریدا، ساکنان به این صدا در زمان فرود شاتل‌های فضایی عادت کرده بودند، اما در اکثر نقاط جهان، انفجار صوتی رویدادی نادر و نگران‌کننده محسوب می‌شود.
هواپیماهای نظامی، مانند جت‌های جنگی، قابلیت رسیدن به سرعت مافوق صوت را دارند، اما پرواز با این سرعت تنها در شرایط خاص مجاز است. این شرایط شامل پرواز بر فراز اقیانوس‌ها، محدوده‌های آموزشی دور از مناطق مسکونی یا شرایط اضطراری می‌شود. در همه این موارد، کسب مجوز از مقامات مسئول ضروری است.
نمونه‌ای واقعی از مجوز اضطراری
در سال ۲۰۲۳، یک جت F-16 گارد ملی هوایی واشنگتن دی‌سی در جریان تعقیب یک جت خصوصی سسنا که پاسخی نمی‌داد، با مجوز اضطراری، دیوار صوتی را بر فراز حریم هوایی واشنگتن شکست. این اقدام برای حفظ امنیت هوایی انجام شد، اما صدای انفجار آن در منطقه، نگرانی‌هایی را برای ساکنان به همراه داشت.
در ۱۴ اکتبر ۱۹۴۷، هواپیمای Bell X-1 به‌دست خلبان افسانه‌ای، چارلز ییگر، برای نخستین بار به سرعت مافوق صوت دست یافت. این هواپیما از درون یک B-29 پرتاب شد و در ارتفاع ۴۵ هزار پایی، دیوار صوتی را شکست. از آن زمان تا کنون، بسیاری از جت‌های نظامی در جهان به این توانایی مجهز شده‌اند.
در مواقعی مانند فرود شاتل فضایی، که احتمال شکستن دیوار صوتی وجود دارد، نهادهایی مانند ناسا هشدارهایی عمومی صادر می‌کنند. برای مثال، در سال ۲۰۱۳ هنگام فرود شاتل آتلانتیس بر فراز کالیفرنیا، به ساکنان شمال لس‌آنجلس اطلاع داده شد تا از صدای انفجار صوتی غافلگیر نشوند.
چرا قوانین سخت‌گیرانه اعمال می‌شود؟
انفجارهای صوتی نه تنها می‌توانند باعث وحشت عمومی شوند، بلکه ممکن است به ساختارهای فیزیکی مانند شیشه‌های پنجره آسیب بزنند. به همین دلیل، شکستن دیوار صوتی بر فراز مناطق پرجمعیت در ایالات متحده و بسیاری دیگر از کشورها به‌شدت محدود و تقریباً ممنوع است. تجربه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، نمونه‌ای دیگر از مجوزهای اضطراری برای پرواز مافوق صوت است که در آن، جنگنده‌ها برای محافظت از هواپیمای ریاست‌جمهوری، وارد منطقه‌ای شدند که صدای انفجارشان نگرانی عمومی ایجاد کرد.
عمومیلینک کوتاه :