آیا پروبیوتیک‌ها واقعاً مؤثرند؟ | روده سالم از بشقاب شروع می‌شود، نه از بطری مکمل
اگرچه پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها به عنوان راه‌هایی برای تقویت میکروبیوم روده تبلیغ می‌شوند، شواهد علمی پیرامون تأثیر واقعی آن‌ها هنوز محدود و پرابهام است.
جهان صنعت نیوز، در درون روده انسان، هزاران گونه مختلف میکروب زندگی می‌کنند که اغلب آن‌ها نه‌تنها بی‌خطرند، بلکه نقش‌های مفیدی در بدن ایفا می‌کنند؛ از تجزیه فیبرها و پروتئین‌ها گرفته تا تولید ویتامین‌های ضروری مانند ویتامین‌های گروه B و اسیدهای چرب کوتاه‌زنجیره که به تنظیم التهاب، متابولیسم و عملکرد سیستم ایمنی کمک می‌کنند.
با رشد آگاهی عمومی نسبت به اهمیت میکروبیوم، قفسه‌های داروخانه‌ها و فروشگاه‌های سلامت پر از مکمل‌هایی مانند پروبیوتیک‌ها (کپسول‌های حاوی باکتری زنده) و پری‌بیوتیک‌ها (الیاف تغذیه‌ای برای باکتری‌های مفید) شده‌اند. هدف این مکمل‌ها، تقویت جمعیت میکروبی مفید روده است.
تحقیقات نشان می‌دهد که تنوع بالای میکروبی در روده با مزایای زیادی برای سلامتی در ارتباط است، از جمله مقاومت در برابر عفونت‌ها، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲ و سندرم روده تحریک‌پذیر، و حتی بهبود نتایج پس از جراحی‌های دستگاه گوارش. اثرات میکروبیوم به مغز نیز می‌رسد؛ در افراد مبتلا به افسردگی معمولاً تنوع میکروبی کمتری مشاهده می‌شود، و مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۳ نشان داد که انتقال میکروبیوم بیماران آلزایمری به موش‌ها باعث بروز مشکلات حافظه در آن‌ها شد.
تغذیه سالم، غنی از فیبر و نشاسته مقاوم، مانند میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و مغزها، بهترین روش برای حمایت از میکروبیوم است. مصرف غذاهای تخمیری مثل ماست و کیمچی نیز مفید است. استفاده بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها باید محدود شود، زیرا می‌تواند باکتری‌های مفید را نیز از بین ببرد.
با اینکه بازار پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها رو به رشد است، بسیاری از این محصولات به دلیل نبود نظارت دارویی، هنوز به‌طور علمی و دقیق بررسی نشده‌اند. به گفته «تد دینن» روان‌پزشک دانشگاه کورک، بازار این مکمل‌ها به‌نوعی «سرزمین بی‌قانون» در تبلیغات است. البته در کشورهای آمریکا، بریتانیا و کانادا، اپلیکیشن‌هایی توسعه یافته‌اند که اطلاعات علمی محصولات پروبیوتیکی را بررسی می‌کنند؛ اما چنین مرجعی برای پری‌بیوتیک‌ها وجود ندارد.
پروبیوتیک‌ها به‌طور کلی بی‌خطرند و مصرف بیش از حد آن‌ها معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند. در مورد پری‌بیوتیک‌ها، زیاده‌روی ممکن است باعث تولید گاز و ناراحتی موقت در دستگاه گوارش شود؛ مشکلی که بیشتر «اجتماعی» محسوب می‌شود تا خطرناک.
اجتماعی و فرهنگیلینک کوتاه :