وقتی اجاره خانه تمام درآمد را می‌بلعد؛ حذف سفر، درمان، خوراک

جهان صنعت نیوز، طی سال‌های اخیر، اجاره‌نشینی در تهران به‌شدت گسترش یافته و این روند با تورم فزاینده در بازار مسکن همراه بوده است؛ وضعیتی که اکنون منجر به تغییرات بنیادین در سبک زندگی مستاجران، به‌ویژه شاغلان جوان نسل Z شده است. این تغییرات در قالب ۶ قید یا محدودیت جدید، ابعاد مختلفی از زندگی روزمره افراد را تحت تأثیر قرار داده‌اند.
رشد جمعیت مجرد و زوج‌های جوان جویای مسکن، همراه با ناتوانی خانوارها در خرید ملک به‌دلیل افزایش شدید قیمت‌ها نسبت به وام مسکن، جمعیت اجاره‌نشین در تهران را به‌طور بی‌سابقه‌ای افزایش داده است. طبق گزارش دنیای اقتصاد، تورم اجاره‌بها در پایتخت بین ۳۰ تا ۳۵ درصد بوده است؛ در حالی‌که درآمد مستاجران به‌مراتب کمتر رشد کرده و تعادل هزینه و درآمد را به‌هم زده است.
نظرسنجی انجام‌شده از کارکنان یک سازمان نشان می‌دهد که حدود ۴۰ درصد از آن‌ها مستأجرند و بیش از ۶۰ درصد این گروه از نسل Z هستند. داده‌ها حاکی از آن است که به‌طور متوسط ۷۶ درصد از درآمد ماهانه این مستأجران صرف هزینه اجاره می‌شود و با درنظر گرفتن ترکیب رهن و اجاره، این عدد به ۵۲ درصد می‌رسد؛ در حالی‌که در استاندارد جهانی، سهم اجاره از درآمد نباید بیش از ۳۰ درصد باشد.

شش قید اساسی در سبک زندگی مستاجران

تحت فشار این وضعیت اقتصادی، مستاجران ناگزیر به اعمال محدودیت‌هایی در زندگی خود شده‌اند که شامل ۶ مورد زیر است:
حذف سفرهای روتین: مسافرت‌های کوتاه‌مدت و دوره‌ای از برنامه زندگی حذف شده‌اند.
کاهش تفریحات ساده: رفت‌وآمد به رستوران‌ها، کافه‌ها و فعالیت‌های تفریحی محدود یا متوقف شده است.
کاهش هزینه‌های درمانی: بسیاری از افراد حتی از اقدامات پیشگیرانه پزشکی صرف‌نظر کرده‌اند.
اولویت‌بندی شدید در تغذیه: خرید مواد غذایی محدود به اقلام ضروری شده و میزان مصرف کالری کاهش یافته است.
صرف زمان بیشتر برای خرید غیرضروری: خرید پوشاک و سایر کالاهای غیراساسی نیازمند پس‌انداز چندماهه شده است.
تغییر الگوی خرید برندها: افراد به‌جای کالاهای باکیفیت یا برند، سراغ اجناس ارزان‌تر رفته و دوره استفاده از کالاها را طولانی‌تر کرده‌اند.

چشم‌انداز نگران‌کننده برای خانه‌دار شدن

بیشتر پاسخ‌دهندگان چشم‌انداز روشنی برای خرید خانه در آینده نمی‌بینند. برخی تنها در صورت حمایت مالی والدین به آن امیدوارند، و دیگران حتی پس‌انداز یا دریافت وام را نیز برای خانه‌دار شدن کافی نمی‌دانند، چراکه این منابع عمدتاً صرف تمدید قرارداد اجاره می‌شوند.
با وجود دشواری‌های مالی، بسیاری از مستاجران تهرانی تمایلی به مهاجرت به حومه ندارند. آن‌ها معتقدند که دسترسی شغلی، امکانات شهری و حمل‌ونقل در تهران بهتر است و حتی صاحبخانه شدن در حومه نیز به‌دلیل ضعف زیرساخت‌ها مطلوب نیست.
فردین یزدانی، کارشناس حوزه مسکن، هشدار داده که با ادامه روند فعلی، بخش بزرگی از مستاجران ممکن است با سوءتغذیه، ناترازی اقتصادی و در نهایت حاشیه‌نشینی مواجه شوند. وی تأکید می‌کند که بدون اصلاح ساختارهای کلان اقتصادی، بهبود روابط بین‌المللی و تقویت نظام رفاه اجتماعی، بحران اجاره‌نشینی تشدید خواهد شد.

منبع: دنیای اقتصاد

مسکن