جنگنده نسل ششم چیست و چه فرقی با F-35 دارد؟ | آیا ماشینها جای خلبانها را در آسمان میگیرند؟

جنگندههای نسل ششم با تکیه بر هوش مصنوعی، تسلیحات انرژیمحور، پنهانکاری فعال، مفهومی نو از برتری هوایی ارائه میدهند.
جهان صنعت نیوز، نبرد برای دستیابی به آسمانهای آینده، اکنون وارد مرحلهای تازه شده است. قدرتهای بزرگ جهانی از آمریکا تا چین، در تلاش برای توسعه جنگندههای نسل ششم هستند؛ نسل جدیدی از هواگردهای نظامی که تعریف تازهای از برتری هوایی ارائه میدهند.
چه تفاوتی میان نسل پنجم و ششم وجود دارد؟
جنگندههای نسل پنجم همچون F-22 رپتور، F-35 لایتنینگ ۲، Su-57 و J-20 با پنهانکاری بالا، آویونیک پیشرفته و توان پرواز مافوق صوت، انقلابی در هوانوردی نظامی ایجاد کردند. اما نسل ششم، پا را فراتر گذاشته و فناوریهایی همچون تصمیمگیری هوش مصنوعی، پرواز بدون سرنشین، تسلیحات انرژیمحور، پهپادهای هجومی ازدحامی و استتار تطبیقی را درون خود جای داده است.
در این نسل، جنگندهها نهتنها رادارگریز هستند بلکه با استفاده از پوششهای الکترونیکی و استتار فعال، قابلیت فریب رادارهای چندطیفی و کوانتومی را هم خواهند داشت.
نسل ششم جنگندهها به معنای عبور از تصمیمگیری انسانی به تحلیل خودمختار است. هوش مصنوعی در این هواگردها میتواند بدون دخالت انسانی مأموریتها را تحلیل، تهدیدات را شناسایی و عملیات مقابلهای را اجرا کند.
در ساختار نسل ششم، مفهوم MUM-T (همافزایی انسان و ماشین) بهطور جدی دنبال میشود. جنگندههای سرنشیندار در کنار پهپادهای «وفادار» بهصورت هماهنگ وارد عملیات شده و انعطاف مأموریتی را چند برابر افزایش میدهند.
جنگندههای نسل ششم به جای اتکا صرف بر موشکهای BVR، از تسلیحات انرژیمحور مانند لیزرهای پرتوان، امواج مایکروویو و سامانههای مقابله با دفاعهای چندلایه استفاده خواهند کرد؛ سلاحهایی که میتوانند اهداف را در کسری از ثانیه خنثی کنند.
پروژه «تسلط هوایی نسل بعد» (NGAD) اصلیترین برنامه پنتاگون برای جایگزینی جنگنده F-22 است. این جنگنده با طراحی ماژولار، قابلیتهای پنهانکاری پیشرفته، هوش مصنوعی و سلاحهای انرژیمحور، گام بزرگ ایالات متحده بهسوی آینده است. در کنار آن، برنامه F/A-XX برای نیروی دریایی نیز در حال توسعه است.
فرانسه، آلمان و اسپانیا با برنامه FCAS، و بریتانیا با همکاری ایتالیا و سوئد در قالب پروژه Tempest، به دنبال ساخت جنگندههایی هستند که با تکیه بر پهپادهای همراه، طراحی ماژولار و توان جنگ الکترونیک بالا، حریف قدرتمندی برای شرق باشند.
گرچه جزئیات زیادی در دست نیست، اما چین بهدنبال پشتسر گذاشتن J-20 و ساخت نسل جدیدی از جنگندههاست. تصاویر ماهوارهای و برخی منابع اطلاعاتی نشان میدهد که پکن سرمایهگذاری بزرگی در این زمینه انجام داده است.
روسیه با پروژه MiG-41 یا PAK DP، در تلاش است تا به جنگندهای هایپرسونیک با قابلیت رهگیری در لایههای بالاتر جو دست یابد. این پروژه بهعنوان جایگزین MiG-31 مطرح شده و یکی از مدعیان نسل ششم به شمار میآید.
ساخت جنگندههای نسل ششم تنها به فناوریهای پیشرفته خلاصه نمیشود. ادغام تمام این نوآوریها در یک پلتفرم واحد، همراه با مواردی نظیر توسعه هوش مصنوعی قابلاطمینان و امن، حفظ پنهانکاری در برابر نسل جدید رادارها، کنترل هزینهها و امکانپذیر شدن تولید انبوه، همگی چالشهایی جدی در مسیر تولید این جنگندهها به شمار میروند.
آیا جنگندههای نسل ششم نظم جهانی را تغییر خواهند داد؟
بدون شک پاسخ مثبت است. هواگردهایی که خود فکر میکنند، تصمیم میگیرند و بهصورت هوشمند با سایر سامانهها تعامل دارند، تعریفی تازه از برتری هوایی ارائه خواهند داد. کشورهای دارای این توانمندی، به برتری نظامی مطلق در آسمان خواهند رسید؛ برتریای که توازن قدرت جهانی را دگرگون میسازد.
سیاسیلینک کوتاه :