شکنجه با کابل و اعدام نمایشی؛ گزارش تکاندهنده سازمان ملل از بازگشت افغانها

در گزارشی تازه، سازمان ملل متحد اعلام کرد که طالبان افغانهایی را که از ایران و پاکستان به اجبار به کشور بازگردانده شدهاند، به دلیل هویت یا پیشینهشان، مورد شکنجه، تهدید و بازداشت خودسرانه قرار دادهاند.
جهان صنعت نیوز، ایران و پاکستان طی ماههای گذشته اقدام به اخراج میلیونها تبعه افغان کردهاند و دلیل این اقدام را اقامت غیرقانونی آنها عنوان کردهاند. با این حال، سازمانهای حقوق بشری و نهادهای بینالمللی بارها نسبت به خطراتی که بازگشتکنندگان با آن روبهرو هستند، هشدار دادهاند؛ بهویژه کسانی که به دلایل جنسیتی، شغلی یا وابستگی به دولت پیشین در معرض خطر قرار دارند.
گزارش نمایندگی سازمان ملل در افغانستان، منتشرشده در روز پنجشنبه، تصریح میکند که برخی از بازگشتکنندگان با نقض جدی حقوق بشر مواجه شدهاند و شماری نیز برای فرار از انتقامجویی طالبان، ناچار به مخفی شدن یا نقل مکان به مناطق دیگر شدهاند. مواردی چون شکنجه، بدرفتاری، بازداشت خودسرانه و تهدید به مرگ، از جمله مصادیق این نقضها هستند.
در یکی از گزارشهای مستند، یک مقام سابق دولتی گفته که پس از بازگشت به افغانستان در سال ۲۰۲۳، دستگیر و با چوب، کابل، شیوههای خفگی با آب و حتی اعدام نمایشی شکنجه شده است.
ولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، تأکید کرد که هیچکس نباید به کشوری بازگردانده شود که در آن با خطر آزار و شکنجه بهدلیل هویت یا سابقه شخصی روبهرو باشد. وی وضعیت زنان و دختران افغان را بهمراتب بحرانیتر توصیف کرد و افزود که این قشر تنها بهخاطر جنسیتشان با انواع محدودیتها مواجهاند که در مجموع «شکلگیری یک نظام آزار جنسیتی» را نشان میدهد.
محدودیتهای گسترده علیه زنان
طالبان پس از تسلط بر افغانستان، محدودیتهای شدیدی علیه زنان اعمال کردهاند؛ از جمله منع تحصیل دختران بالاتر از کلاس ششم، ممنوعیت اشتغال در بسیاری از حوزهها و منع دسترسی به فضاهای عمومی.
مقامات طالبان در واکنش به این گزارش، هرگونه بدرفتاری با بازگشتکنندگان را رد کرده و گفتهاند که به افغانهای بازگشتی خدماتی مانند صدور اسناد، حملونقل، اسکان مجدد و حمایتهای قانونی ارائه شده و وزارت داخله نیز «استقبالی گرم» از آنان به عمل آورده است.
طالبان همچنین از سازمان ملل خواستهاند که مانع اخراج اجباری مهاجران افغان شود و افزودند که این نهاد نباید در تأمین نیازهای اولیه مانند غذا، دارو، سرپناه و آموزش برای پناهجویان تردید کند.
سرنوشت مبهم پناهجویان افغان در جهان
در حالی که اخراج افغانها از کشورهای همسایه ادامه دارد، بسیاری از آنها در بلاتکلیفی بهسر میبرند. بهتازگی هزاران افغان در آمریکا نیز حمایت قانونی خود را از دست دادهاند؛ چرا که دادگاه فدرال با تعویق تصمیم دولت ترامپ مبنی بر پایان وضعیت حفاظتی موقت (TPS) مخالفت کرده است. با وجود ادعای مقامهای آمریکایی مبنی بر بهبود شرایط در افغانستان، نهادهای حمایت از پناهجویان معتقدند که این کشور همچنان بهشدت ناامن است.
بر اساس گزارشها، تعلیق برنامه پذیرش پناهندگان توسط دولت ترامپ در ژانویه، هزاران افغان را – بهویژه در پاکستان – در وضعیت سرگردانی قرار داده و همچنین، ممنوعیت سفر افغانها به آمریکا، امید به اسکان مجدد را بهطور چشمگیری کاهش داده است.
اجتماعی و فرهنگیلینک کوتاه :