پنج مرگ در یک هفته؛ کارگران فرسودگی تأسیسات نفتی

سارا پوردلجو – جهان صنعت نیوز: نفت، این طلای سیاه که تعداد زیادی از خانوارها را به عزا نشانده است، باز هم جان تعدادی از کارکنان را گرفت. با فوت صابر آسایش، از پرسنل نفت و گاز گچساران، تعداد جان‌باختگان حوادث مرتبط با کار در پالایشگاه‌های نفتی در هفته اخیر به پنج نفر رسید. صابر آسایش حین کار، بر اثر سقوط لوله‌ای بر روی بدنش، جان خود را از دست داد.

پیش‌تر نیز، در جریان آتش‌سوزی روز یکشنبه ۲۸ تیرماه در واحد ۷۰ پالایشگاه نفت آبادان، که بر اثر نشتی یکی از پمپ‌های عملیاتی رخ داد، کارگری به نام احسان آل یاسین در همان روز نخست جان باخت. در روزهای بعد، خبر درگذشت دو کارگر دیگر به نام‌های «علی آزادوار» و «علیرضا آرام» بر اثر شدت سوختگی منتشر شد.

به گفته سازمان آتش‌نشانی آبادان، سه نفر از کارکنان شرکت اکتشاف نفت در باتلاق‌های منطقه گوبان، واقع در ۲۰ کیلومتری چوئبده، گرفتار شدند. ساعت ۱۳:۱۴ روز جمعه، گزارشی مبنی بر گرمازدگی شدید خدمه یک قایق در منطقه باتلاقی گوبان و حوالی بندر شادگان به اورژانس اعلام شد. نیروهای امدادی موفق به نجات دو نفر از این افراد شدند، اما متأسفانه یک نفر همچنان در باتلاق گرفتار مانده و بنا بر گزارش‌های دریافتی، جان خود را از دست داده است. با توجه به تاریکی هوا، عملیات خارج‌سازی پیکر این فرد با دشواری و کندی مواجه شده است.

اول ایمنی، بعد کار!

گویا در کشور ما، این جمله برعکس اجرا می‌شود: اول کار، بعد ایمنی! چرا با اینکه HSE (بهداشت، ایمنی و محیط زیست) از اهمیت بالایی برخوردار است، باز هم در عمل به آن بی‌توجهی می‌شود؟

با رعایت اصول HSE، می‌توان از وقوع اتفاقات ناگواری مانند انفجار، آتش‌سوزی، نشت مواد خطرناک و… پیش‌گیری کرد. HSE کمک می‌کند تا محیط کاری سالم‌تر و ایمن‌تری داشته باشیم و از بروز بیماری‌های شغلی و آسیب‌های جسمی کارکنان جلوگیری شود. همچنین با رعایت استانداردهای HSE، می‌توان از آلودگی هوا، آب و خاک جلوگیری کرد و گامی در جهت حفاظت از محیط زیست برداشت. زمانی که کارکنان در محیطی ایمن و آرام فعالیت کنند، بهره‌وری افزایش می‌یابد و در نتیجه، هزینه‌های تولید کاهش پیدا می‌کند. رعایت اصول HSE نشان می‌دهد که یک مجموعه، به سلامت کارکنان، جامعه و محیط زیست اهمیت می‌دهد یا نه. حال، در تمام سایت‌ها و خبرگزاری‌ها، تنها چیزی که دیده می‌شود، خبر فوت این عزیزان است! هیچ توضیح روشنی در خصوص علل مرگ و اینکه چرا چنین حوادثی به‌طور مکرر رخ می‌دهند، یافت نمی‌شود. چه کسی پاسخگوی خانواده‌هایی است که عزیزان خود را که نان‌آوران خانه بودند، از دست دادند؟ طبق بررسی‌های «هم‌میهن»،  در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، ۱۷نفر از کارگران شرکت‌های وابسته به صنعت نفت و پتروشیمی، جان خود را حین کار از دست داده‌اند.

فرسودگی تجهیزات، دیگر به جانمان رسیده است!

فرسودگی تجهیزات نفتی موضوع تازه‌ای نیست؛ اما جان‌باختن افراد در حین کار، به‌ویژه هنگام اورهال، هرگز تکراری و عادی نمی‌شود. هم‌زمان با افزایش صادرات نفت کشور، باید به ایمنی تجهیزات و فرسودگی آن‌ها توجه داشت؛ مسئله‌ای که در هفته گذشته به مرگ پنج نفر انجامیده است. تولید نفت نباید به بهای جان انسان‌ها تمام شود. در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، همچنان از بسیاری از تأسیسات و تجهیزات قدیمی که چندین دهه پیش نصب شده‌اند، بهره‌برداری می‌شود. با توجه به عمر مفید استانداردی که برای این تجهیزات و ماشین‌آلات تعیین شده، پایان عمر فنی آن‌ها امری طبیعی است. با این حال، در بسیاری از موارد، این تجهیزات فراتر از عمر تعیین‌شده، یعنی حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد و گاهی حتی تا ۵۰ درصد بیشتر، به کار خود ادامه می‌دهند؛ گرچه معمولاً با کارایی یا راندمانی کمتر از سطح اولیه که ممکن است در برخی موارد حتی جان انسان‌ها را نیز به خطر بیندازد.

مرگ‌های پیاپی در صنعت نفت، نه ناشی از تقدیر، بلکه حاصل بی‌توجهی‌های مدیریتی، فرسودگی تجهیزات، و رعایت‌نکردن اصول ایمنی است. در حالی‌که توسعه صنعت و افزایش تولید نفت، همواره به‌عنوان شاخصی از پیشرفت معرفی می‌شود، نباید فراموش کرد که جان انسان‌ها نباید بهای این پیشرفت باشد.
نبود نظارت کافی، بی‌تفاوتی در قبال HSE، و بی‌توجهی به وضعیت تجهیزات فرسوده، پیامدهایی دارد که نه‌فقط در آمارها، بلکه در دل خانواده‌هایی که عزیزان‌شان را از دست داده‌اند، عمیقاً حس می‌شود.
اکنون زمان آن فرا رسیده که دستگاه‌های نظارتی، وزارت نفت، و مدیران ارشد این صنعت، پاسخ‌گو باشند و با اتخاذ سیاست‌های شفاف، برنامه‌ریزی برای نوسازی تجهیزات، و الزام اجرای دقیق استانداردهای ایمنی، از تکرار این فجایع جلوگیری کنند. تا زمانی که جان کارگران قربانی بی‌توجهی‌ها می‌شود، هیچ موفقیتی در صنعت نفت، واقعی نخواهد بود.

 

اخبار برگزیدهنفت و پتروشیمی