کارت رفاهی ازدواج چیست؟ | همه چیز درباره مشکلات وام ازدواج ۱۴۰۴

جهان صنعت نیوز، درحالی‌که سال‌هاست شعار «ازدواج آسان» از سوی مسئولان کشور تکرار می‌شود، اما بررسی‌ها و روایت‌های میدانی نشان می‌دهد که فرآیند دریافت وام ازدواج برای جوانان، نه‌تنها آسان نیست، بلکه تبدیل به پروژه‌ای طاقت‌فرسا و فرسایشی شده که با انبوهی از چالش‌های اجرایی، بانکی و نظارتی مواجه است.

از ثبت‌نام تا انتظار سه‌ماهه برای «کد رهگیری»

متقاضیان دریافت وام ازدواج از همان ابتدا با انتظار طولانی برای دریافت کد رهگیری مواجه می‌شوند. برخی از جوانان گزارش داده‌اند که تا سه ماه پس از ثبت‌نام، کد آن‌ها فعال نمی‌شود؛ مسئله‌ای که نشان‌دهنده ناهماهنگی میان ظرفیت سامانه‌های بانکی و حجم واقعی تقاضا در کشور است.

پس از صدور کد رهگیری، سامانه از متقاضی می‌خواهد بانک یا شعبه‌ای را انتخاب کند؛ اما این «انتخاب» بیشتر جنبه نمایشی دارد. بسیاری از متقاضیان پس از مراجعه به بانک منتخب، با پاسخ‌هایی چون «ظرفیت نداریم» یا «در حال بررسی هستیم» مواجه می‌شوند؛ در حالی‌که نام آن بانک در سامانه فعال بوده است.

یکی از مهم‌ترین مشکلات، عملکرد سلیقه‌ای بانک‌ها در مواجهه با ضوابط قانونی است. باوجود امکان اعتبارسنجی الکترونیکی که قانون به‌صراحت مجاز دانسته، بسیاری از بانک‌ها همچنان بر معرفی دو ضامن رسمی دولتی، ارائه چک، سفته و مدارک پرهزینه پافشاری می‌کنند. در مواردی حتی به اعتراض متقاضیان پاسخ داده نمی‌شود و آن‌ها مجبور به انصراف یا انتخاب مجدد بانک می‌شوند.

طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۴، هر زوج مشمول دریافت وام ازدواج ۳۰۰ میلیون تومانی است و اگر داماد زیر ۲۵ سال و عروس زیر ۲۳ سال باشد، این مبلغ برای هر نفر ۳۵۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. اما در عمل، این تسهیلات با شرط و شروط فراتر از قانون مواجه شده و بسیاری از متقاضیان حتی پس از ماه‌ها انتظار نیز موفق به دریافت آن نمی‌شوند.

بانک مرکزی در گزارشی اعلام کرده است که ۹۰ درصد متقاضیان وام ازدواج موفق به دریافت آن شده‌اند، اما همچنان بیش از ۵۰۰ هزار نفر در صف هستند. با توجه به تاخیرهای چندماهه و شرایط سخت‌گیرانه، بسیاری از جوانان از پیگیری انصراف داده یا ناچار به تعویق مراسم ازدواج خود شده‌اند.

بخشی از دلایل طولانی شدن صف وام ازدواج به کمبود منابع در بانک‌ها، سهمیه‌های محدود، و سخت‌گیری‌های غیرشفاف بازمی‌گردد. از سوی دیگر، عدم تخصیص به‌موقع بودجه مورد نیاز از سوی مجلس، و نظارت ضعیف دولت بر اجرای مصوبات، موجب شده است این تسهیلات عملاً ناکارآمد شود.

طرح «کارت رفاهی ازدواج»؛ جایگزینی که فعلاً فقط در حد ایده است

بانک مرکزی اخیراً از طرحی با عنوان «کارت رفاهی ازدواج» خبر داده که به‌جای پرداخت نقدی، امکان خرید کالاهای ایرانی با نرخ سود پایین‌تر را فراهم می‌کند. اما این طرح هنوز نهایی نشده و اطلاعات دقیقی از آن در دست نیست. به همین دلیل، عملاً هیچ جایگزینی برای حل بحران صف‌های وام ازدواج ارائه نشده است.

واقعیت این است که اگرچه قانون حمایت از ازدواج جوانان به‌درستی نوشته شده، اما در اجرا دچار بحران جدی است. گره‌های بانکی، ضعف نظارت، و عدم همراهی واقعی نهادهای مسئول، فاصله‌ای عمیق میان شعارها و عملکردها ایجاد کرده است. تا زمانی‌که دولت، مجلس و بانک مرکزی برای حل‌وفصل مشترک این بحران تصمیم جدی نگیرند، جوانان همچنان قربانی وعده‌هایی خواهند بود که تنها روی کاغذ مانده‌اند.

منبع: تسنیم

بانک و بیمه