نگرانی از زلزله بزرگ در تهران ؛ گسل پیشوا بیدار می‌شود؟
زلزله ۳.۲ ریشتری بامداد جمعه در پیشوای ورامین از نگاه یک استاد زمین‌شناسی، بخشی از «خوشه‌لرزه‌ای نگران‌کننده» روی گسل فعال پیشوا است که ممکن است مقدمه‌ای برای وقوع زلزله‌ای بزرگ‌تر در جنوب شرق تهران باشد.
جهان صنعت نیوز، بامداد جمعه ۱۰ مرداد ۱۴۰۴ زمین‌لرزه‌ای با بزرگی ۳.۲ ریشتر حوالی پیشوای ورامین در ۶۵ کیلومتری جنوب شرق تهران به وقوع پیوست. هرچند این زلزله خسارت مالی یا جانی در پی نداشت، اما واکنش کارشناسان زمین‌شناسی نسبت به آن، بسیار هشداردهنده بود.
دکتر مهدی زارع، استاد تمام زمین‌شناسی، در تحلیلی علمی این رویداد را بخشی از یک «خوشه‌لرزه» در پهنه گسل فعال پیشوا دانست و اعلام کرد که تکرار این لرزه‌ها می‌تواند نشانگر فشرده‌شدن انرژی در این گسل و زمینه‌ساز وقوع زلزله‌ای بزرگ‌تر در آینده‌ای نه‌چندان دور باشد.
به گفته زارع، گسل پیشوا پیش‌تر نیز در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۴۰۲ زلزله‌ای با بزرگی ۳.۵ ریشتر در جوادآباد را رقم زده بود. همچنین، این منطقه در سال‌های ۹۴ نیز دو زلزله در محدوده جوادآباد تجربه کرده است که همگی در امتداد همین گسل قرار دارند. وی تأکید کرد که تشکیل خوشه‌ای از زلزله‌ها در طول یک گسل می‌تواند پیش‌درآمد یک زلزله شدید باشد.
زارع با اشاره به پیشینه تاریخی گسل پیشوا یادآور شد که این گسل با زلزله‌ای شدید در سال ۱۳۸۴ میلادی موجب تخریب مسجد جامع ورامین شده بود و اکنون پس از حدود ۷۰۰ سال، در شرایطی قرار دارد که هیچ زلزله مهمی در آن رخ نداده؛ وضعیتی که به‌عنوان «نبود لرزه‌ای» شناخته می‌شود و معمولاً نشانه قفل‌شدگی گسل است.
وی همچنین درباره نقش فرونشست زمین در منطقه ورامین هشدار داد. افت سطح آب‌های زیرزمینی تا بیش از یک متر و ۳۰ سانتی‌متر در سال و فرونشست‌های ۱۶ تا ۳۰ سانتی‌متری در برخی نقاط، به‌ویژه در نزدیکی گسل‌های فعال پیشوا، قرچک و کهریزک، می‌تواند فشار مضاعفی بر گسل‌ها وارد کند و خطر وقوع زلزله را افزایش دهد.
براساس برآوردها، جمعیت مناطق ورامین، پیشوا، قرچک و پاکدشت به حدود یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار نفر می‌رسد؛ مسئله‌ای که وقوع یک زلزله شدید در این ناحیه را به یک بحران بالقوه در سطح ملی تبدیل می‌کند.
در پایان، این استاد زمین‌شناسی هشدار داد که با توجه به شرایط موجود، نظارت دقیق، مطالعه علمی مستمر، و آمادگی مدیریت بحران در این مناطق باید در اولویت نهادهای مسئول قرار گیرد؛ چرا که در صورت فعال‌شدن کامل گسل پیشوا، امکان وقوع زلزله‌ای با بزرگی ۶ تا ۶.۵ ریشتر وجود دارد.
لینک کوتاه :