ایران به سوی درگیری جدید می‌رود؟ | اگر جنگ شود، مردم ایران چه می‌کنند؟

جهان صنعت نیوز، ابراهیم فیاض، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، در تحلیل خود از تحولات اجتماعی ایران در جریان جنگ با اسرائیل، بر رشد چشمگیر هویت جمعی و همبستگی اجتماعی مردم تأکید می‌کند. او می‌گوید: «شهرها تخلیه نشدند، مردم زندگی کردند، مقاومت کردند، این یعنی جامعه رشد کرده بود.»
به باور او، برخلاف انتظار، جامعه ایران نه تنها در برابر جنگ فرو نپاشید، بلکه با مدنیتی تازه، مسئولیت‌پذیری جمعی و نوعی عقلانیت بومی توانست از بحران عبور کند.

اگر دوباره جنگی رخ دهد؟

فیاض بر این باور است که اگر درگیری دیگری رخ دهد، جامعه ایران باز هم همان واکنش همبسته را خواهد داشت. او می‌گوید: «مردم همان مردم هستند. آن‌ها بدون فراخوان یا حمایت رسمی، همدیگر را پناه دادند. از شمال تا جنوب کشور، همبستگی شکل گرفت؛ نه از طرف دولت، بلکه از دل جامعه.»

او تأکید می‌کند که امروز جامعه ایران به مرحله‌ای رسیده که از دولت جلوتر حرکت می‌کند و خودکفا شده است؛ «نه‌تنها دیگر دولت‌ها کارآمدی گذشته را ندارند، بلکه باید از جامعه مدنی درس بگیرند.»

احتمال درگیری جدید؛ بالا و جدی

از نگاه فیاض، شرایط منطقه و جهان نشانه‌هایی از درگیری‌های گسترده‌تر را دارد. او به بحران‌های داخلی آمریکا، وضعیت اسرائیل، بی‌ثباتی دلار و تحریم‌ها اشاره کرده و پیش‌بینی می‌کند که فشارها به نقطه انفجار نزدیک می‌شوند. در عین حال تأکید دارد که جامعه ایران «آماده‌تر از همیشه» است.

مردم به کجا پناه می‌برند؟

فیاض معتقد است در زمان بحران، خانواده و جامعه نخستین پناه مردم‌اند. سپس شبکه‌های اجتماعی، معنویت، مناسک جمعی و حتی مصرف‌گرایی به کمک مردم می‌آیند. اما مهم‌تر از همه، به‌گفته او، نوعی درون‌گرایی اخلاق‌محور و بازگشت به خویشتن در جامعه دیده می‌شود که نشانه بلوغ و بقاست.

دولت‌ها باید بیاموزند، نه فرمان دهند

در بخش پایانی گفت‌وگو، فیاض به شکاف عمیق میان مردم و نهادهای رسمی اشاره می‌کند. او تأکید دارد که نه‌تنها دولت اجرایی، بلکه مجلس و قوه قضاییه نیز از جامعه عقب افتاده‌اند و در زمان بحران نمی‌توان از آن‌ها انتظار هدایت داشت. بلکه باید یاد بگیرند که جامعه مسیر خود را پیدا کرده و نهادها باید شنیدن را تمرین کنند.

منبع اقتصاد نیوز

سیاسی