انتقال آب از طالقان مشکل کم‌آبی تهران را حل می‌کند؟
کارشناسان با انتقاد از طرح انتقال آب از طالقان به تهران، این پروژه را مسکن موقتی برای بحران آب پایتخت دانسته و نسبت به تبعات محیط‌زیستی، فرونشست زمین و افزایش جمعیت‌پذیری تهران هشدار داده‌اند.
جهان صنعت نیوز، تهران به‌عنوان پرجمعیت‌ترین کلان‌شهر کشور، سال‌هاست با بحران فزاینده کم‌آبی دست‌وپنجه نرم می‌کند. در این راستا، اجرای طرح‌هایی مانند انتقال آب از سد طالقان با هدف کاهش وابستگی به منابع زیرزمینی در دستور کار قرار گرفته است. اما این پروژه‌ها با انتقادات جدی از سوی کارشناسان محیط زیست مواجه‌اند که آن‌ها را نه‌تنها ناکارآمد، بلکه خطرناک برای محیط‌زیست و ساختار جمعیتی کشور می‌دانند.
هشدار درباره چرخه معیوب افزایش جمعیت
دکتر علی بیت‌اللهی، مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، در گفت‌وگو با تسنیم، این طرح را یکی از مصادیق چرخه معیوب در مدیریت منابع کشور دانست. به گفته او، «جمعیت به تهران مهاجرت می‌کند، ما آب تأمین می‌کنیم، کمبود ایجاد می‌شود، دوباره به‌دنبال منابع جدید می‌رویم و این چرخه بی‌پایان تکرار می‌شود.» او تأکید کرد که چنین اقداماتی در عمل باعث تشویق به تمرکز جمعیت در تهران می‌شوند، در حالی که کشور نیازمند سیاست‌هایی برای توقف یا حداقل کنترل این تمرکز است.
منابع جدید، بحران‌های جدید
بیت‌اللهی با اشاره به اینکه تاکنون آب تهران از سدهای کرج، لتیان، ماملو و لار تأمین شده، هشدار داد که انتقال آب از طالقان نیز منابع مبدأ را با تهدید کم‌آبی مواجه می‌کند. او همچنین به مشکلات پنهانی مانند افزایش جمعیت‌پذیری، ناهماهنگی‌های مدیریتی و مخاطرات پدافندی در مقصد اشاره کرد و گفت: «این طرح‌ها نه‌تنها بحران را حل نمی‌کنند بلکه ابعاد آن را در هر دو سوی انتقال گسترش می‌دهند.»
به گفته این کارشناس، وابستگی شدید به منابع زیرزمینی باعث افزایش حفر چاه‌ها شده، به‌ویژه در منطقه ۱۸ تهران که نرخ فرونشست زمین در آن طی دو سال گذشته سه برابر شده است. او معتقد است که هرچقدر بتوان از فشار بر آب‌های زیرزمینی کاست، احتمال کاهش یا توقف فرونشست نیز افزایش می‌یابد.
انتقال آب یا اصلاح مصرف؟
بیت‌اللهی در ادامه به بررسی میزان اثرگذاری خط دوم انتقال آب طالقان پرداخت و گفت: «طبق پیش‌بینی‌ها، این خط ممکن است حداکثر ۲۰ درصد از کمبود فعلی آب تهران را جبران کند، اما آیا راهکارهای بهتری وجود ندارد؟» به‌زعم او، مدیریت مصرف، فرهنگ‌سازی و اصلاح سیاست‌های کلان می‌توانند جایگزین‌های پایدارتر و کارآمدتری باشند.
تهران چهار برابر اصفهان؛ زنگ خطر تمرکز جمعیتی
او با اشاره به این که تهران چهار برابر دومین کانون جمعیتی کشور یعنی اصفهان جمعیت دارد، این تمرکز را ناسالم و غیرمنطقی دانست. به گفته بیت‌اللهی، تنها راه کاهش این بار سنگین، توقف توسعه طرح‌هایی است که تهران را همچنان به‌عنوان مقصد اول توسعه نگه می‌دارند.
راه‌حل‌هایی فراتر از لوله‌کشی آب
در پایان، بیت‌اللهی بر لزوم بازنگری در سیاست‌های جمعیتی و مصرفی تأکید کرد و پیشنهادهایی چون تأمین آب صنایع از منابع جایگزین، بهینه‌سازی الگوی مصرف شهری، اصلاح شیوه آبیاری فضای سبز و مدیریت متمرکز منابع را راهکارهایی مؤثرتر و پایدارتر نسبت به طرح‌های انتقال آب عنوان کرد.
محیط زیستلینک کوتاه :