نیکوتین بدون دود بی‌خطر است؟

جهان صنعت نیوز، در دهه‌های گذشته، خطرات نیکوتین در قالب سیگار تعریف می‌شد: مصرفی لذت‌بخش که سرانجامی مرگبار دارد. اما امروز، با ظهور محصولاتی چون ویپ و پچ‌های نیکوتینی، چهره این ماده به‌کلی تغییر کرده است.
تا پیش از این، نیکوتین عمدتاً از طریق سوختن تنباکو وارد بدن می‌شد؛ اما امروزه مصرف‌کنندگان می‌توانند تنها با استفاده از ویپ یا پچ‌های کوچک بدون برگ تنباکو، این ماده را دریافت کنند. این محصولات جایگزین در سال‌های اخیر به شدت رایج شده‌اند. برندهایی نظیر «زین» (Zyn) در تبلیغات خود از نیکوتین به‌عنوان «ابزار ضروری محل کار» و عامل «آرامش در حرکت» یاد می‌کنند. همچنین افراد سرشناسی مانند جو روگان و تاکر کارلسون از محصولات نیکوتینی حمایت کرده و حتی به مزایای احتمالی آن برای بهبود عملکرد ورزشی اشاره کرده‌اند.
هرچند برخی مطالعات بهبودهایی جزئی در عملکرد شناختی با مصرف نیکوتین گزارش داده‌اند، متخصصان این نتایج را محدود و وابسته به شرایط خاص مانند کم‌خوابی یا اختلالات شناختی می‌دانند. همچنان، بسیاری از جنبه‌های تأثیر نیکوتین خالص بر بدن ناشناخته باقی مانده است. تحقیقات عمدتاً روی مصرف‌کنندگان سیگار انجام شده‌اند و داده‌های مستقیم درباره تأثیر نیکوتین بدون دود هنوز ناکافی است.
دیدگاه‌ها درباره این محصولات جدید به شدت متنوع است. برخی متخصصان سلامت عمومی آن‌ها را ترفند تازه‌ای از صنایع دخانی برای گسترش وابستگی عمومی می‌دانند، در حالی که برخی دیگر استفاده آگاهانه بزرگسالان را با پذیرش ریسک‌های احتمالی قابل قبول تلقی می‌کنند. مشکل اصلی اینجاست که مقایسه این محصولات با سیگار باعث کم‌اهمیت جلوه دادن مضرات نیکوتین می‌شود.

نیکوتین، اعتیاد و تبعات انسانی

اگرچه ویپ و پچ‌های نیکوتینی احتمالاً از سیگار امن‌تر هستند، اما نیکوتین همچنان ماده‌ای بسیار اعتیادآور است. پژوهشگران میزان وابستگی به آن را با هروئین مقایسه کرده‌اند. محصولات جدید با دسترسی آسان، بی‌نیازی به ترک محل کار و بوی نامحسوس، مصرف این ماده را آسان‌تر و اعتیاد را گسترده‌تر کرده‌اند. تبلیغات نیز بر «مصرف بی‌صدا» در فضاهای عمومی یا جلسات کاری تأکید دارند.
اعتیاد به نیکوتین علاوه بر سلامت روان، بار مالی سنگینی نیز به همراه دارد. در برخی ایالت‌های آمریکا، افراد با مصرف سنگین ممکن است روزانه بیش از ۱۰ دلار هزینه کنند که سالانه به هزاران دلار می‌رسد. این وابستگی حتی پس از مشکلات جدی سلامتی نیز ادامه پیدا می‌کند. شواهد نشان داده‌اند که ترک نیکوتین پس از سکته قلبی می‌تواند ریسک مرگ را کاهش دهد، اما بسیاری از مصرف‌کنندگان به مصرف آن ادامه می‌دهند.

خطرات مبهم، اما واقعی

نیکوتین هنوز به‌طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است. برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که این ماده می‌تواند رشد تومور در حیوانات را تسریع کند یا با مشکلات قلبی در برخی کشورها مرتبط باشد. حتی مواد داخل ویپ‌ها نیز ممکن است فلزات سنگین خطرناک وارد ریه کنند. به همین دلیل، هرچند این محصولات خطر سیگار را نداشته باشند، اما همچنان بی‌خطر نیستند.
در حالی که مصرف سیگار کاهش یافته، ویپ‌ها و پچ‌های نیکوتینی به‌سرعت جای آن را می‌گیرند. گرچه مشکل اصلی یعنی دود حذف شده است، اما بسیاری از مشکلات ظریف‌تر اعتیاد به نیکوتین همچنان پابرجاست و باید جدی گرفته شود.

اجتماعی و فرهنگی