خرید طلا در ۱۳ صفر واقعاً خوش‌یمن است؟
در سیزدهم صفر، شایعه‌ای بدون پشتوانه تاریخی درباره خوش‌یمن بودن خرید طلا، بار دیگر بازار را در معرض موجی هیجانی قرار داده است.
جهان صنعت نیوز، امروز سیزدهم صفر است؛ تاریخی که تا چندی پیش در حافظه اقتصادی بازار طلا هیچ ردپایی نداشت. اما در یکی دو سال گذشته، با موجی از روایت‌های بی‌اساس در فضای مجازی، این روز به نقطه‌ای حساس برای خریداران طلا تبدیل شده است.
روایتی بدون سند، اما با اثرگذاری واقعی
در روزهای منتهی به سیزدهم صفر، شبکه‌های اجتماعی پر از پیام‌هایی شده‌اند که با لحنی شبه‌مذهبی، خرید طلا در این روز را «خوش‌یمن» و «پربرکت» معرفی می‌کنند؛ گاهی حتی با ادعای اینکه ممکن است «حاجت» افراد را برآورده کند. این روایت‌ها، نه منبع دینی دارند، نه پشتوانه تاریخی، اما تأثیر روانی آن‌ها چنان است که سال گذشته در همین روز، صف‌هایی غیرمنتظره مقابل طلافروشی‌ها تشکیل شد.
جهش قیمت بی‌دلیل؛ تجربه سال گذشته
سیزدهم صفر سال قبل، بازار طلا در تهران و چند شهر دیگر با افزایش بی‌مقدمه تقاضا مواجه شد. از صبح زود، صف‌های خرید در برابر طلافروشی‌ها شکل گرفت و بیشترین تقاضا مربوط به طلاهای سبک، دست‌دوم یا کم‌اجرت بود. نتیجه این هجوم ناگهانی، افزایش بیش از ۷۰۰ هزار تومانی قیمت سکه و رشد ۱۰۰ هزار تومانی بهای هر گرم طلای ۱۸ عیار بود—در حالی که نرخ ارز و انس جهانی ثابت مانده بود و هیچ رویداد اقتصادی خاصی رخ نداده بود.
محمد کشتی‌آرای، نایب‌رئیس وقت اتحادیه طلا و جواهر، همان زمان اعلام کرد: «در ۶۰ سال فعالیتم، هرگز نشنیده بودم که سیزدهم صفر روزی خاص برای خرید طلا باشد. نه در سنت دینی، نه در عرف بازار.» او تأکید کرد که چنین ادعاهایی محصول موج‌سازی در فضای مجازی است. به گفته او، حتی در گذشته باور عمومی این بود که در ماه‌های محرم و صفر، به‌دلیل حال‌وهوای مذهبی، خرید طلا کمتر انجام می‌شد.
یکی از طلافروشان بازار بزرگ تهران می‌گوید: «چند روز قبل از سیزدهم صفر، پیام‌هایی در واتساپ و اینستاگرام دیدم که مردم را به خرید طلا تشویق می‌کردند. باور نکردم، ولی دیدم موجی به راه افتاده. خریداران طلاهای سبک می‌خواستند و اغلب نیت مذهبی یا حاجت داشتند.»
او معتقد است این نوع روایت‌سازی، شیوه‌ای برای تحریک تقاضاست—هرچند از مسیر خرافه. به گفته او، برخی دلالان بازار با استفاده از احساسات مذهبی، شرایطی ساختگی ایجاد می‌کنند تا فروش خود را بالا ببرند.
جست‌وجوی بی‌نتیجه در منابع دینی
بررسی منابع فقهی، روایی و مذهبی هیچ اشاره‌ای به سیزدهم صفر به‌عنوان روزی مبارک برای خرید طلا ندارد. اما پیام‌های پراکنده در فضای مجازی، با نسبت دادن نقل‌قول‌های جعلی به ائمه، سعی در مشروعیت‌بخشی به این روایت دارند. یک کارشناس رسانه می‌گوید: «شایعه‌سازی وقتی رنگ و بوی دینی پیدا کند و در بستر پلتفرم‌هایی منتشر شود که مورد اعتماد مردم‌اند، مثل گروه‌های خانوادگی، می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد.»
فرصت اقتصادی یا توهم رونق؟
در شرایطی که بازار طلا با رکود تقاضا، افت مناسبت‌های مصرفی و کاهش قدرت خرید مواجه است، برخی فعالان صنفی معتقدند این موج‌ها می‌توانند فرصت‌هایی برای تحریک بازار باشند—البته به‌شرط آنکه نه از مسیر شایعه، بلکه با اطلاع‌رسانی هدفمند و مبتنی بر واقعیت انجام شوند.
اما کارشناسان هشدار می‌دهند که این دست روایت‌سازی‌های بی‌پایه، در بلندمدت اثر معکوس دارد. بازاری که برای تحرک به شایعه متوسل شود، به‌جای پایداری، درگیر توهم رونق می‌شود و اعتماد عمومی به آن کاهش می‌یابد.
قیمت امروز بازار طلا
در بازار امروز ۱۵ مرداد که همزمان با سیزدهم صفر است، هر گرم طلای ۱۸ عیار به ۷ میلیون و ۵۷۹ هزار تومان رسیده و قیمت سکه امامی نیز ۸۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان اعلام شده است. برخی طلافروشان خود را برای موج احتمالی خریداران آماده کرده‌اند و برخی دیگر همچنان منتظرند ببینند آیا این شایعه امسال نیز اثرگذار خواهد بود یا نه.
طلا و ارزلینک کوتاه :