رکود عمیق بازار مسکن؛ چه خبر از سیاست افقی‌سازی شهرها؟
بازار مسکن در بن‌بستی عمیق گرفتار شده است؛ از یک‌سو آمارهای رسمی خبر از کاهش چند ده‌میلیونی قیمت‌ها می‌دهند و از سوی دیگر بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد تغییر محسوسی در قیمت خانه‌های فروشی ایجاد نشده است. معاملات به کمترین سطح در سال‌های اخیر رسیده، اجاره‌ها همچنان بالاست و کارشناسان هشدار می‌دهند که رکود مسکن دست‌کم تا پایان سال ادامه خواهد داشت.
هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: ریزش قیمت چند ده میلیونی مسکن، افزایش تقاضا برای فروش به علت مهاجرت، ورود به عمیق‌ترین فاز رکودی، کاهش اجاره خانه به دلیل خروج اتباع. جملاتی از این دست ماه‌هاست به سرتیتر اخبار حوزه مسکن تبدیل شده‌اند. رکود در بازار مسکن یکی دو سالی است آغاز شده، و پس از جنگ ۱۲ روزه اوج گرفته است؛ اما به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از این اخبار تنها بر روی کاغذ حقیقت دارند، و در عمل آن‌چنان تغییری در این بازار مشاهده نمی‌شود. خرید کوچک‌ترین واحد مسکونی نیازمند در اختیار داشتن چندین میلیارد تومان است، و اجاره‌ها نیز وضع بهتری ندارند.
نهادهای رسمی آمار دقیقی از وضعیت معاملات مسکن منتشر نمی‌کنند، و همین موضوع باعث شده است تا میزان خرید و فروش در هاله‌ای از ابهام باقی بماند. اتحادیه املاک و مستغلات تهران می‌گوید به دلیل رکود گسترده و طولانی‌مدت در بازار مسکن باعث ایجاد تغییرات محسوس شده و قیمت مسکن در فاز کاهشی قرار گرفته است. کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه می‌گوید: «قیمت مسکن در شمال تهران متری ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان کاهش یافته و از حدود ۲۵۰ میلیون تومان به حدود ۲۰۰ تا ۲۲۰ میلیون تومان به ازای هر متر مربع کاهش یافته است. تا پیش از این مالکان نمی‌فروختند، اما در حال حاضر خریدار وجود ندارد؛ زیرا تصور این است که قیمت مسکن باز هم پایین می‌آید. در بازار اجاره تعداد قراردادها نسبت به سال گذشته بسیار کمتر شده است. اکثر مستاجران قرارداد خود را تمدید می‌کنند». اما بررسی میدانی بازار مسکن در مناطق مرکزی، شرقی و غربی تهران چیز دیگری می‌گویند؛ با وجود رکود شدید قیمت‌ها تغییر محسوسی پیدا نکرده‌اند، و بسیاری از واحدهای فایل شده در بنگاه‌های املاک ماه‌ها است بدون مشتری باقی مانده‌اند.
از زبان یک مشاور املاک؛ گفتم بیایید کارتخوان را ببرید دیگر معامله‌ای نیست
آقای رجبی که در منطقه ۱۰ تهران بنگاه املاک دارد، و سال‌هاست در این حوزه فعالیت می‌کند به جهان صنعت نیوز می‌گوید: تا به حال با چنین رکودی مواجه نبوده‌ایم. طی ۳ ماه گذشته تنها یک مورد فروش داشتم که آن هم فروشنده در مرحله انتهایی از فروش پشیمان شد؛ چرا که اطرافیانش مدام به او می‌گفتند الان وقت فروش نیست و قیمت ملک خیلی پایین است. از طرفی هم خریداران قدرت پرداخت چند میلیارد تومان ندارند. در همین منطقه ۱۰ که ما فعالیت می‌کنیم، قیمت هر متر خانه ۱۰ الی ۱۲ ساله حدود ۸۰ میلیون تومان است؛ با این قیمت‌ها چه کسی استطاعت خرید دارد؟ شاید باور نکنید اما دو روز پیش با من تماس گرفتند و پرسیدند چرا از کارتخوان استفاده نمی‌کنید؟ گفتم معامله‌ای نیست که کارتخوان کار کند! اگر می‌خواهید بیایید جمع کنید و ببریدش. واقعیت هم همین است؛ اگر وضع به همین منوال پیش برود دیگر نمی‌توانم کار را ادامه دهم و ناچار به تعطیلی بنگاه پس از این همه سال فعالیت هستم.
استیضاح وزیر مسکن؛ نزدیک‌تر از همیشه
فرشید ایلاتی، کارشناس بازار مسکن با انتقاد از عملکرد وزیر راه و شهرسازی به جهان صنعت نیوز می‌گوید: تا به عملکرد وزیر در حوزه مسکن بسیار ضعیف بوده است؛ به طوری که بحث استیضاح ایشان که تا پیش از آغاز جنگ ۱۲ روزه نیز مطرح شده بود، قوت بیشتری پیدا کرده و در دولت نیز صداهای مخالفی علیه عملکرد ایشان بلند شده است. بسیاری از برنامه‌های حوزه مسکن ناتمام مانده و شاید با تغییر شخص وزیر و همراهی بیشتر دولت برای ارائه برنامه‌های عملی بتوان بازار مسکن را از این وضعیت رهانید. هرچند وضعیت به وجود آمده تنها ناشی از عملکرد شخص وزیر نیست، و سیاست‌گذاری‌های نادرست نیز در ایجاد چنین شرایطی سهیم هستند، جایگزینی ایشان با فردی که برنامه‌های تازه و توانایی بیشتری داشته باشد، می‌تواند راهگشا باشد.
افقی‌سازی شهرها و الحاق زمین‌های ارزان؛ سیاستی که بر زمین مانده
این کارشناس مسکن با اشاره به عدم تحقق چشم‌انداز برنامه هفتم توسعه در یک سال ابتدایی می‌گوید: بنا بود طی ۵ سال برنامه هفتم توسعه، ۲۰ درصد به مساحت شهرها، روستاها و سکونت‌گاه‌های کشور افزوده شود؛ که این مساحت چیزی حدود ۳۳۰ هزار هکتار می‌شود. یعنی طی یک سال گذشته باید ۶۵ الی ۶۶ هزار هکتار به این موضوع تخصیص پیدا می‌کرد، و به اراضی شهری و روستایی الحاق می‌شد. در این زمینه حداقل کاری که از وزارت راه و شهرسازی انتظار می‌رفت، تهیه جداول سهمیه استانی بود، که طی آن مشخص می‌شد به هر شهر و هر روستا چه سهمی از این ۶۶ هزار هکتار تخصیص پیدا می‌کند. عدم تحقق این وعده یکی از انتقادات جدی به عملکرد وزیر راه و شهرسازی است. یکی از علل اصلی رکود گسترده در بازار مسکن، کاهش قدرت خرید خانوار است. در حقیقت با نرخ‌های فعلی که برای هر متر مسکن اعلام می‌شود، یک خانوار متوسط توان خرید ندارند. بنابراین، ساخت مسکن جدید و استطاعت‌پذیر در زمین‌های الحاقی به شهرها و روستاها که قیمت تمام‌شده کمتری دارند، می‌تواند یکی از راهکارهای عملی در این حوزه باشد.
رکود بازار مسکن حداقل تا پایان سال ادامه خواهد یافت
ایلاتی در پایان می‌افزاید: با مشاهده آگهی‌های فروش املاک مسکونی متوجه این نکته خواهید شد که قیمت‌ها تغییر آنچنانی نکرده‌اند، اما قدرت چانه‌زنی خریداران بیشتر شده است، و می‌توانند در صورت رسیدن به مرحله معامله با تخفیفات قابل توجهی ملک مورد نظر خود را خریداری کنند. با شرایط فعلی و با تقاضای کم، عدم اجرای سیاست‌های هدف‌گذاری شده، و عدم اطمینان به آینده رکود فعلی در حوزه مسکن حداقل تا پایان سال ادامه‌دار خواهد بود.
اخبار برگزیدهمسکنلینک کوتاه :