مسئول مذاکرات هستهای چه کسی است؛ لاریجانی یا عراقچی؟

پس از بازگشت علی لاریجانی به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، گمانهزنیهایی درباره انتقال پرونده هستهای ایران از وزارت امور خارجه به شورا مطرح شدهاست.
جهان صنعت نیوز، انتصاب دوباره علی لاریجانی به دبیری شورای عالی امنیت ملی، بار دیگر بحثهای تازهای را درباره سرنوشت پرونده هستهای ایران برانگیخته است. بسیاری از تحلیلگران تصور کردند که این تحول میتواند نشانهای از انتقال دوباره مدیریت مذاکرات از وزارت امور خارجه به شورا باشد. با این حال عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، در حاشیه نشست اخیر هیأت دولت این گمانهزنیها را رد کرده و تأکید کرده است: «فعلا چنین برنامهای در دستور کار نیست.»
موضع وزارت خارجه
همزمان اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، نیز با تأکید بر نقش اصلی این وزارتخانه در مذاکرات تصریح کرده است: «پرونده هستهای همواره با هماهنگی شورای عالی امنیت ملی پیگیری میشود، اما وزارت خارجه متولی اصلی مذاکرات است و این روند ادامه خواهد یافت.» او ابراز امیدواری کرده است که با حضور لاریجانی در شورا، هماهنگی بیشتری در پیشبرد مسائل دیپلماسی کشور ایجاد شود.
پیامهای سیاسی انتصاب لاریجانی
برخی چهرههای سیاسی، همچون حشمتالله فلاحتپیشه، انتصاب لاریجانی را حامل پیامهای داخلی و خارجی دانستهاند. او معتقد است این تغییر نشانه افول جریانهای افراطی در داخل و ارسال پیام آمادگی ایران برای مذاکره به خارج است. تجربه قبلی لاریجانی در سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ نیز یادآور یکی از پرتنشترین مقاطع مذاکرات هستهای است؛ زمانی که پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع شد اما همزمان چرخه سوخت هستهای در داخل تکمیل گردید.
تجربه تاریخی جابهجایی پرونده
مدیریت پرونده هستهای در دو دهه گذشته بارها میان دولت و شورای عالی امنیت ملی جابهجا شده است. در دولت سید محمد خاتمی با حکم ویژهای به حسن روحانی، شورا مسئول این پرونده شد. بعدها در دولت محمود احمدینژاد، لاریجانی و سپس سعید جلیلی مدیریت آن را بر عهده گرفتند. با روی کار آمدن حسن روحانی در سال ۱۳۹۲، این پرونده از شورا به وزارت امور خارجه منتقل شد تا به گفته موافقان، از فضای امنیتی خارج شده و شکل سیاست خارجی به خود بگیرد. مخالفان اما معتقد بودند وزارت خارجه امکانات و جایگاه شورای عالی امنیت ملی را ندارد.
اکنون با حضور همزمان مسعود پزشکیان در مقام ریاستجمهوری، عباس عراقچی در وزارت خارجه و علی لاریجانی در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، نوعی هماهنگی کمسابقه در مدیریت پرونده هستهای شکل گرفته است. به همین دلیل به نظر میرسد نیاز به تغییر رسمی متولی مذاکرات وجود ندارد و وزارت خارجه همچنان مسئول مستقیم گفتوگوها باقی خواهد ماند، در حالی که راهبردها و هماهنگیهای کلان زیر نظر شورا انجام میشود.
منبع: اطلاعات
سیاسیلینک کوتاه :