فیش‌های حقوقی ۱۴ میلیونی و افسانه درآمدهای افسانه‌ای پزشکان
روز پزشک فرصتی است برای مرور چالش‌های جامعه پزشکی؛ افرادی که در خط مقدم نظام سلامت حضور داشته و با انواع مشکلات از قبیل درآمد نامتناسب، فشار کاری بالا، افسردگی و فرسودگی دست به گریبان هستند.
هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: اول شهریورماه روز پزشک نام‌گذاری شده اس و این فرصتی است برای مرور چالش‌های جامعه پزشکی در ایران؛ قشری که در خط مقدم نظام سلامت قرار دارد اما با مشکلات متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند. بر اساس آمارهای وزارت بهداشت، حدود ۱۵۰ هزار پزشک عمومی و متخصص در کشور دارای پروانه فعالیت هستند، اما توزیع نامتوازن این نیروها باعث شده برخی مناطق محروم با کمبود شدید پزشک متخصص مواجه شوند. از سوی دیگر، مهاجرت سالانه ۳ تا ۵ هزار پزشک به خارج از کشور، فشار مضاعفی بر نظام سلامت وارد کرده و موجب افزایش ساعات کاری و استرس شغلی در میان پزشکان باقی‌مانده شده است. در کنار این مشکلات، مسائلی چون تعرفه‌های پایین خدمات درمانی، تأخیر در پرداخت مطالبات، نبود امکانات کافی در مراکز درمانی و گاهی تهدیدات جانی از سوی برخی مراجعین کار را برای این قشر دشوارتر کرده است.
ردپای پررنگ ایران در تاریخ پزشکی از گذشته تا به امروز
پزشکی به‌عنوان یکی از کهن‌ترین علوم بشری، سابقه‌ای چند هزارساله دارد و از نخستین تلاش‌های بشر برای درمان بیماری‌ها تا امروز، مسیر طولانی و پیچیده‌ای را پیموده است. در جهان باستان، تمدن‌هایی مانند مصر، یونان و چین نقش مهمی در شکل‌گیری دانش پزشکی ایفا کردند؛ از کتاب‌های بقراط گرفته تا روش‌های درمانی سنتی چینی که پایه‌گذار علم پزشکی نوین شدند. ایران به عنوان یکی از کهن‌ترین تمدن‌های بشری همواره از مراکز مهم این علم در طول تاریخ بوده است؛ دانشمندانی چون ابوعلی‌سینا با نگارش کتاب «قانون» و محمد زکریای رازی با آثار ارزشمند خود، سهمی بزرگ در پیشرفت دانش پزشکی در سرتاسر جهان داشتند. میراث علمی آنان نه‌تنها در ایران، بلکه در دانشگاه‌های اروپا تا قرن‌ها تدریس می‌شد و امروز نیز همچنان الهام‌بخش جامعه پزشکی است.
مزیت هزینه رقابتی و جضور پزشکان مجرب؛ ظرفیت بزرگ گردشگری پزشکی ایران
امروزه نیز پزشکان ایرانی با تخصص و مهارت خود در معتبرترین مراکز علمی و درمانی جهان حضور پررنگی داشته و در حوزه‌هایی مانند جراحی‌های پیچیده، درمان بیماری‌های خاص و تحقیقات نوین پزشکی، جایگاهی درخشان در عرصه جهانی به دست آورده‌اند. ایران به دلیل توسعه قابل قبول در علم پزشکی و خدمات درمانی، پزشکان مجرب، و هزینه‌های رقابتی نسبت به رقبا به مقصد اول بسیاری از ساکنین کشورهای همسایه تبدیل شده که برای درمان و دریافت خدماتی مانند جراجی‌های زیبایی به کشور وارد می‌شوند. آمارها نشان می‌دهند هزینه درمان در ایران بین ۳۰ تا ۷۰ درصد کمتر از کشورهای همسایه است؛ که این خود به تنهایی می‌تواند ایران را به اولین مقصد گردشگری پزشکی در منطقه تبدیل کند. این مزیت اقتصادی در کنار شهرت خوب پزشکان ایرانی در جهان می‌تواند ظرفیت اقتصادی بزرگی را فعال کرده و ارزآوری بالایی برای کشور به همراه بیاورد. به طور کلی و با ظرفیت‌های موجود، در صورت رفع تحریم‌ها و بهبود روابط خارجی قابلیت گسترش گردشگری پزشکی در کشور به طور محسوسی قابل مشاهده و دسترس است. در حال حاضر حدود ۵۰۰ هزار گردشگر خارجی از کشورهایی مانند افغانستات و عراق برای انجام کارهای پزشکی وارد کشور می‌شوند، که در صورت بهبود زیرساخت‌ها این رقم می‌تواند بسیار بالاتر هم برود.
نسبت پایین تعداد پزشک به جمعیت در ایران
در ایران به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت، ۱۶ پزشک عمومی فعال وجود دارد؛ همچنین حدود ۷۴ هزار دانشجوی پزشکی در دانشگاه‌ها مشغول تحصیل‌اند و تقریباً ۱۵ هزار نفر نیز در دوره تکمیل تخصص (رزیدنتی) قرار دارند. اما بخش قابل توجه آمار شاید این نکته باشد که حدود ۳۰ هزار پزشک عمومی دارای پروانه فعالیت هستند که به‌هیچ‌وجه در فعالیت‌های مرتبط با پزشکی مشارکت نداشته و در مشاغل کاملا غیر مرتبط فعال هستند. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۲، به ازای هر میلیون نفر جمعیت، ۲۰۵ پزشک عمومی، ۲۱۶ پزشک متخصص و ۳۸ پزشکی فوق‌تخصص در کشور وجود داشته است؛ در مقایسه با میانگین جهانی، تعداد پزشکان به ازای جمعیت کل در ایران نسبت به کشورهای همسایه بسیار کمتر است. برای نمونه، در کشور ترکیه نسبت پزشکان به جمعیت حدود ۲۱۸۰ پزشک به ازای هر یک میلیون جمعیت است.
پزشکان از درآمد کم، شیفت‌های طولانی و ناامیدی می‌گویند
میزان درآمد پزشکان همواره یکی از بحث‌های محبوب میان اقشار مختلف است؛ خیلی وقت‌ها در مطب دکتر، در تاکسی و در جمع‌های خانوادگی می‌شنویم که مردم در حال ضرب کردن تعداد بیماران در مبلغ ویزیت دکتر هستند و همیشه به این نتیجه می‌رسند که پزشکان از معدود اقشاری هستند که درآمدهای نجومی دارند. در حقیت باور عمومی بر این است که ورود به رشته پزشکی متضمن درآمدهای کلان و زندگی لوکس و آسان خواهد بود. اما واقعیت چیز دیگری است. درصد بزرگی از پزشکان تازه فارغ‌التحصیل شده که توان اجاره مطب شخصی ندارند، به صورت قراردادی با مراکز درمانی کار می‌کنند و سهم اندکی از مبلغ دریافتی بابت ویزیت بیمار دریافت می‌کنند؛ مبلغی که حدود ۴۵ درصد است. یکی از پزشکان متخصص در یکی از استان‌های محروم با انتشار فیش دریافتی خود می‌نویسد: بیش از ۲۰ روز آنکال بودم، و امروز پس از گذشت چند ماه ۱۶ میلیون تومان حقوق اسفند را دریافت کردم. این حجک از فشار کاری و درآمد نامتناسب باعث افسردگی و مهاجرت پزشکان می‌شود. پزشک دیگری نیز با انتشار فیش واریزی حقوق ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی خومد می‌نویسد: این حقوق یک پزشک طرح در اورژانس است؛ با ۱۵۰ ویزیت سرپایی و ۱۱ کشیک روزانه و شبانه در ماه.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهلینک کوتاه :