جنگندههای ناشناخته چین ؛ پکن به ابرقدرت هوایی تبدیل شد

چین با رونمایی از چندین جنگنده نسل جدید و طرحهای بومی، وارد مرحلهای تازه در توان هوایی شده است.
جهان صنعت نیوز، گزارشی تازه نشان میدهد نیروی هوایی چین دیگر صرفاً کپیبردار از طرحهای روسی یا فناوریهای غربی نیست و با طراحی بومی جنگندههای جدید، از جمله مدلهای بدون دم و نسخههای ارتقایافته J-20 و J-15، به سرعت در حال تبدیل شدن به یک ابرقدرت هوایی است. این تحول نتیجه افزایش سرمایهگذاری پکن در صنایع دفاعی و رقابت درونسازمانی میان شرکتهای هوافضای چین است. تحلیلگران میگویند چین اکنون بیش از بقیه جهان در حال توسعه مدلهای مختلف جنگنده است و این پرسش کلیدی مطرح میشود که آیا غرب توان حفظ برتری خود را خواهد داشت یا خیر.
چین در مسیر تبدیل شدن به ابرقدرت هوایی
از دسامبر ۲۰۲۴ به بعد، جهان شاهد معرفی چندین جنگنده تازهساخت در جمهوری خلق چین بوده است؛ هواپیماهایی که نهتنها تولید، بلکه طراحی آنها نیز در داخل انجام شده است. این تحول برای ناظران مهم است، زیرا تا پیش از این، عمده هواپیماهای چینی یا نسخههای کپیشده از مدلهای روسی بودند یا بخشهای کلیدی آنها در خارج طراحی شده بود؛ نمونه بارز آن، بالهای هواپیمای ترابری Y-20 بود که در اوکراین توسعه یافت.
از کپیکاری تا نوآوری بومی
چین پیشتر به دلیل شباهت بالای جنگنده J-35 به F-35 آمریکا و نیز پروندههای سرقت اطلاعات محرمانه نظامی مورد انتقاد قرار داشت. اما امروز، طرحهای تازهای که توسط شرکتهای هوافضای چنگدو و شنیانگ معرفی شدهاند، از نوآوری مستقل حکایت دارند. جنگندههای تازه معرفیشده، بهویژه مدلهای بدون دم (tailless) و حتی طرحهای با بال متحرک، نشان میدهند پکن در حال آزمایش مفاهیم پیشرفتهای است که تاکنون در زرادخانه دیگر کشورها دیده نشده بود.
موج تازه از جنگندههای ارتقایافته
علاوه بر مدلهای کاملاً جدید، نسخههای ارتقایافتهای نیز از جنگندههای قدیمیتر رونمایی شده است. برای نمونه، J-20 که نخستین پرواز خود را در سال ۲۰۱۱ انجام داده بود، اکنون به نسخه دوملّی مجهز شده است. همچنین J-15 – که اساساً کپی از سوخو-۳۳ روسی بود – امسال در قالب نسخه J-15T با قابلیت پرتاب از کاتاپولت و نسخه J-15DT با مأموریت جنگ الکترونیک معرفی شد؛ مدلی که بسیاری آن را پاسخ چین به EA-18G آمریکا میدانند.
سرمایهگذاری عظیم و رقابت داخلی
به گفته تحلیلگران، رشد سریع این پروژهها تنها حاصل رقابت فناورانه نیست، بلکه نتیجه تزریق منابع مالی بیسابقه توسط دولت چین به صنایع دفاعی است. اگرچه پکن سالها صنایع هوافضای خود را به سمت کسب بازارهای صادراتی سوق داده بود، اکنون دوباره با افزایش بودجه داخلی، پروژههای متعدد را همزمان پیش میبرد. این رقابت میان شرکتهای مختلف، از جمله چنگدو و شنیانگ، منجر به ظهور چندین طرح موازی شده که هنوز مشخص نیست کدامیک وارد تولید انبوه خواهد شد.
ابهام در آینده و نگرانی غرب
سؤال اصلی کارشناسان این است که آیا جنگندههای جدید مانند J-36 و J-50 طرحهای نهایی برای تولید انبوه هستند یا تنها پروژههای آزمایشی موسوم به «X-plane» محسوب میشوند. با این حال، دو نکته مسلم است: چین دیگر تنها کپیبردار نیست و تعداد پروژههای در دست توسعه این کشور در هر کلاس هواپیمایی، از مجموع دیگر کشورها بیشتر است. این واقعیت، چالش بزرگی برای غرب ایجاد میکند؛ اینکه آیا توانایی همگام شدن با سرعت فزاینده صنعت هوایی چین وجود دارد یا خیر.
سیاسیلینک کوتاه :