بورس در آستانه سقوط تاریخی ؛ مکانیسم ماشه چه بلایی سر بازار سهام میآورد؟

کارشناسان بازار سرمایه هشدار میدهند که در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه یا تداوم فضای بلاتکلیفی سیاسی، شاخص کل بورس تهران با اصلاحات سنگینتری مواجه خواهد شد و ثبات در بازار تنها در صورت توافق رسمی قابل تحقق است.
جهان صنعت نیوز، در آخرین روز معاملاتی بورس تهران، بازار سهام علیرغم دریافت سیگنالهایی از مذاکرات ایران و اروپا، رشد اندک و کمرمقی را تجربه کرد. تحلیل کارشناسان نشان میدهد که نبود محرک قوی برای رشد، موجب شده شاخص کل بورس در آستانه اصلاحی سنگینتر قرار گیرد.
شروین ورجاوند، کارشناس بازار سرمایه در یادداشتی در روزنامه دنیای اقتصاد با اشاره به ناتوانی شاخص در عبور از سطح مقاومتی ۲.۵ میلیون واحدی گفت: «شاخص قبل از رسیدن به این سطح وارد فاز اصلاحی شد. اگر سطح حمایتی ۲.۳۸ میلیون واحد نیز از دست برود، باید انتظار اصلاحی تا محدوده ۲.۱۵ تا ۲.۱ میلیون واحد را داشته باشیم؛ روندی که پیشتر نیز با از دست رفتن سطوح کلیدی مشابه تجربه شده است.»
وی افزود: «ارزش معاملات پایین، یکی از نشانههای ضعف بازار است؛ بهطوری که طی روزهای اخیر بین ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان در نوسان بوده که نشاندهنده کاهش امید و تمایل سرمایهگذاران برای ورود به بازار است.»
مکانیسم ماشه؛ بزرگترین ریسک پیشروی بازار
به گفته این کارشناس، مهمترین عامل تهدیدکننده بورس در مقطع کنونی، سرنوشت مبهم مکانیسم ماشه است. او تأکید کرد: «چه این مکانیسم فعال شود و چه تمدید، در هر دو صورت بازار با فشار فروش مواجه خواهد شد. در صورت تمدید، فقط تعویق در ترس بازار رخ میدهد؛ و در صورت فعالسازی، فشارها به شکل فوری نمایان میشود.»
ورجاوند همچنین با اشاره به رشد قیمت داراییهای موازی مانند دلار و طلا، هشدار داد که شکست سقفهای تاریخی این بازارها، میتواند به خروج بیشتر نقدینگی از بازار سهام منجر شود.
سیاستگذاریهای ناکارآمد و بیاعتمادی سرمایهگذاران
سهیلا صالحی، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز با تأکید بر اثرات سنگین فضای منفی سیاسی، مکانیسم ماشه را مهمترین ریسک جاری دانست. وی گفت: «در صورت فعال شدن این مکانیسم، نه تنها عملکرد صنایع در سالهای آتی تحتتأثیر قرار میگیرد، بلکه شوکی روانی به کل بازار وارد خواهد شد.»
او ادامه داد: «بیاعتمادی سرمایهگذاران به حمایتهای دولتی و ناکارآمدی در کنترل بحرانهای بازار باعث شده خریداران در حالت انتظار باقی بمانند تا از وقوع زیان احتمالی در صورت تشدید تنشها جلوگیری کنند.»
صالحی همچنین از نرخ بالای بهره، سیاستهای نادرست اقتصادی و ناترازی انرژی بهعنوان دیگر موانع پیشروی بازار یاد کرد و گفت: «کاهش نرخ بهره نیازمند اصلاحات ساختاری عمیق است که در کوتاهمدت امکانپذیر نیست.»
سناریوهای پیشرو و توصیه به سرمایهگذاران
در نهایت، کارشناسان معتقدند در صورت عدم وقوع درگیری نظامی یا تنش گسترده، میتوان امیدوار بود که بازار با توجه به ارزندگی برخی سهمها، بازدهی مناسبی در ماههای آتی داشته باشد. با این حال، هرگونه تصمیمگیری برای سرمایهگذاری باید با رصد دقیق تحولات سیاسی و بینالمللی همراه باشد.
صالحی به سرمایهگذاران توصیه کرد: «تا زمان مشخص شدن وضعیت مکانیسم ماشه، از تصمیمات هیجانی پرهیز کنند و با پایش مرحلهای داراییها، نسبت سهام، طلا و ابزارهای با درآمد ثابت را متناسب با شرایط بازار تنظیم نمایند.»
بورسلینک کوتاه :