اروپا مکانیسم بازگرداندن تحریم‌ها را فعال کرد؛ چالش‌ها در اجرای عملی | ایران، چین و روسیه مخالفت می‌کنند
معمار تحریم‌های ایران روز شنبه در یادداشتی با اشاره به تلاش اروپایی‌ها برای بازگرداندن تحریم‌های ضدایرانی در سازمان ملل تأکید کرد که اجرای این تحریم‌ها «به این سادگی نخواهد بود.»
جهان صنعت نیوز، انگلیس، فرانسه و آلمان پس از سال‌ها تهدید به فعال‌کردن مکانیسم ماشه، «ماده بازگرداندن سریع تحریم‌ها» در توافق هسته‌ای برجام را به کار گرفتند. این اقدام تا پایان سپتامبر، قطعنامه‌های تحریمی سازمان ملل که به عنوان بخشی از توافق سال ۲۰۱۵ تعلیق شده بودند را مجدداً به اجرا در‌خواهد آورد.
تروئیکای اروپایی مدعی است که این گام را به این دلیل برداشت که ایران طی سال‌ها از تعهدات خود به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) تحت توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، برنامه جامع اقدام مشترک (JCPOA)، پیروی نکرده است، اما اروپایی‌ها هیچ اشاره‌ای به خروج غیرقانونی ترامپ از برجام نکردند.
بازگشت تحریم‌ها تقریباً اجتناب‌ناپذیر است، زیرا از نظر رویه‌ای برعکس بیشتر امور در شورای امنیت سازمان ملل، برجام به نحوی تنظیم شده که بر اساس آن هر عضو دائم از جمله انگلیس، فرانسه و ایالات متحده می‌تواند هر تلاشی برای عدم بازگرداندن تحریم‌ها و حفظ حالت تعلیق قطعنامه‌های قدیمی را وتو کند.
اما به نوشته مقام سابق آمریکایی ریچارد نفیو، به همراه مایکل سینگ در روزنامه وال استریت ژورنال، شاید روی کاغذ بازگرداندن تحریم‌ها ابزاری علیه ایران در اختیار آمریکا قرار دهد، با این حال «این نتیجه تضمین شده نیست» و «احتمالاً با مخالفت تهران، پکن و مسکو روبرو خواهد شد.»
اروپایی‌ها به این دلیل هم‌اکنون این گام را برداشتند که توانایی آن برای بازگشت سریع تحریم‌ها در اکتبر منقضی می‌شود، بنابراین اگر اکنون از این توانایی استفاده نمی‌کردند، برای همیشه آن را از دست می‌دادند.
اما روزنامه وال استریت ژورنال تأکید می‌کند که «اجرای تحریم‌ها به این سادگی نخواهد بود.»
مکانیسم بازگشت سریع تحریم‌ها برای توافق هسته‌ای ایران طراحی شد. کشورها نسبت به اجرای قطعنامه‌های سازمان ملل شناخت کافی دارند، اما ممکن است در چگونگی واکنش به بازگشت سریع تحریم‌ها اطمینان نداشته باشند، به ویژه که ایران، روسیه و چین مشروعیت این اقدام را زیر سؤال برده‌اند.
اعمال تحریم‌های سازمان ملل روندی مشخص را طی می‌کند و چگونگی آن توسط کارکنان این سازمان به کشورهای تشریح می‌شود، اما درباره مکانیسم ماشه شرایط فرق می‌کند.
به گفته روزنامه آمریکایی، چنین گام‌هایی به طور معمول بخشی از دستور کار سازمان ملل در هنگام اعمال تحریم‌ها است، اما اکنون بعید است که این‌گونه باشد، چرا که «روسیه و چین به احتمال زیاد هر تلاشی از سوی سازمان ملل برای تشکیل یک کمیته تحریم‌ها یا یک هیئت از کارشناسان برای گزارش تخلفات را مسدود خواهند کرد.»
علاوه بر این، واشنگتن برای اجرای تحریم‌ها مجبور خواهد بود که با بزرگترین خریدار نفت ایران، چین، برخورد کند، از سوی دیگر آمریکا احتمالاً با شرکای تجاری خود نیز دچار تنش خواهد شد.
به اذعان وال استریت ژورنال، شرکای منطقه‌ای آمریکا مانند امارات متحده عربی که از مراکز مالی بزرگ و قطب‌های حمل و نقل جهان هستند، «در سال‌های اخیر روابط خود را با ایران بهبود بخشیده‌اند.»
ایالات متحده همچنین از سوی هند نیز با مشکلاتی مواجه خواهد شد، چرا که با توجه به نقش احتمالی آن به عنوان تأمین‌کننده مواد اولیه و قطعات و به عنوان کشوری کلیدی در کریدورهای حمل و نقل منطقه‌ای، واشنگتن مجبور است با دهلی نو تعامل کند. این در حالی است که آمریکا درگیر اختلافات تجاری با این کشورها است و در نتیجه برای دونالد ترامپ متقاعد کردن آن‌ها برای کمک به اجرای تحریم‌ها علیه ایران دشوارتر خواهد بود.
از همه مهم‌تر، ایالات متحده نیاز به مقابله با روسیه و چین خواهد داشت که هر دو با اجرای مکانیسم ماشه مخالف هستند و استدلال می‌کنند که تلاش‌ها برای اجرای آن نامشروع است.
در نتیجه اگرچه فعال‌سازی مکانیسم ماشه برای اروپایی‌ها ساده است، اما با توجه به شرایط کنونی جامعه بین‌المللی و روابط ایران، آمریکا و اروپا با روسیه و چین و همچنین جنگ تعرفه‌ای دونالد ترامپ با کشورهای مختلف جهان، اعمال این تحریم‌ها به این سادگی نخواهد بود.
پیش از این نشریه آمریکایی فارین پالیسی با اشاره به تلاش اروپایی‌ها برای بازگرداندن تحریم‌های ضدایرانی سازمان ملل اعلام کرده بود که این تحریم‌ها بیش از آن‌که جنبه عملی داشته باشند، «نمادین» هستند.
لازم به ذکر است که قطعنامه‌هایی که با مکانیسم ماشه بازمی‌گردند، حاوی هیچ‌گونه تحریم بانکی یا نفتی علیه ایران نیستند و تمامی تحریم‌های ضد ایرانی بانکی و نفتی، تحریم‌های یک‌جانبه مانند نمونه‌های اعمال شده از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا هستند که اکنون هم وجود دارند.
منبع: فارس
سیاسیلینک کوتاه :