بحران آب ایران به آستانه غیرقابل بازگشت رسید ؛ آماده فاجعه آبی باشیم

جهان صنعت نیوز، بحران آب که امروز یکی از جدی‌ترین تهدیدهای قرن بیست‌ویکم به شمار می‌رود، اکنون ایران را بیش از هر زمان دیگری در معرض خطر قرار داده است. سازمان ملل هشدار داده تا سال ۲۰۵۰ نیمی از جمعیت جهان با تنش شدید آبی مواجه می‌شوند؛ در منطقه خاورمیانه نیز سرانه آب تجدیدپذیر به کمتر از یک‌ششم میانگین جهانی رسیده است.

ایران؛ از خشکی تالاب‌ها تا فرونشست زمین

کاهش بارندگی، برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی و سیاست‌گذاری‌های ناهماهنگ سبب شده ایران با نشانه‌های آشکار بحران روبه‌رو شود. خشک شدن دریاچه‌ها و تالاب‌ها، نابودی بخشی از کشاورزی و فرونشست زمین در دشت‌های مهم، شواهدی هستند که کارشناسان آن را زنگ خطر برای ورود کشور به مرحله غیرقابل بازگشت می‌دانند.

هشدار کارشناسان: «فاجعه ساده» در راه است

الهه موحدی، کارشناس محیط زیست، می‌گوید: فشار بر منابع آبی ایران به‌صورت «رشد نمایی» در حال افزایش است؛ روندی که ابتدا آرام به نظر می‌رسد اما به‌تدریج شدت می‌گیرد و به نقطه‌ای می‌رسد که بازگشتی در کار نخواهد بود. او این وضعیت را به «فاجعه ساده» تشبیه کرد؛ جایی که با گسستن تنها یک حلقه، کل زنجیره فرو می‌پاشد.

پیامدهای ملموس و منطقه‌ای

خشک‌شدن چاه‌ها، فرونشست زمین، نابودی کشاورزی و ایجاد نقاط صفر آبی از پیامدهای مستقیم این بحران است. این شرایط تنها محدود به ایران نیست و بسیاری از کشورهای منطقه نیز با سرانه کمتر از ۲۰۰ مترمکعب آب در سال، بسیار پایین‌تر از خط فقر آبی جهانی، دست‌وپنجه نرم می‌کنند. پیامد چنین وضعیتی کاهش تولید غذا، کند شدن توسعه اقتصادی و افزایش بی‌ثباتی اجتماعی خواهد بود.

راهکارها؛ روشن اما نیازمند اراده

موحدی با تأکید بر اینکه «بحران آب شوخی‌بردار نیست» می‌گوید: بازچرخانی و تصفیه پساب، استفاده از آبیاری قطره‌ای، کشت محصولات کم‌آب‌بر، نمک‌زدایی و بازسازی نظام توزیع آب از راهکارهای کلیدی هستند. او بر ضرورت شفافیت در اطلاع‌رسانی و ایجاد یک نهاد ملی برای هماهنگی سیاست‌ها تأکید کرد تا اعتماد عمومی تقویت و تصمیم‌گیری‌ها یکپارچه شود.

ایران تنها فاصله‌ای اندک تا نقطه فاجعه دارد؛ نقطه‌ای که در صورت بی‌توجهی، پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و امنیتی جبران‌ناپذیری به دنبال خواهد داشت. مشارکت مردم، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و اصلاح سیاست‌ها تنها امید برای مهار این بحران حیاتی است.

منبع تسنیم

نفت و پتروشیمی