سه کشور اروپایی همکاری کامل ایران با آژانس را شرط دانستند؛ شرطی برای توافق پایدار؟
سه کشور اروپایی عضو برجام با صدور بیانیه‌ای مشترک در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدعی شدند که همکاری کامل ایران با آژانس، شرط اساسی برای دستیابی به توافقی پایدار و حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده پادمانی است.
جهان صنعت نیوز، در این بیانیه که نسخه‌ای از آن در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شد آمده است: فرانسه، آلمان و انگلیس از تلاش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بازگرداندن اجرای کامل توافق‌نامه جامع پادمان ایران با وجود اینکه تهران از ژوئن ۲۰۲۵ (تیرماه) همکاری خود با آژانس را به‌طور جدی محدود کرده است قدردانی می‌کنند. توانایی آژانس در انجام کارهای راستی‌آزمایی در ایران برای درک ماهیت برنامه هسته‌ای کشور حیاتی است و ما از مدیرکل بابت گزارش و تلاش‌هایش تشکر می‌کنیم.
سه کشور اروپایی با اشاره به حملات غیرقانونی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران تصریح کردند: «ما به‌روشنی گفته‌ایم که فرانسه، آلمان و انگلیس در این حملات دخیل نبوده‌اند.» این بیانیه بدون محکوم کردن این اقدام غیرقانونی افزود: «در کل دوره گزارش آژانس، ایران عملاً همکاری با این سازمان را متوقف کرد. در ژوئیه ۲۰۲۵، قانونی در ایران به اجرا گذاشته شد که دسترسی بازرسان آژانس را تعلیق کرد. طبق گزارش مدیرکل، از ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ (۲۳ خرداد) تاکنون آژانس به هیچ‌یک از تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان در ایران، به‌جز نیروگاه بوشهر، دسترسی نداشته و هیچ‌یک از گزارش‌های الزامی ایران درباره برنامه هسته‌ای دریافت نشده است.»
این بیانیه می‌افزاید: مدیرکل همچنین گزارش داده که آژانس اکنون پیوستگی دانشی خود درخصوص موجودی مواد هسته‌ای در ایران از جمله اورانیوم با غنای بالا را از دست داده است. در نامه ۳۰ ژوئیه (۲۰ تیر)، آژانس به ایران یادآور شد که راستی‌آزمایی ذخایر اورانیوم با غنای بالا دیرهنگام شده است. این مسئله باید برای همه کشورها نگرانی جدی باشد؛ ذخایر اورانیوم با غنای بالای ایران بیش از دو ماه و نیم است که حسابرسی نشده باقی مانده است. همان‌طور که گزارش یادآوری می‌کند، ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که چنین موادی تولید کرده و هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای آن وجود ندارد.
سه کشور اروپایی با اذعان به اینکه حملات نظامی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی دسترسی به برخی تأسیسات هسته‌ای ایران را دشوار کرده است، ادعا کردند: اما همان‌طور که مدیرکل در نامه ۱۵ اوت (۲۴ مرداد) به ایران یادآور شد، این رخدادها مبنای قانونی برای تعلیق اجرای توافق‌نامه جامع پادمان نیست. هیچ دلیلی وجود نداشت که ایران اجازه ازسرگیری بازرسی‌ها در تأسیسات آسیب‌ندیده را ندهد یا گزارش‌های الزامی را متوقف کند.
این بیانیه با اشاره به توافق فنی ایران و آژانس ادامه داد: اکنون زمان آن است که ایران اقدام کند، نه حرف بزند. فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس همین حالا هم به‌شدت عقب‌افتاده است. بنابراین امیدواریم ایران این فرصت را غنیمت بشمارد و فوراً اقدامات درخواستی مدیرکل از جمله: آماده‌سازی گزارش‌های ویژه درباره اورانیوم با غنای بالا و پایین برای تأسیسات آسیب‌دیده، تکمیل پرسشنامه‌های اطلاعات طراحی به‌روز شده، و ازسرگیری کامل بازرسی‌های آژانس در تمام سایت‌های هسته‌ای تحت پادمان ایران، چه آسیب‌دیده و چه آسیب‌ندیده را اجرا کند.
در ادامه با اشاره به قانون اقدام راهبردی مجلس برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران آمده است: ایران بیش از شش سال است از حل پرسش‌ها درباره مواد هسته‌ای کشف‌شده در چندین مکان اعلام‌نشده خودداری کرده است. مدیرکل و شورای حکام بارها به روشنی اعلام کرده‌اند که ایران از نظر حقوقی ملزم است این مسائل را توضیح دهد. ایران با وجود تلاش‌های هماهنگ مدیرکل و شورا برای دادن فرصت کافی، این کار را نکرد. بنابراین، پس از انتشار «ارزیابی جامع» مدیرکل درباره مسائل باقی‌مانده پادمانی، این شورا قطعنامه‌ای تصویب کرد که شکست‌های متعدد ایران در عمل به تعهدات خود را نقض توافق‌نامه پادمان دانست.
تروئیکای اروپایی در ادامه فضاسازی‌های سیاسی علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران ادعا کردند: این شورا نمی‌تواند نتیجه‌گیری‌های جدی این گزارش را نادیده بگیرد. توقف تقریباً کامل اجرای پادمان در ایران به‌مدت دو ماه و نیم غیرقابل قبول است و دلایل روشنی به شورا داد که اقدام کند. اکنون فرصتی وجود دارد که ببینیم آیا ایران تعهدات قانونی پادمانی خود را به‌طور کامل، فوری و بدون قید و شرط اجرا خواهد کرد یا نه. ما صمیمانه امیدواریم که چنین شود.
این بیانیه می‌افزاید: اگر این شورا شاهد ازسرگیری کامل و جامع اجرای توافق‌نامه پادمان ایران تا نشست بعدی خود نباشد، باید آماده باشیم ایران را پاسخگو کنیم و گزارش لازم را طبق اساسنامه آژانس و قطعنامه ژوئن که ایران را ناقض توافق جامع پادمان دانست، ارائه دهیم.
در پایان بیانیه آمده است: ما کاملاً از تلاش‌های مداوم آژانس و مدیرکل برای تعامل با ایران حمایت می‌کنیم. ما پیام مدیرکل به ایران را تکرار می‌کنیم که «شروع دوباره فعالیت‌های پادمانی در ایران ضروری و فوری است». همکاری کامل ایران با آژانس و اجرای کامل تعهدات پادمانی‌اش، شرط اساسی برای دستیابی به توافقی پایدار برای رفع نگرانی‌ها درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران است؛ هدفی که سه کشور اروپایی مدت‌ها برای آن کار کرده‌اند.
به گزارش ایرنا، همکاری‌های ایران و آژانس در پی حملات غیرقانونی آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز کشورمان به حالت تعلیق درآمده بود. مجلس شورای اسلامی تیرماه گذشته قانونی را در این زمینه به تصویب رساند که بر اساس آن، دولت موظف است تا زمان تحقق شروط مشخص‌شده در متن مصوبه، همکاری‌های خود با آژانس را متوقف سازد.
پس از آن مذاکراتی میان دو طرف درباره نحوه ازسرگیری همکاری‌ها شکل گرفت که سرانجام ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۸ شهریور درباره نحوه تعامل در وضعیت جدید، متعاقب حملات غیرقانونی آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز کشورمان به تفاهم رسیدند.
سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان پس از امضای توافق اعلام کرد: گام‌های عملی توافق‌شده برای اجرای پادمان‌ها به طور کامل با قانون مجلس شورای اسلامی ایران منطبق است؛ به نگرانی‌های ایران می‌پردازد و چارچوبی برای استمرار همکاری فراهم می‌سازد. آنچه ما انجام داده‌ایم، در عین حال که حقوق مسلم ما را تضمین می‌کند، همکاری با آژانس را ذیل یک چارچوب توافق‌شده حفظ می‌نماید.
وی تصریح کرد: این توافق یک سازوکار عملی برای همکاری برقرار می‌کند که هم شرایط استثنائی امنیتی ایران و هم الزامات فنی آژانس را بازتاب می‌دهد.
منبع: ایرنا
سیاسیلینک کوتاه :