بارورسازی ابرها مشکل کم‌آبی تهران را حل می‌کند؟

ابهام در آمریکا و احتیاط در اروپا

در دیگر کشورهای جهان هم، پاسخ به این موضوع مبهم و همچنان ناشناخته است، در آمریکا، ۹ ایالت از این فناوری برای بارورسازی استفاده می‌کنند، در حالی که در ۱۰ ایالت دیگر این اقدام کاملا ممنوع شده است. تخمین اداره ملی جو و اقیانوس آمریکا (NOAA) بر این است که تاثیر بارورسازی بر بارش‌ها بین ۰ تا ۲۰ درصد متغیر است.

کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم در قبال بارورسازی ابرها با احتیاط بیشتری برخورد می‌کنند، از یک سو این کشورها از میزان بارندگی مناسبی برخوردار هستند، اما از سوی دیگر به دلیل تغییرات اقلیمی گسترده و افت بارش‌ها به بارورسازی ابرها به عنوان یک گزینه قابل بررسی نگاه می‌کنند. استدلال اتحادیه اروپا بر این است که دانش عمیقی از فرایندهای اساسی در بارورسازی ابرها که منجر به بارش می‌شود، وجود ندارد، از همین رو برای برطرف کردن ابهامات، پروژه CLOUDLAB که توسط اتحادیه اروپا تامین مالی شده است، با استفاده از فناوری پهپادها به بررسی تغییرات میکروفیزیکی تکامل ابر استفاده می‌پردازد. این پروژه بخشی از رویکرد چندوجهی بارورسازی ابرها است که بر روی ابرها استراتوس زمستانی در سوئیس تمرکز دارد.

شتاب در آسیا و اقلیم‌های خشک

در آسیا، با توجه به موقعیت جغرافیایی برخی کشورها و تشدید بحران کم آبی، بارورسازی ابرها در حال انجام است. امارات متحده عربی یکی از این کشورها است که در ماه‌های اخیر عملیاتی را برای استفاده از تکنیک‌های تغییر الگوهای بارندگی در بخش‌های بزرگی از این کشور آغاز کرده است، با توجه به شرایط اقلیمی خشک و بیابانی این کشور و توسعه شهرسازی، مقام‌های اماراتی به دنبال اختراع تکنولوژی‌های جدید برای اصلاح کارایی روش فعلی بارورسازی ابرها هستند.

 مقامات چینی نیز پروژه‌ای به وسعت ۵.۵ میلیون کیلومتر مربع را در سال ۲۰۲۵ برای بارورسازی ابرها در نظر گرفتند که بخشی از آن مربوط به فلات تبت است، چرا که شرایط آب و هوایی آن نقش کلیدی در عملکرد چرخه موسمی دارد. مقامات چینی ادعا می‌کنند که این کار برای کنترل و جلوگیری از بلایای طبیعی (جلوگیری از تگرگ یا طوفان‌های شدید) انجام می‌شود، اما اطلاعات دقیقی در مورد تأثیر این شیوه‌ها بر آب و هوای جهانی وجود ندارد.

ضرورت بارورسازی ابرها در ایران؛ پاسخ نامشخص

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی نیز همچون اروپا و آمریکا با احتیاط بیشتری درباره بارورسازی ابرها در ایران سخن می‌گوید. او در پاسخ به اینکه آیا با توجه به ادامه کم بارشی در ایران، اجرای این روش در ایران ضرورت دارد یا خیر می‌گوید: «نقشه‌های هر مورد بارورسازی چند روز قبل از اینکه این اقدام انجام شود قابل دسترسی است و از الان نمی‌شود برآورد کرد که آیا این اقدام ضروری است یا خیر.» به گفته او در هر روز، چند مورد ابر مشخص می‌شوند و مناسب‌ترین روز برای اقدام بارورسازی انتخاب می‌شود اما موثر بودن بارورسازی محل بحث است و پاسخ مشخصی برای آن نیست. او می‌گوید اگر باروسازی در ایران بخواهد انجام شود، باید براساس رعایت اصول علمی و فنی باشد.

به گفته وظیفه بارورسازی در هر منطقه و هر نوع ابری متفاوت است و در مجموع باید با رعایت نکات فنی، داده برداری دقیق و در یک محدوده جغرافیایی مشخص انجام شود تا بتوان تحلیل‌های آماری داشت. او تاکید دارد که بارورسازی باید از نظر آماری قابل راستی آزمایی باشد و در غیر اینصورت نمی‌توان درباره ان اظهارنظر کرد و هیچ ادله محکمی ارائه داد که این روش تاثیرگذار بوده یا نبوده است.

به گزارش اکو ایران، این فناوری ۸۰ ساله هنوز راه خود را به درستی در جهان پیدا نکرده است، دامنه اثرگذاری آن هنوز اندک است و تنها بر روی انواع مشخصی از ابرها اثرگذار است. از سوی دیگر با وجود آنکه روش اجرای آن در حال حاضر نگرانی محیط زیستی و بهداشتی ایجاد نمی‎‌کند، اما آثار آن در ابعاد گسترده محل ابهام است. با این وجود با توجه به موج تغییرات اقلیمی که در سال‌های اخیر آغاز شده است، بررسی دقیق‌تر ابعاد اثرگذاری آن در دستور کار بسیاری از کشورهای جهان خواهد بود.

اکوایران