ورود جدی بانک مرکزی به بازار ارز؛ ابزار تازه بازارساز برای کنترل دلار چیست ؟

جهان صنعت نیوز، با افزایش نوسانات نرخ دلار در هفته‌های اخیر، بانک مرکزی سیاست‌های جدیدی برای کنترل بازار معرفی کرده است. مهم‌ترین این اقدامات سه محور اصلی دارد.
1. افتتاح تالار دوم مرکز مبادله : این تالار با هدف پاسخ به تقاضای تجاری خرد و معاملات اسکناس راه‌اندازی شده است. تجار گروه دوم می‌توانند سفارش اسکناس وارداتی خود را ثبت کنند و از طریق بانک‌های عامل به ارز دست یابند.
2. تزریق ۵۰۰ میلیون دلار ارز مداخله‌ای: بانک مرکزی اعلام کرده که این حجم از ارز به بازار عرضه خواهد شد. اگر این تزریق به شکل اسکناس یا حواله آماده تحویل باشد، می‌تواند نرخ دلار آزاد را تا ۱۰ هزار تومان کاهش دهد. اما در صورت تخصیص بلندمدت یا ثبت سامانه‌ای، اثر آن محدود خواهد بود.
3. تخصیص ارز تا سقف ۱۰۰ هزار دلار به تولیدکنندگان : این سیاست به صنایع کوچک و متوسط کمک می‌کند بخشی از هزینه‌های ارزی خود را پوشش دهند و از ورود به بازار آزاد بی‌نیاز شوند. البته برای صنایع بزرگ این سقف عملاً ناکافی است.

هدف از مداخله ارزی

بانک مرکزی با این اقدامات تلاش دارد از یک‌سو تقاضای سفته‌بازانه را کاهش دهد و از سوی دیگر چرخ تولید را با تأمین ارز حمایت کند. ترکیب تزریق ارزی و سیاست حمایتی از صنایع نشان‌دهنده تمرکز بازارساز بر کنترل نرخ و حفظ تولید است.
تجربه‌های گذشته نشان داده‌اند که مداخله‌های پرحجم ارزی اغلب اثر کوتاه‌مدت دارند. فشار تقاضا، انتظارات تورمی و محدودیت منابع ارزی می‌تواند دوباره بازار را به سمت افزایش نرخ سوق دهد. بنابراین، کارشناسان تأکید می‌کنند که بدون اصلاحات ساختاری همچون افزایش عرضه صادراتی و شفافیت در تخصیص ارز، این سیاست‌ها تنها نقش «آرام‌بخش موقت» خواهند داشت.