طرح ۲۰ مادهای ترامپ برای پایان جنگ غزه؛ صلح یا صحنهسازی سیاسی؟

دونالد ترامپ در دیدار با بنیامین نتانیاهو، طرحی ۲۰ مادهای برای پایان فوری جنگ غزه ارائه کرده که آزادی گروگانها، توقف اشغال، تشکیل نهاد تکنوکرات فلسطینی و چشمانداز تشکیل کشور فلسطین را شامل میشود، اما اجرای آن با تردیدهای جدی روبهروست.
جهان صنعت نیوز – در حالیکه جنگ خونبار غزه به آستانه ورود به سومین سال خود نزدیک میشود، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با ارائه یک طرح ۲۰ مادهای تلاش کرده ابتکار عمل را در مسیر پایان درگیریها بهدست گیرد. این طرح پس از دیدار او با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در کاخ سفید منتشر شد و هدف آن پایان فوری جنگ در صورت پذیرش از سوی دو طرف اعلام شده است. بر اساس مفاد این طرح، در صورت توافق، همه گروگانها و پیکر کشتهشدگان ظرف ۷۲ ساعت بازگردانده میشوند، نزدیک به دو هزار زندانی فلسطینی آزاد خواهند شد و اسرائیل متعهد میشود که نه غزه را اشغال کند و نه آن را به خاک خود ملحق سازد.
ستونهای اصلی طرح: از اداره تکنوکرات تا چشمانداز دولت فلسطینی
در یکی از مهمترین بندهای این طرح، از حماس خواسته شده هیچ نقش مستقیم یا غیرمستقیمی در اداره غزه نداشته باشد و کنترل این منطقه به یک کمیته تکنوکرات و غیرسیاسی فلسطینی واگذار شود که مسئولیت ارائه خدمات عمومی را بر عهده خواهد داشت. این کمیته تحت نظارت یک «هیئت صلح» قرار میگیرد که ریاست آن را ترامپ بر عهده میگیرد و شماری از رهبران جهان از جمله تونی بلر، نخستوزیر پیشین بریتانیا، در آن مشارکت خواهند داشت.
طرح همچنین بر ماندن ساکنان غزه در محل سکونت خود، ازسرگیری فوری کمکهای بشردوستانه و تشکیل یک هیئت کارشناسی برای بازسازی و توسعه اقتصادی منطقه تأکید میکند. در بخشی از متن نیز اشاره شده که با اجرای این توافق، شرایط برای شکلگیری دولت فلسطینی «ممکن است سرانجام فراهم شود»؛ عبارتی که میتواند بازتابی از تغییر در مواضع سنتی آمریکا در قبال راهحل دو دولت باشد.
موضع نامشخص حماس و فشار بر اسرائیل
با وجود تبلیغات گسترده ترامپ که در شبکههای اجتماعی از «فرصتی واقعی برای عظمت خاورمیانه» سخن گفته و وعده داده «این توافق عملی خواهد شد»، هنوز مشخص نیست حماس به این طرح تن خواهد داد یا نه. این گروه که جنگ را با حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز کرد، پیش از دیدار ترامپ و نتانیاهو اعلام کرده بود که هنوز طرح را ندیده و برای بررسی آن به زمان نیاز دارد.
در سوی دیگر، نتانیاهو که کشورش با انزوای فزاینده بینالمللی و فشارهای شدید واشنگتن برای آتشبس روبهرو است، وارد چهارمین دیدار سالانه خود با ترامپ شد. تلاشهای آمریکا برای تسهیل روند صلح حتی شامل تماس تلفنی میان نتانیاهو و نخستوزیر قطر نیز شد که در آن نخستوزیر اسرائیل بابت حملهای که منجر به کشتهشدن یک نظامی قطری شده بود، ابراز تأسف کرد. قطر، بهعنوان یکی از مهمترین میانجیهای میان اسرائیل و حماس و میزبان بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در منطقه، از این حمله بهشدت خشمگین شده بود.
صلح پایدار یا سناریویی انتخاباتی؟
اگرچه طرح ترامپ میتواند در ظاهر مسیر صلح را هموار کند، اما بسیاری از ناظران معتقدند این ابتکار بیش از آنکه محصول یک فرآیند چندجانبه و اجماعی باشد، رنگ و بوی انتخاباتی دارد و میتواند با هدف بازتعریف نقش آمریکا در خاورمیانه و تقویت موقعیت داخلی ترامپ طراحی شده باشد. از سوی دیگر، حذف کامل حماس از معادله سیاسی غزه و سپردن اداره این منطقه به نهادی انتصابی میتواند با مخالفت شدید جریانهای فلسطینی روبهرو شود و خطر بیثباتی سیاسی پس از جنگ را افزایش دهد.
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :