نزاع جناحی بر سر مناظره به سود چه کسی است؟
در شرایطی‌که بحران‌های سیاسی و تبعات اقتصادی حاصله بیش از هر زمانی باعث نگرانی آحاد مختلف جامعه شده و تمام نخبگان بر ضرورت حفظ اتحاد و انسجام ملی تاکید دارند، اختلاف نظرها و جدال‌های داخلی میان جناحی بالا گرفته است.
هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: در حال حاضر حسن روحانی سیبل حمله جناح اصولگرا و جبهه پایداری به عنوان منتقدان جدی برجام است، که او و محمدجواد ظریف را عامل رسیدن به نقطه فعلی و بازگشت تحریم‌ها می‌دانند. پای این سخنان به صدا و سیما نیز باز شده و گزارش روزنامه کیهان علیه حسن روحانی به طور کامل در آنتن صداوسیما خوانده شده است. در این گزارش از برجام به عنوان «توافقی معیوب» که «جز خسارت محض نیست» یاد شده و این‌گونه آمده است: « خیانت بی‌سابقه‌ای در حال وقوع است که ورود دستگاه‌های اطلاعاتی و قضائی به ماجرا را ضروری می‌کند و آن اینکه بانیان و حامیان و انکار‌کنندگان مکانیسم خسارتبار ماشه به معتبرسازی و بزرگ‌نمایی آثار همان سازوکار بپردازند و اقتصاد را ملتهب کنند. برخی بانیان و حامیان خسارت مکانیسم ماشه کارشان از خطای قبلی به خیانت و وطن فروشی میل کرده است.»
در فضای مجازی: مناظره روحانی/جلیلی یا مناظره روحانی/احمدی‌نژاد؟
دو دیدگاه در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند؛ عده‌ای ادامه مسیر دیپلماسی و پرهیز از اقدامات تنش‌زا را تجویز می‌کنند و عده‌ای دیگر دستیابی هرچه سریع‌تر به بمب اتم و خروج فوری از NPT. گروه دوم در حالی برجام را خسارت محض می‌نامند که همین توافقنامه بین‌المللی توانست حداقل برای چند سال فضای تنفسی هرچند کوچک و تعاملی هرچند اندک با جهان ایجاد کرد. حسن روحانی، بار دیگر آمادگی خود برای مناظره با سعید جلیلی را اعلام کرده، اما جلیلی در پاسخ گفته است: «امروز هر کودک و نوجوانی که اخبار را دنبال کرده باشد، می‌تواند سخنان رئیس‌جمهور سابق را نقد کند.» و این‌گونه از زیر بار مناظره شانه خالی کرده است. طرفدارانش نیز در شبکه‌های مجازی روحانی را به مناظره با احمدی‌نژاد ارجاع می‌دهند و می‌گویند جلیلی به اندازه روحانی به فن سخنوری مسلط نیست، و نمی‌تواند به او پاسخ دهد. سعید جلیلی در حساب توییتر خود نوشته است: «مناظره با حسن روحانی را ما ۱۰ سال پیش در خود شورای عالی امنیت ملی انجام دادیم؛ در حضور خود روحانی همه موارد گفته شد و او پاسخی نداشت.»
اصرار بر بی‌اثر خواندن بازگشت تحریم‌های سازمان ملل
عده‌ای از کارشناسان و سیاستگذاران بر این باورند که بازگشت تحریم‌های سازمان ملل به اندازه تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیرگذار نخواهد بود. کیهان با اشاره به اینکه ابعاد اقتصادی مکانیسم ماشه بسیار کمتر از آثار واقعی آن است، می‌نویسد: « تقریباً هیچ اتفاق جدیدی در حوزه اقتصادی رخ نمی‌دهد بجز رخ دادن انتظارات روانی که خود این انتظارات روانی اگر مدیریت نشود می‌تواند اثرات مخربی در حد تحریمی جدید و مؤثر بگذارد.»
حمید حسینی سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فروآورده های نفت, گاز و پتروشیمی ایران نیز می‌گوید: «از زمانی‌که تحریم‌های سازمان ملل بازگشته و مکانیسم ماشه فعال شده اثرگذاری تحریم ها دارای اهمیت است، اما باید اذعان کرد که این تحریم ها چیز جدیدی نیست و موضوع جدیدی اضافه نشده است. مکانیسم ماشه قرار نیست در حوزه نفت اثرگذار باشد.» در مقابل، حسین میرافضلی، کارشناس حوزه انرژی در خصوص فروش نفت به چین می‌گوید: «عمده نفت ما به کشور چین فروخته می‌شود و باتوجه به اینکه چین در مسیر توسعه قابل توجه انرژی‌های تجدید پذیر قرار دارد، نیاز آن به نفت روز به روز کمتر خواهد شد. در این شرایط قطعا نفت را از جایی خریداری می‌کند که هزینه و تهدید کم‌تری برایش داشته باشد. از سوی دیگر رقابت سختی بین تولیدکنندگان نفت برای فروش آن به کشورهایی مانند چین پدید خواهد آمد که ممکن است منجر به این شود صادرات نفت ایران نزدیک به صفر شود.»
مجلس و درخواست خروج از NPT
جریان تندرو بیش از هر زمان دیگری از لزوم به‌کارگیری سیاست‌های تقابلی مانند خروج کامل از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) استقبال می‌کند و بر دستیابی فوری به تکنولوژی ساخت بمب اتم به عنوان عامل بازدارنده تاکید دارد. بخشی از نمایندگان مجلس به‌طور جدی پیگیر این مطالبه هستند؛ ابراهیم رضایی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی می‌گوید: « بسیاری از نمایندگان مجلس در پی اقدام غیرقانونی ۳ کشور اروپایی درخواست خروج از NPT را در قالب طرح پیشنهاد داده‌اند که در این بین حدود ۱۵ طرح در مجلس درباره خروج از NPT تاکنون ارائه شده است اما در عین حال تاکنون در مجلس تصمیمی راجع به این طرح‌ها گرفته نشده است. طبق معاهده NPT و اساسنامه آژانس، آژانس باید به ما برای توسعه صنعت و فناوری هسته‌ای کمک کند که این کار را نکرد، همچنین ما انبوهی از نظارت و بازرسی را پذیرفتیم که ثابت کنیم برنامه هسته‌ای ما صلح‌آمیز است، این بازرسی‌ها انجام شد اما آژانس به تعهد خودش عمل نکرد و نتیجه آن حمله به کشورمان شد که آژانس بهانه آن را فراهم کرد لذا خیری از حضور در NPT و همکاری با آژانس ندیدیم و لزومی به ادامه همکاری با آژانس احساس نمی‌کنیم.»
فضای سیاسی ملتهب و ادامه‌دار شدن شرایط نه جنگ و نه صلح لزوم پافشاری بیشتر بر مسیر دیپلماسی را بیش از هر زمانی به رخ می‌کشد. ایران، بیش از هر زمانی نیازمند پرهیز از اقدامات تنش‌زا و بازگشت به مسیر تعاملات بین‌المللی است. تلاش برای پیش بردن دیپلماسی فعال و هوشمندانه و پرهیز از هرگونه تقابلات و اختلافات داخلی می‌تواند این مسیر دشوار را کمی هموارتر کرده و از ورود کشور به فاز عمیق‌تری از بحران جلوگیری کند. در این شرایط بحرانی چه کسانی و کدام جریانات از کوبیدن بر طبل اختلافات جناحی سود می‌برند؟
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :