رکوردشکنی قیمت طلا ادامه دارد ؛ پناهگاه امن در عصر بی‌ثباتی

جهان صنعت نیوز – طلا قرن‌هاست که نقش خود را به‌عنوان دارایی امن در دوره‌های بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی ایفا می‌کند. ویژگی‌هایی مانند ارزش ذاتی بالا، قابلیت نقدشوندگی سریع و امکان حمل‌ونقل آسان باعث شده حتی در شرایط بحرانی، سرمایه‌گذاران به آن پناه ببرند.

در حالی‌که برخی از منتقدان مانند وارن بافت طلا را دارایی عقیم می‌دانند، سرمایه‌گذاران در سال جاری با شدت بی‌سابقه‌ای به خرید آن روی آورده‌اند. این هجوم سرمایه، دارایی‌های صندوق‌های ETF مبتنی بر طلا را در سپتامبر به بالاترین سطح سه‌ساله رساند و قیمت هر اونس طلا را در اکتبر ۲۰۲۵ به ۳۸۹۵ دلار رساند؛ سطحی تاریخی که هم‌زمان با آغاز نخستین تعطیلی دولت فدرال در هفت سال اخیر رقم خورد.

چرا طلا بار دیگر در مرکز توجه است؟

سیاست‌های تعرفه‌ای و فشار بر فدرال‌رزرو: جنگ تجاری دولت ترامپ، رکوردشکنی بدهی‌های آمریکا و فشارهای بی‌سابقه بر استقلال فدرال رزرو از سوی ترامپ باعث شده‌اند اعتماد به دارایی‌های سنتی مانند دلار و اوراق خزانه آمریکا کاهش یابد. طلا در این شرایط بار دیگر جایگزینی قابل‌اعتماد محسوب می‌شود.

تورم و کاهش نرخ بهره: افزایش تعرفه‌ از سوی دولت ترامپ و خطر تشدید تورم جهانی، طلا را به پناهگاهی در برابر کاهش قدرت خرید ارزها تبدیل کرده است. از سوی دیگر، کاهش نرخ بهره فدرال‌رزرو در ۱۷ سپتامبر، جذابیت دارایی‌های بدون سودی مانند طلا را بالا برده است، زیرا هزینه فرصت نگهداری طلا کاهش می‌یابد.

تضعیف دلار: در میانه سپتامبر، شاخص دلار به پایین‌ترین سطح سه‌سال اخیر رسید و همین امر طلا را برای دارندگان سایر ارزها ارزان‌تر کرد. رابطه معکوس قیمت طلا با دلار باعث شد روند صعودی طلا شتاب بیشتری بگیرد.

بازیگران اصلی؛ بانک‌های مرکزی و سرمایه‌گذاران شرقی

یکی از محرک‌های مهم رشد قیمت طلا، خرید گسترده آن توسط بانک‌های مرکزی به‌ویژه در اقتصادهای نوظهور بوده است. این نهادها طی سال‌های اخیر برای کاهش وابستگی به دلار و تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی خود، به‌طور پیوسته خریدار طلا بوده‌اند. در سال ۲۰۲۴، بانک‌های مرکزی برای سومین سال متوالی بیش از ۱۰۰۰ تن طلا خریداری کردند.

چین، هند و لهستان از بزرگ‌ترین خریداران بوده‌اند و اکنون بانک‌های مرکزی حدود ۲۰ درصد از کل طلای استخراج‌شده جهان را در اختیار دارند.

افزون بر این، فرهنگ خرید طلا در چین و هند نیز کف قیمتی این بازار را تضمین می‌کند. خانوارهای هندی حدود ۲۵ هزار تن طلا در اختیار دارند که بیش از پنج برابر ذخایر رسمی آمریکا در فورت ناکس است.

از سوی دیگر، طلا برخلاف دارایی‌های مالی، یک کالای فیزیکی است و نگهداری آن هزینه‌هایی مانند ذخیره‌سازی، بیمه و امنیت در پی دارد. همچنین، اختلافات منطقه‌ای در قیمت و اندازه استاندارد شمش‌ها فرصت‌های آربیتراژ ایجاد می‌کند.

در اوایل سال جاری، نگرانی از اعمال تعرفه واردات بر طلا موجب شد قیمت آتی طلا در بازار Comex نیویورک به‌طور قابل‌توجهی از قیمت نقدی لندن فراتر رود و موجی از انتقال فیزیکی شمش‌ها به آمریکا شکل گیرد. با اعلام معافیت طلا از تعرفه‌ها، این فرصت سودآور ناگهان از بین رفت. با این حال، موجودی طلا در انبارهای Comex تا پایان سپتامبر بیش از ۸۰ دصد نسبت به ابتدای سال افزایش یافته است.

چه عواملی می‌توانند روند صعودی طلا را متوقف کنند؟

با وجود جهش ۴۰ درصد از ابتدای سال، طلا می‌تواند در صورت وقوع برخی رویدادها با اصلاح موقت مواجه شود:

• کاهش تنش‌های تجاری و عقب‌نشینی از تعرفه‌های ترامپ
• توافق صلح روسیه و اوکراین و کاهش ریسک ژئوپلیتیکی
• فروش ذخایر طلا توسط بانک‌های مرکزی (هرچند فعلاً نشانه‌ای از آن دیده نمی‌شود)

در دهه ۱۹۹۰، فروش‌های گسترده بانک‌های مرکزی باعث افت بیش از ۲۵ درصد قیمت طلا شد، اما از سال ۱۹۹۹ و امضای «توافق‌نامه طلای بانک‌های مرکزی»، فروش‌ها به‌شدت محدود شده است.

چشم انداز قیمت طلا

ترکیب عوامل ساختاری مانند افزایش بدهی‌های آمریکا، تورم بالا، تضعیف دلار، و نگرانی از استقلال سیاست پولی همراه با تداوم خرید بانک‌های مرکزی، نشان می‌دهد که طلا همچنان یکی از جذاب‌ترین دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاران جهانی باقی خواهد ماند. حتی اگر قیمت‌ها در کوتاه‌مدت وارد مرحله تثبیت شوند، چشم‌انداز میان‌مدت همچنان صعودی است.

در جهانی که نظم مالی و ژئوپلیتیکی در حال بازتعریف است، طلا نه‌فقط یک کالای گرانبها بلکه پایه‌ای برای اعتماد سرمایه‌گذاران و ابزار استراتژیک بانک‌های مرکزی محسوب می‌شود.

اخبار برگزیدهطلا و ارز