بررسی چالش های منطقه ۲۲ تهران

جهان صنعت نیوز: کارشناسان شهری همواره از این شرایط ابراز تاسف و نگرانی می کنند، مسئولین شورای شهر به مانند شهروندان این روند را شایسه تهران نمی دانند اما در نهایت همچنان در بر همان پاشنه می چرخد. مسئولین مدیریت شهری برای حل مشکل جمعیتی و نیاز مسکن تهران به راه‌حل‌های سطحی متوسل شدند و نتیجه این راه حل های زود بازده ساخت مشکلی دیگر شد. ساخت منطقه ای خالی از امکانات شهری کافی. منطقه ای که گرچه در ظاهر لوکس و دارای استانداردهای شهری است، اما برخی از ابتدایی ترین امکانات اولیه از جمله مدرسه نیز آن گونه که باید ساخته نشده است.برج های سر به فلک کشیده و متراکم منطقه ۲۲ در غالب مسکن‌های لوکس بنا بود زندگی را به شیوه ای همسو با استاندارد در تهران جاری کنند. این برج ها برای انبوهی از جمعیت ساخته شد. انبوه جمعیت به منطقه مهاجرت کرد، در حقیقت سرریز جمعیت تهران به سمت غرب جاری شد.  

ساخت و سازهای منطقه ۲۲ تهران اما زنگ خطری جدی برای هوای تهران اعلام شد. در حقیقت با توجه به این که جمعیت ۳۰۰ هزار خودرو در منطقه تردد می کنند نمی توان حجم آلودگی ایجاد شده در منطقه را انکار کرد. حالا اما دغدغه اصلی این است که این آلودگی با توجه به جهت وزش باد به‌طور مستقیم وارد تهران می‌شود. این ساخت و ساز کیفیت هوای کل تهران را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در نتیجه نه تنها گره ای از مشکلات تهران باز نشد بلکه هیچ بعید نیست منطقه ۲۲ تیر خلاص زیست سلامت در تهران باشد.

کاوه صادقپور، کارشناس عمران و شهرسازی درباره شیوه ساخت و سازهای منطقه ۲۲  به جهان صنعت نیوز گفت: استانداردهای بین المللی با آنچه ما در ساخت و ساز شهری اجرا می کنیم فاصله ای جدی و البته ملموس دارد. بلندمرتبه‌سازی در این منطقه به لحاظ اندازه و توده و نظام بلندایی، هماهنگی و انسجام ترافیکی، از هیچ الگویی پیروی نکرده، و با ساخت و ساز برج‌های ۲۵ تا ۴۰ طبقه، این شائبه وجود دارد که این ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه، بر جریان‌های هوای تهران نیز اثری جدی و خطرناک گذاشته و تهران بیش از این دچار تنگی نفس شود.

باید این نکنه مهم را مورد توجه قرار داد که الگوی باد غالب تهران  غرب به شرق است. از همین رو است که این ساختمان‌های بزرگ می‌توانند با دگرگونی جهت جریان هوا در سطح اقلیم خرد یا میکروکلیما، به‌عنوان راهبندی برای ورود باد به تهران کار کنند.

این در حالی است که پیروز حناچی، شهردار تهران چندی پیش اعلام کرده بود در مطالعات مجموعه شهری تهران مصوب سال ۱۳۸۲ کاهش سطوح مسکونی و کاهش بار گذاری مسکونی در این مطالعات اشاره شده است. حال آنکه در مطالعات طرح جامع تهران در سال ۱۳۸۶ که مصوب شورای عالی معماری و شهرسازی است نیز به منطقه ۲۲ توجه ویژه‌ای شده است.

حتی در طرح تفصیلی سال ۹۱  که مشاوران مناطق تهیه کردند همین نگاه وجود داشته است. آنچه در منطقه ۲۲ اجرا شد چیزی دیگری بود گویی شهرداری از یک سند دیگر برای اداره این منطقه تبعیت می کرده است.  به ویژه در جنوب اتوبان همت حدفاصل دریاچه چیتگر تا غرب تهران انگار در این قسمت شهرداری تمامی اسناد بالادستی را کنار گذاشته و در این قسمت از اسناد موجود تنها درسایه چیتگر یا همان شهدای خلیج فارس را اجرا کرده است تمامی بلند مرتبه سازی‌ها از نگاه ما در هیچ کجای تهران دیده نشده است.

سهیلا جلودارزاده: باید راه نجات را یافت

اظهار نظرهای شهرداری تهران مبنی بر پذیرش ساخت و ساز غیر اصولی و غیر استادارد در منطقه ۲۲ زمانی قابل پذیرش است که اصول اجرایی فعلی باشرایط قبل متفاوت باشند. در حال حاضر شیوه مدیریت شهری منطقه ۲۲ تفاوتی با گذشته نکرده است. این منطقه در مسیر بی توجهی به استانداردهای شهری پیش می رود و حتی نمایندگان مجلس نیز در گفت و گو با جهان صنعت حاضر به اظهار نظرهای جدی درباره این منطقه نشده اند. همین روند این نگرانی را تشدید می کند که به راستی چرا یک منطقه آسیب زا تبدیل به محلی برای تناول بودجه های شهری شده و در مقابل دودش به چشم مردم می رود.

سهیلا جلودارزاده، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس و نماینده تهران، درباره شرایط غیر استاندارد منطقه ۲۲ به جهان صنعت نیوز گفت: ساخت و ساز این منطقه دچار اشکالات و اشتباهاتی است که ما همه تلاشمان را به کار بستیم تا با بهترین شیوه ممکن امکان حل این مشکلات فراهم شود. نکته مهم این است که این منطقه ویژگی های خاصی دارد که کمیسیون امنیت ملی باید پیرامون آن وارد عمل شود. مسائل خرد و کلان این منطقه بسیار جدی است. به هر روی مردم بعد از آغاز زیست و اقامت در این منطقه دچار مسائلی شده اند. این مسائل اما از آنجایی که منطقه بیشتر در اختیار نظامیان است باید با توجه و ظرافت بیشتری تحلیل و بررسی شود. آنچه باید مورد توجه قرار گیرد یافتن راه نجات مردم  از شرایط دشوار منطقه ۲۲ است.

تیرخلاص شهردار سابق به پایتخت

مدیریت شهری تهران از سال ۸۴ تا ۹۶ برعهده محمدباقر قالیباف بود. وی هیچگاه انتقادهایی که به ساخت و سازهای منطقه ۲۲ و موضوع اختلال در ریه های تنفسی پایتخت به علت بلندمرتبه سازی می شد را نپذیرفت. انتقادهای پذیرفته نشد و امروز تهران تاوان تصمیمات گذشته را می پردازد. یکی از اظهار نظرهای عجیب قالیباف، سال ۹۴ در آیین بهره برداری از فاز دوم دریاچه شهدای خلیج فارس با بیان اینکه پروژه های خوبی در منطقه ۲۲ اجرا شده چنین بود: انتقاداتی درخصوص بلندمرتبه سازی در این منطقه مطرح می شود، درحالی که تمامی این اقدامات براساس ضوابط و مقررات مربوطه انجام شده است. این اظهار نظر قالیباف در حالی است که اسنادی موجود است که ثابت می کند شهرداری در منطقه ۲۲ تراکم فروخته، عوارض گرفته و مجوز ساخت و ساز را هم صادر کرده است اما بار مسئولیت تمامی این اقدامات بر عهده دولت است زیرا باید زیر ساخت های مورد نیاز را تامین کند.

این اما در حالی است که رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران معتقد است؛ در منطقه ۲۲ پایتخت جمعیت به صورت نامتوازن مستقر و به دنبال آن این حجم از شهروندان به ترافیک رفت و برگشت میان تهران و کرج اضافه می شود. هیچ شخصی هم پاسخگوی این وضعیت نیست، افزود: هیچ جای دنیا پایتخت اینگونه اداره نمی شود که تهران. تهران علاوه بر یک کلانشهر بودن، پایتخت جمهوری اسلامی هم محسوب می شود و به طور معمول مدیریت پایتخت یک کشور، به دست یک نهاد اتفاق نمی افتد. برای مدیریت پایتخت باید گروهی از سوی هیات دولت انتخاب و معرفی شود، این گروه است که برای پایتخت تصمیم گیری می کند و شورای شهر هم وظیفه ای در مورد تصمیم گیری برای آن ندارد.

درنهایت اما همچنان دور باطل پیدا کردن مقصر اصلی آسیب های منطقه ۲۲ ادامه دارد. مجلس، شورای شهر و استانداری هر یک به شیوه خود از شرایط انتقاد می کنند. حالا همه دلواپس و نگران منطقه ۲۲ هستند اما هیچ چاره ای برای بهبود شرایط مطرح نمی کنند. دریاچه چیتگر اگرچه در ظاهر تفرجگاه جذابی برای پایتخت نشینان است اما بیم آن می رود که آلودگی های زیست محیطی حاصل از این تفرجگاه به ظاهر جذاب در نهایت نفس تهران را بگیرد.

منطقه۲۲ بر اساس اظهارات شهرداری تهران آخرین امید پایتخت برای ایجاد الگوی مناسب و بهینه زندگی شهری است. اگرچه این الگو با تصورات شهروندان هم خوانی ندارد. منطقه ۲۲ که بنابر ضوابط طرح جامع جزو گسترش پیوسته شهر است هم اکنون به جز شهرکهای پراکنده و تأسیسات و ساختمان های ورزشگاه آزادی و جنگل چیتگر خالی از ساخت و ساز شهری است. طرح توسعه منطقه ۲۲ با ابلاغ طرح جامع تهران (مصوب ۱۳۷۰) به شهرداری تهران رسمیت کامل یافته است و بر اساس سیاست گذاری شورای نظارت بر گسترش شهر تهران و کلیات طرح جامع (حفظ و ساماندهی) منطقه ۲۲ باید تمامی کمبودهای خدماتی در مقیاس حوزه غرب تهران را در خود جای دهد .

عمومی