محصولات کشاورزی در خطر آفت ملخ های صحرایی

جهان صنعت نیوز: سال گذشته ملخ های صحرایی در هجومی غافلگیرانه به مناطق جنوبی کشور که مطابق آمار وزارت جهادکشاورزی در ۵۰ سال گذشته بی سابقه بود، خسارت های زیادی به بار آوردند و در پی این حمله ۹ استان جنوبی کشور شامل هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، بوشهر، فارس، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی و ایلام گرفتار آفت ملخ شد. این در حالی است که تداوم این موضوع می تواند در شرایط بحرانی فعلی،  امنیت غذایی کشور را تهدید کند.

بر همین اساس  فائو (سازمان کشاورزی جهانی) در تازه‌ترین اطلاعیه خود درباره ملخ‌های صحرایی هشدار داد که تخم‌ریزی این آفت در فصل تابستان به همراه بارندگی‌های شدید فصلی می‌تواند در سه ماه بعد از آن خطری جدی را برای مناطق تولید محصولات کشاورزی در یمن، سودان، اریتره، بخش‌هایی از اتیوپی و شمال سومالی به‌وجود آورد. طبق هشدار فائو، این وضعیت می‌تواند بر تولیدات فصلی زراعی و اقتصاد محلی همچنین بر امنیت غذایی و معیشت جمعیت کشورهای ذکر شده، تاثیرات منفی بالقوه‌ای داشته باشد. اما نکته قابل تامل در رابطه با کشور ما این است که سازمان فائو وضعیت هشدار ایران را یک درجه بالا برده و احتمال داده است که خسارت به محصولات کشاورزی سنگین باشد. از این رو این هشدار را را از زرد به نارنجی تبدیل کرده است.

تشدید حمله ملخ ها در دور دوم

با این حال اگرچه زمان زیادی از هشدار فائو می گذرد، اما به نظر می رسد که هنوز اعتبار و تجهیزات لازم برای مقابله با این آفت خطرناک مهیا نشده است.  تا جایی که وزیر جهاد کشاورزی با ارسال نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور اعلام کرد: “در سه ماه پایانی سال جاری دوباره با هجوم گسترده ملخ‌های صحرایی در مناطق جنوبی کشور مواجه خواهیم بود.”  حجتی در این نامه از سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت کشور (سازمان مدیریت بحران) و استانداران درخواست کرده است که در موعد مقرر برای تأمین اعتبار، تجهیزات وامکانات مورد نیاز مبارزه، پشتیبانی‌های لازم را به‌عمل آورند.  این در حالی است که با وجود نامه نگاری و درخواست وزیر جهاد کشاورزی در سال گذشته با وزیر کشور و سازمان مدیریت بحران در این باره، این درخواست بی پاسخ ماند.

در همین خصوص  سخنگوی سازمان حفظ نباتات کشور با بیان اینکه براساس پیش بینی ها حمله ملخ های صحرایی در دور دوم شدیدتر است، گفت: در این دوره نیاز به ۹۰۰ هزار تا یک میلیون هکتار مبارزه داریم.

محمدرضا میر با بیان اینکه دور دوم حمله ملخ های صحرایی به کشور از دی یا بهمن ماه آغاز می شود، گفت: حمله ای که در سه ماه پایانی سال منتظر آن هستیم براساس پیش بینی های فائو و نظرات کارشناسان ما احتمالا شدیدتر از حمله دوره اول است که تابستان امسال به پایان رسید.

وی با اشاره به اینکه در حمله دور اول سطح مبارزه حدود ۷۵۰ هزارهکتار بود، گفت: پیش بینی ما برای حمله دور دوم مبارزه در سطح ۹۰۰ هزار تا یک میلیون هکتار است.

سخنگوی سازمان حفظ نباتات کشور با بیان اینکه این حمله احتمالا تا ماه تیر یا مرداد سال ۹۹ ادامه خواهد داشت، درباره اینکه در این دور کشورهای عربی اقدامات لازم را برای مقابله با این آفت انجام داده اند، افزود: کشورهای عربی از جمله عربستان کانون اصلی این آفت هستند و اقدامات لازم را در این زمینه انجام داده اند ضمن اینکه در عربستان مبارزه با این آفت هم اکنون ادامه دارد.

حمله از سوی عربستان

میر اضافه کرد: در دوره قبل موجی از این ملخ ها به هند و پاکستان رفتند. بنابراین در دوره دوم ما هم از سمت این کشورها و هم از سمت عربستان مورد حمله آفت ملخ قرار می گیریم.

وی با اشاره به اینکه سال گذشته ۲۰ میلیارد تومان اعتبار برای مبارزه با این آفت تخصیص یافت، گفت:ب رای دوره دوم نیز وزیر جهاد کشاورزی با ارسال نامه ای به معاون اول رئیس جمهور خواستار تخصیص اعتبارات لازم و ایجاد آمادگی کامل برای مقابله با این آفت شده است ضمن اینکه معاون اول رئیس جمهور نیز پی نوشت کرده و به وزیر کشور و رئیس سازمان برنامه و بودجه  به ترتیب برای ایجاد آمادگی از نظر تجهیزات و نیروی انسانی و نیز تامین اعتبارات مناسب دستورات لازم را داده است.

این مقام مسئول ادامه داد: ما نیز منتظر هستیم که این مقامات چه تصمیماتی را اتخاذ می کنند. همچنین برآورد دقیق و نهایی میزان اعتبارات لازم در حال حاضر امکان پذیر نیست و وقتی به زمان حمله نزدیک تر شویم این برآورد انجام خواهد شد.

میر با بیان اینکه سال گذشته ملخ های صحرایی خسارت جدی به تولیدات کشاورزی کشور وارد نکردند و در مراتع نیز این آفت کنترل شد، اضافه کرد: امیدوار هستیم در موج جدید نیز همین اتفاق بیفتد.

وی با اشاره به اینکه پیش بینی های لازم برای مقابله با ملخ های صحرایی در دوره دوم در سازمان حفظ نباتات انجام شده است، افزود: دوره های آموزشی لازم برای همکاران ما در حال برگزاری است ضمن اینکه هفته گذشته جلسه ای با مسئولان ۱۰ استان درگیر در سازمان حفظ نباتات برگزار شد که در این جلسه برنامه ریزی و تصمیم گیری های لازم را انجام دادیم.

میر با بیان اینکه برنامه ریزی برای مبارزه کامل به دقت در حال انجام است، گفت: در دوره اول ۱۰ استان درگیر این آفت شدند و امیدواریم در دوره دوم تعداد آنها کاهش یابد این بستگی به میزان مبارزه ما نیز دارد. هر چه قوی تر مبارزه کنیم امکان سرایت آفت به دیگر استانها کمتر است همچنین به این مساله نیز بستگی دارد که هجوم ملخ ها به کشور ما از کدام سمت اتفاق بیفتد.

سخنگوی سازمان حفظ نباتات کشور ادامه داد:استان های سیستان و بلوچستان و جنوب کرمان به طور قطع درگیر این آفت خواهند بود ضمن اینکه در دوره اول علاوه بر این دو استان، هرمزگان، بوشهر، کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان، خراسان جنوبی، فارس، ایلام و شمال کرمان نیز درگیر بودند.

این گفته ها در حالی است که به گفته برخی از کارشناسان بخش کشاورزی، تجهیزات و اعتبار مالی مورد نیاز برای مقابله با این مشکل هنوز آماده نیست به طوری که می توان گفت حمله ملخ ها در چند ماه آینده برای زمین های کشاورزی حمله ای ویران کننده خواهد بود که می توان در نهایت به محصولات کشاورزی آسیب جبران ناپذیری را وارد کند و امنیت غذایی کشور را در شرایط تحریم با مشکل جدی روبرو کند. از این رو باید اقدامات لازم در این خصوص از همین حالا انجام شود.

درخواست وزیر کشاورزی از جهانگیری

در سه ماه پایانی سال جاری دوباره با هجوم گسترده ملخ‌های صحرایی در مناطق جنوبی کشور مواجه خواهیم بود. وزیر جهاد کشاورزی با ارسال نامه‌ای با این مضمون به معاون اول رئیس‌جمهور اعلام کرد: بر اساس پیش‌بینی فائو، کشور با هجوم گسترده آفت ملخ صحرایی روبه‌رو خواهد شد که طبق بررسی‌های کارشناسی سطح وسیعی از مناطق جنوب، جنوب‌غربی و جنوب‌شرقی کشور را در بر خواهد گرفت.

حجتی در این نامه بیان کرد: در ماه‌های پایانی سال گذشته ۹ استان جنوبی کشور (هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، بوشهر، فارس، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی و ایلام) با هجوم گسترده آفت ملخ صحرایی روبه‌رو گردید که طی بیش از ۵۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.

در این راستا این وزارت با محوریت سازمان حفظ نباتات کشور، با به‌کارگیری همه توان، امکانات موجود، اعتبارات تخصیصی و با تکیه بر دانش فنی کارشناسان و متخصصین امر در سطح ملی و استان‌های کشور با همکاری استانداران اقدامات لازم را برای مقابله با آفت مذکور به‌عمل آورد که علاوه بر حفظ امنیت غذایی کشور مورد تفقد هم سازمان خواروبار جهانی ملل متحد (فائو) و عهدنامه مبارزه با ملخ صحرایی غرب آسیا قرار گرفت.

بنا به گزارشات دریافتی از فائو و هشدارهای صادره، با توجه به شرایط اقلیمی مطلوب برای تکثیر این آفت در کانون‌های شمال‌شرق آفریقا و شبه‌جزیره عربستان، همچنین هند و پاکستان مجدداً در سه ماه آخر سال جاری، کشور با هجوم گسترده آفت ملخ صحرایی روبه‌رو خواهد شد که طبق بررسی‌های کارشناسی سطح وسیعی از مناطق جنوب، جنوب‌غربی و جنوب‌شرقی کشور را در بر خواهد گرفت.

پیش‌بینی‌ها، سطح مبارزه با این آفت را رقمی بالغ بر ۱۰۰ هزار هکتار اعلام می کندکه بر این اساس لازم است اقدامات لازم برای مقابله با آن به‌عمل آید تا دستگاه‌های درگیر اعم از سازمان حفظ نباتات کشور و سازمان جهاد کشاورزی استان‌های مورد هجوم با حمایت حداکثری و تأمین تمامی امکانات مورد نیاز، توان گذر از این بحران را داشته باشند.

بنابراین خواهشمند است دستور فرمایید سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت کشور (سازمان مدیریت بحران) و استانداران در موعد مقرر برای تأمین اعتبار، تجهیزات، امکانات مورد نیاز مبارزه، پشتیبانی‌های لازم را به‌عمل آورند.  این در حالی است که معاون اول رئیس جمهور در پاسخ به نامه وزیر جهاد کشاورزی به وزیر کشور و رئیس سازمان برنامه و بودجه چنین دستور داده است که «جهت بررسی و کمک به تأمین اعتبار مورد نیاز با توجه به شرایطی که اعلام شده است» اقدام کنند.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه