چابهار در کانون سیاست جدید طالبان؛ فرصتی برای ایران و هند
در حالی‌که بسیاری از ناظران انتظار داشتند کابل در انزوای اقتصادی فرو برود، طالبان در حرکتی غیرمنتظره دست به اقدامی زد که می‌تواند نقشه تجارت منطقه را از نو ترسیم کند؛ حرکتی که پای ایران، هند و حتی آمریکا را هم‌زمان به یک معادله تازه باز می‌کند.
جهان صنعت نیوز، در یک چرخش دیپلماتیک بی‌سابقه، امیرخان متقی وزیر امور خارجه حکومت طالبان در سفر “راهبردی” خود به هند، بندر چابهار ایران را برای تجارت میان کابل و دهلی‌نو «حیاتی» خواند.
او در اظهاراتی که بسیاری آن را جسورانه توصیف کرده‌اند، پیشنهاد کرد افغانستان و هند به‌صورت مشترک با آمریکا مذاکره کنند تا تحریم‌ها و موانع فعالیت این بندر استراتژیک رفع شود؛ پیشنهادی که نشانه‌ای از تغییر رویکرد طالبان به‌سمت تعامل اقتصادی جهانی و دوری از وابستگی سنتی به پاکستان است.
طالبان در مسیر استقلال از پاکستان
افغانستان سال‌ها تجارت خارجی خود را از طریق بندر کراچی انجام می‌داد؛ مسیری که به اهرم فشار سیاسی اسلام‌آباد تبدیل شده بود. اما اکنون طالبان با چرخش به‌سمت چابهار، به‌دنبال آزادی اقتصادی و کاهش نفوذ پاکستان بر ساختار تجارت خود است.
کارشناسان معتقدند این تصمیم، اگر به مرحله اجرا برسد، می‌تواند نقطه عطفی در سیاست منطقه‌ای کابل و حتی تغییردهنده موازنه اقتصادی جنوب آسیا باشد.
سیگنال تازه طالبان به واشنگتن
پیشنهاد گفت‌و‌گو با آمریکا، صرفاً اقتصادی نیست؛ طالبان با این اقدام در پی ارسال پیامی روشن به غرب است:
کابل خواهان درگیری نیست، بلکه به دنبال به رسمیت شناخته شدن و مشارکت در اقتصاد جهانی است.
با توجه به اینکه بخشی از فعالیت‌های چابهار همچنان از تحریم‌های بانکی و بیمه‌ای آسیب می‌بیند، این گفت‌وگوی احتمالی می‌تواند راه را برای بازگشت افغانستان به تجارت جهانی و تقویت نقش ایران در این مسیر هموار کند.
چابهار؛ گره طلایی منافع سه‌جانبه
بندر چابهار، تنها بندر اقیانوسی ایران، امروز به نقطه تلاقی منافع سه کشور تبدیل شده است:
برای افغانستان: مسیر امن و ارزان به آب‌های آزاد بدون نیاز به پاکستان؛ گامی در جهت استقلال اقتصادی.
برای هند: دسترسی مستقیم به بازار افغانستان و آسیای میانه بدون عبور از خاک رقیب دیرینه‌اش، پاکستان.
برای ایران: افزایش درآمد‌های ترانزیتی، رونق استان سیستان و بلوچستان و تقویت موقعیت کشور به‌عنوان هاب لجستیکی منطقه.
فرصتی برای ایران در سایه تحولات کابل
اگر پیشنهاد متقی عملی شود، ایران می‌تواند از رهگذر این همکاری، نقش کلیدی در بازتعریف مسیر‌های ترانزیتی منطقه ایفا کند.
چابهار در حال تبدیل شدن از یک پروژه عمرانی به یک نماد دیپلماسی اقتصادی موفق است؛ جایی که منافع سه بازیگر بزرگ – ایران، هند و افغانستان – در یک نقطه تلاقی می‌یابد و حتی واشنگتن نیز ناچار است آن را در معادلات خود لحاظ کند.
منبع: تسنیم
سیاسیلینک کوتاه :