پیام محرمانه لاریجانی به پوتین؛ پاسخ غیرمستقیم ایران به هشدار نتانیاهو چه بود؟

جهان صنعت نیوز، سفر علی لاریجانی، نماینده ویژه مقام معظم رهبری و دبیر شورای امنیت ملی، به مسکو در حالی انجام شد که تحولات ژئوپلیتیکی منطقه به نقطه‌ای حساس رسیده است؛ از پیام غیرشفاف نتانیاهو به پوتین درباره پرهیز از گسترش جنگ گرفته تا نگرانی‌های غرب نسبت به همگرایی امنیتی تهران و مسکو. 

ناصر کنعانی‌مقدم، تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل درباره محور‌های پیام مقام معظم رهبری که توسط علی لاریجانی به ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه منتقل شد، توضیح داد.

دو حادثه مهم در پس‌زمینه این سفر قابل توجه است. نخست، پیام نتانیاهو به پوتین بود که در آن رژیم صهیونیستی اعلام کرده هیچ تمایلی به ادامه جنگ ندارد و قصد حمله‌ای به ایران ندارد. در تحلیل این موضوع دو نگاه وجود دارد؛ یک‌سو این احتمال است که نتانیاهو، طبق سابقه دروغگویی و فریب‌کاری خود، قصد دارد با چنین موضعی ایران را از حالت آماده‌باش خارج کند، و از سوی دیگر این احتمال نیز هست که او واقعاً از پیامد‌های جنگ هراس دارد، زیرا می‌داند در صورت آغاز درگیری مستقیم، موجودیت رژیم صهیونیستی در خطر نابودی کامل قرار خواهد گرفت.

وی افزود: آنچه در این میان مهم است، پاسخ غیرمستقیم ایران به این پیام است که از طریق پیامی محرمانه و رسمی، توسط آقای لاریجانی به پوتین منتقل شده است. طبیعتاً ایشان باید در صورت لزوم توضیحات تکمیلی را درباره مضمون این پیام ارائه کنند.

تبیین روابط ایران و روسیه

کنعانی مقدم تأکید کرد: علاوه بر پاسخ به نتانیاهو، این پیام جنبه داخلی و دیپلماتیک نیز دارد. متأسفانه در روند توسعه روابط تهران–مسکو، برخی اظهار نظر‌های نسنجیده از سوی آقای ظریف درباره آقای لاوروف و مواضع روسیه در قبال برجام، باعث ایجاد مقداری سوءبرداشت شد. به نظر می‌رسد پیام رهبر انقلاب دربردارنده‌ی تبیین مجدد جایگاه راهبردی روابط ایران و روسیه و جلوگیری از بهره‌برداری ایالات متحده از چنین شکاف‌هایی باشد؛ تا آمریکا نتواند بر اساس سیاست فشار حداکثری، این روابط را هدف قرار دهد.

وی ادامه داد: این پیام در واقع هم پاسخی دیپلماتیک به پیام نتانیاهو است، هم اقدامی برای ترمیم روابط راهبردی ایران و روسیه، و همچنین نشانه‌ای از جدیت تهران در تثبیت موقعیت خود به عنوان یکی از بازیگران فعال در دکترین امنیتی جدید منطقه.

دکترین امنیتی مشترک تهران و مسکو

در پاسخ به این سؤال که «برخی تحلیلگران این اقدام را مقدمه شکل‌گیری دکترین امنیتی مشترک تهران و مسکو می‌دانند»، کنعانی مقدم پاسخ داد: این فرضیه کاملاً واقع‌بینانه و قابل تحقق است. توافقات ایران با روسیه ماهیتی استراتژیک دارد و شامل همکاری‌های امنیتی، اطلاعاتی و نظامی نیز می‌شود. روسیه با واگذاری تجهیزاتی مانند جنگنده‌های سوخو‑۳۵ و سامانه‌های موشکی اس‑۳۰۰ و اس‑۴۰۰ نشان داده که روابط دو کشور صرفاً سیاسی نیست، بلکه وارد سطح هم‌پوشانی دفاعی و امنیتی بلندمدت شده است.

او تصریح کرد: اکنون مسئله اصلی، اجرایی‌سازی توافقات موجود است؛ نباید این همکاری‌ها در حد شعار باقی بماند. سفر لاریجانی دقیقاً با همین هدف انجام شد تا اراده دو کشور برای عملیاتی‌کردن نقشه‌ی همکاری‌های بلندمدت تثبیت شود. در واقع، روسیه نیز از چنین روندی استقبال می‌کند.

کنعانی مقدم در پایان خاطرنشان کرد: این سفر مأموریتی جدید نبود و در امتداد دیدار‌های پیشین مقامات جمهوری اسلامی ایران با پوتین قرار داشت اما با افزودن برخی موضوعات جدید، از جمله پیام نتانیاهو به پوتین و مسئله مکانیسم ماشه، اهمیت مضاعفی یافت. روسیه و چین مواضع روشنی در مخالفت با اقدامات تروئیکای اروپایی در پرونده ایران اتخاذ کرده‌اند و طبیعی است که تهران برای تقویت این ائتلاف دیپلماتیک و تعمیق همکاری‌ها، به گفت‌و‌گو‌های مستمر سیاسی و امنیتی با مسکو نیاز داشته باشد.

تابناک

سیاسی