یارانه نقدی در خطر؛ چه اقداماتی برای حفظ آن باید انجام دهید؟

جهان صنعت نیوز، یارانه نقدی، یکی از مهم‌ترین ابزارهای حمایتی دولت از اقشار مختلف جامعه است که سال‌هاست به میلیون‌ها خانوار ایرانی کمک می‌کند تا بخشی از هزینه‌های زندگی روزمره خود را پوشش دهند. از ابتدای سال ۱۴۰۴، دولت به طور گسترده برنامه‌ای برای حذف یارانه خانوارهای پردرآمد و تخصیص منابع حاصل از آن به دهک‌های پایین‌تر، به ویژه از طریق کالابرگ و بسته‌های حمایتی، اجرایی کرده است.
با این حال، تجربه ماه‌های گذشته نشان داد که اشتباه در دهک‌بندی و محاسبه درآمد و هزینه خانوارها باعث شده برخی افراد به اشتباه از لیست یارانه‌بگیران حذف شوند. این مسئله دولت را بر آن داشت تا ملاک‌های حذف یارانه را بازنگری کند و معیار جدیدی برای تشخیص خانوارهای پردرآمد و حذف یارانه معرفی کند.

ملاک جدید قطع یارانه

بر اساس تغییرات جدید، «شاخص خرید خرد» به معیار اصلی برای دهک‌بندی خانوارها اضافه شده است. به ازای هر عضو خانوار، میزان خرید خرد ماهانه ۱۰ میلیون تومان تعیین شده است. برای مثال، یک خانوار سه نفره می‌تواند تا ۳۰ میلیون تومان خرید خرد در ماه داشته باشد.
خرید خرد شامل پرداخت‌های روزمره از طریق کارتخوان‌های فروشگاهی است، مانند خرید مواد غذایی، پوشاک، لوازم خانگی و خدمات معمول. تراکنش‌های بزرگ مانند خرید و فروش املاک، خودرو و کارت به کارت در این محاسبه لحاظ نمی‌شوند.
میانگین هزینه‌های خرد و اجاره خانوار در بازه شش ماهه محاسبه می‌شود تا دقت در شناسایی خانوارهای پردرآمد افزایش یابد.

یارانه چه کسانی قطع خواهد شد؟

علاوه بر شاخص‌های قبلی، اکنون دولت شاخص جدید «خرید خرد» را معرفی کرده و براساس این معیار، اگر مجموع هزینه‌های ماهانه یک خانوار سه‌نفره (شامل خرید خرد و اجاره) به طور میانگین از ۵۰ میلیون تومان فراتر رود، آن خانوار در فهرست حذف یارانه قرار خواهد گرفت.
بر اساس برنامه دولت، بیش از ۱۸ میلیون نفر در لیست حذف یارانه قرار گرفته‌اند. از این تعداد، بخشی در ماه‌های گذشته یارانه‌شان قطع شده و بخش دیگر به مرور در مراحل بعدی حذف خواهند شد. روند حذف یارانه به صورت تدریجی اجرا می‌شود تا منابع آزاد شده به دهک‌های پایین‌تر و افراد نیازمند تخصیص یابد. پیش‌بینی می‌شود تا پایان مهر، تعداد کل خانوارهایی که یارانه‌شان قطع شده به حدود ۱۰ میلیون نفر برسد و سایر خانوارهای مشمول نیز در مراحل بعدی از فهرست یارانه‌بگیران خارج شوند.

چطور از قطع یارانه جلوگیری کنیم؟

۱. تفکیک یارانه فرزندان متأهل

اگر فرزند شما ازدواج کرده است، باید یارانه او از خانوار اصلی جدا شود تا درآمد و دارایی مستقل او در دهک‌بندی خانوار اصلی لحاظ نشود.

۲. انتقال فوری سند خودروهای فروخته‌شده

بسیاری از افراد خودرو خود را فروخته‌اند اما سند به نام خریدار منتقل نشده است. در چنین حالتی، خودرو همچنان دارایی خانوار محسوب می‌شود و می‌تواند دلیل حذف یارانه باشد.

۳. غیرفعال کردن کارتخوان‌های بلااستفاده

دستگاه‌های کارتخوان قدیمی یا غیرفعال ممکن است باعث ثبت تراکنش‌های غیرواقعی به نام شما شوند. توصیه می‌شود سریعاً نسبت به غیرفعال‌سازی آن‌ها اقدام کنید.

۴. به‌روزرسانی اطلاعات ملکی

اگر ملک فروخته یا اجاره داده‌اید، باید اطلاعات آن را در سامانه‌های دولتی به‌روز کنید تا ارزش املاک شما به اشتباه بالاتر از سقف محاسبه نشود.

۵. اصلاح آدرس محل سکونت

برخی خانوارها به دلیل ثبت آدرس‌های قدیمی یا نادرست، در دسته‌بندی اشتباه قرار گرفته‌اند. اصلاح آدرس در سامانه‌های بانکی و هدفمندسازی اهمیت دارد.

۶. مدیریت تراکنش‌های بانکی

تراکنش‌های غیرضروری با کارت بانکی اصلی خانوار را کاهش دهید. برای نمونه، اگر چند حساب دارید، بهتر است تراکنش‌های کاری و شخصی جدا باشند تا سامانه برداشت اشتباهی از میزان درآمد شما نکند.

۷. ثبت تغییرات خانوار

در صورت وقوع فوت، طلاق یا جدایی باید تغییرات در سامانه حمایت ثبت شود. عدم ثبت این موارد باعث می‌شود که یارانه به شکل اشتباه محاسبه گردد.

۸. بستن حساب‌های بانکی غیرفعال

حساب‌های بانکی قدیمی یا بلااستفاده می‌توانند منجر به سوءبرداشت سامانه شوند. بهتر است این حساب‌ها را مسدود کنید.

۹. مدیریت حساب‌های مشترک

اگر حساب مشترک دارید، سهم واقعی هر فرد باید مشخص باشد تا درآمد کل حساب به نام یک نفر محاسبه نشود.

۱۰. اصلاح سوابق سفرهای خارجی

اگر سفر خارجی به دلایل درمانی یا کاری کوتاه‌مدت داشته‌اید، باید مدارک خود را در سامانه بارگذاری کنید تا به‌عنوان شاخص لوکس‌گرایی محاسبه نشود.

روش اعتراض به قطع یارانه

خانوارهایی که یارانه‌شان قطع شده می‌توانند برای بررسی وضعیت و ثبت اعتراض به سامانه رسمی وزارت رفاه به نشانی hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند. کافی است کد ملی سرپرست خانوار وارد شود تا علت تغییر مشاهده و اعتراض ثبت شود.

اقتصاد کلان