فشار تحریم‌ها بر اقتصاد ایران: دو راهی تورم و رکود در انتظار کشور
رویترز در گزارشی تازه هشدار داده است که اقتصاد ایران در پی بازگشت تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های مالی، در آستانه هم‌زمانی تورم بالا و رکود عمیق قرار گرفته است؛ وضعیتی که می‌تواند ثبات اقتصادی کشور را با چالش جدی مواجه کند.
جهان صنعت نیوز، خبر گزاری رویترز در گزارشی استدلال می‌کند که اقتصاد ایران در آستانه ابرتورم و رکورد شدید قرار دارد؛ این خبرگزاری به نقل از مقامات و تحلیلگران نوشت که دولت با بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، برای حفظ ثبات اقتصادی با محدودیت‌های جدی روبروست.
رویترز مدعی است که این تحولات پس از شکست مذاکرات برای محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی ایران رخ داده است، این درحالی است که به گفته هر دو طرف، دیپلماسی همچنان می‌تواند این بن‌بست را حل کند.
براساس این گزارش، افزایش شکاف طبقاتی، سوء مدیریت اقتصادی و تورم سرسام آور، افزایش نارضایتی عمومی را به دنبال داشته است. این درحالی است که سه مقام ارشد ایرانی به این خبرگزاری گفته‌اند که تهران اعتقاد دارد آمریکا، متحدان غربی آن و اسرائیل در حال تشدید تحریم‌ها برای دامن زدن به نارضایتی‌ها در ایران هستند.
در عین حال، ایران به شدت بر اقتصاد مقاومتی خود تکیه دارد که شامل خودکفایی و تجارت نزدیک‌تر با کشورهایی چون چین و روسیه و برخی از کشورهای منطقه است. مسکو و پکن از حق ایران برای دستیابی به انرژی هسته‌ای صلح آمیز حمایت می‌کنند و حملات ایالات متحده و اسرائیل به سه سایت هسته‌ای ایران در ماه ژوئن را محکوم کردند.
با این‌حال، تحلیلگران معتقدند که این راه حل‌ها ممکن است برای محافظت از کشور بزرگی مثل ایران با جمعیت ۹۲ میلیون نفری در برابر ضربات اقتصادی مجدد کافی نباشد. به گفته اومود شکری، تحلیلگر ارشد در دانشگاه جورج میسون، اثر تحریم‌های سازمان ملل چند وجهی خواهد بود و آسیب‌پذیری‌های ساختاری و مالی ایران را تشدید خواهد کرد، در حالی‌که دولت برای حفظ ثبات اقتصادی در تلاش است، زیرا تحریم‌ها شبکه بانکی را مختل کرده، تجارت را محدود ساخته و صادرات نفت، که منبع اصلی درآمد کشور است، را تحت فشار قرار داده‌اند.
ایران از سال ۲۰۱۸، که دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ۶ قدرت جهانی خارج شد و تحریم‌های ایالات متحده را دوباره اعمال کرد، از فروپاشی اقتصادی گسترده جلوگیری کرده است. با این‌حال، براساس گزارش رویترز، تحریم‌های سازمان ملل می‌تواند مانع رشد اقتصادی شده، تورم را افزایش دهد و اقتصاد ایران را به سمت مارپیچ رکودی سوق دهد.
اقتصاد ایران پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا در سال ۲۰۱۸ به شدت کوچک شد؛ با این‌حال، پس از ۲۰۲۰ رشد متوسطی را تجربه کرد که عمدتا تحت تاثیر تجارت نفت با چین بوده است. ولی بانک جهانی در ماه جاری پیش‌بینی کرد که اقتصاد ایران در سال جاری ۱.۷ درصد و سال آینده (۲۰۲۶)، ۲.۸ درصد کوچک شود، که به شدت پایین‌تر از پیش‌بینی رشد ۰.۷ درصدی است که چند ماه قبل برای سال آینده داشت.
تهران تا حد زیادی به تجارت نفت با چین وابسته است چراکه این کشور بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران و یکی از معدود کشورهایی است که با وجود سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ همچنان با ایران تجارت می‌کند. نفت همچنان منبع مهم درآمد ایران است، به طوری‌که نفت و پتروشیمی حدود یک‌چهارم تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۲۴ را تشکیل داده است.
با این‌حال، تحلیلگر دانشگاه جورج میسون معتقد است اگر چین به دنبال کاهش تنش با دولت ترامپ باشد، ممکن است موضع سخت‌تری در قبال نفت ایران در پیش گیرد، به طوری‌که خواستار تخفیفات بیشتری شده یا واردات را کاهش دهد. به گفته او، هر دلار کاهش در قیمت نفت به معنای از دست رفتن حدود نیم میلیارد دلار از درآمد سالانه ایران است.
ارزش پول ایران از ۹۲۰ هزار ریال به ازای هر دلار در ماه آگوست (مرداد ماه) به ۱۱۵ هزار ریال کاهش یافته است و تورم به حدود ۴۰ درصد رسیده است. تداوم کاهش ارزش پول و تحریم‌های تجاری، قیمت‌ها را افزایش داده و اعتماد سرمایه‌گذاران را تضعیف می‌کند.
به نوشته رویترز، بسیاری از صاحبان مشاغل از انزوای بین‌المللی عمیق‌تر و احتمال حملات دوباره اسرائیل در صورت شکست دیپلماسی در حل بن‌بست هسته‌ای نگرانند.
منبع: اکو ایران
اقتصاد کلانلینک کوتاه :