خطر ته تراشی جنگل های شمال

جهان صنعت نیوز: زمینی که دیگر نه نای نفس کشیدن دارد و نه حالی برای دفاع از خود. کوتاه ترین و اولین مسیر گردشگری مردم سالهاست جایی نیست مگر شهر و روستاهای کرانه شمالی کشور. سفر را دوست دارند اما انگار باید نشانی از خود بگذارند که اگر نمی گذاشتند امروز فاضلاب و آب و جنگل همه با هم از یک مسیر نمی گذشتند. مردم و مسئولین هر یک بر اساس توان خود به گونه ای تیشه به ریشه زمین می زنند. از جا گذاشتن زباله در دشت و جنگل تا ساحل فروشی و قطع درخت های چند صد ساله جنگل های شمال کشور.

گیلان، مازندران و گلستان محل دفن زباله های جامانده از گردشگری شده اند. گردشگری هر چند می توانست اکسیر نجات اقتصاد و زندگی در شمال کشور باشد اما هیچ گره ای را باز نکرد و حالا هر روز بر مشکلات مناطق شمالی افزوده است. حالا هرچند هم پسماند و زباله های جا مانده از گردشگری خطرناک و انبوه باشند اما انتظار آن می رفت مسئولین با مطالعه ای عمیق تر و جدی تر در پی یافتن راهکاری برای بهبود شرایط در شمال کشور باشند. در مقابل فعالان محیط زیست هر روز فریادشان بلند است که خطری جدی جانمان را تهدید می کند و مسئولین نیز هر بار این موضوع را تایید می کنند. آب از آب اما تکان نمی خورد همچنان زیر بی توجهی به آینده مان دفن شده ایم.

خطر ته تراشی جنگل های شمال

بهروز دهزاد، فعال محیط زیست درباره شرایط زیست محیطی در کرانه شمالی کشور ابراز نگرانی کرده و به “جهان صنعت نیوز” گفت: حیات در جنگل های شمال کشور به شدت با بحران مواجه است و احتمال بهبود شرایط تقریبا وجود ندارد. وضعیت فاجعه آمیزی در شمال کشور در حال وقوع است و منابع طبیعی شمال کشور از ریشه در حال نابودی است. وضعیت تا جایی پیش رفته که متاسفانه بسیاری از موهبت های طبیعی شمال کشور به هیچ عنوان قابل بازگشت نخواهد بود. نقطه تاریک محیط زیست کشور در حقیقت آنجایی است که مدیران و تصمیم گیران و مسئولان محیط زیست کشور به هیچ عنوان ذهنی آشنا با شرایط زیست محیطی و اهمیت آن ندارند.

دهزاد با اشاره به همه تلاش های چهار دهه خود در حوزه محیط زیست ادامه داد: مسئولان محیط زیست کشور هیچ آموزش جدی ندیده اند و به هیچ عنوان آشنایی کافی با شرایط محیط زیست کشور ندارند. بارها در جلساتی مشترک درباره وضعیت آب و خاک هشدارهایی جدی را بیان کرده ایم اما هیچ واکنشی از سوی مسئولین شکل نگرفت. مسئولین به تماشای نابودی آب و خاک کشور نشسته اند و حتی نمی دانند چه فاجعه ای در حال وقوع است. برخی مناطق شمالی کشور تا چند سال آینده به هیچ عنوان قابل سکونت نخواهد بود. همین روند موجب شده تا فعالان محیط زیست مدام با در بسته مواجه شوند. در حال حاضر وسعت قابل توجهی از جنگل های شصت میلیون ساله کشور ته تراشی شده و قابل بازگشت نیست.

این پژوهشگر محیط زیست با تاکید بر خطر جدی حاصل از نابودی جنگل های شمال کشور افزود: در حال حاضر چوب جنگل های شصت میلیون ساله با قیمتی گزاف به فروش می رسد و هیچ موضوعی مگر درآمد حاصل فروش چوب جنگل ها برای مسئولانی که مسئولیت پذیر نیستند مهم نیست. درخت هایی با عمر ۲۰۰ تا ۶۰۰ سال در مقابل چشم مردم بریده و فروخته می شود اما دیگر حتی مردم نسبت به این شرایط واکنشی نشان نمی دهند. این بی تفاوتی مرردم خود زنگ خطری جدی است که نمی توان ساده از آن گذر کرد. شاید یکی از دلایل بی توجهی مسئولین نیز سکوت و بی توجهی مردم نسبت به محیط زیست باشد.

آب با طعم فاضلاب و زباله

نوار شمالی کشور زیر انبوهی از زباله دفن شده است. این جریان به اعتقاد مسئولان بسیار آسیب رسان است اما به نظر می رسد بیش از آنکه تصویب قوانین حمایتی را مورد توجه قرار دهند، اظهار نظرهای رسانه ای را در دستور کار خود قرار داده اند. اسدالله عباسی نماینده رودسر در مجلس شواری اسلامی چندی پیش درباره شرایط بحرانی بهداشت و سلامت آب در شهرهای شمالی کشور هشدار داده و گفته بود: متاسفانه در حال حاضر روند ساماندهی و مدیریت پسماند در استان های شمالی بسیار کند است. میزان تولید زباله درسه استان شمالی گیلان، مازندران و گلستان به دلیل حجم بالای گردشگر در این استان ها بسیار زیاد است، افزود: در حال حاضر این استان ها با مشکل دفن زباله مواجه هستند و این در حالی است که باید به موضوع مدیریت پسماند در استان های شمالی متفاوت با مناطق کویری نگاه شود اما متاسفانه نگاه بعضی از مسولان به گیلان و مازندران همانند سایر استان هاست.

وی با اشاره به فاصله کم جنگل و دریا از یکدیگر در استان های شمالی مدعی شده بود: متاسفانه پساب زباله های دفن شده، وارد آب های زیر زمینی ، رودخانه ها و در نهایت دریا می شود که در این صورت حیات آبزیان، پرندگان مهاجر، دام و طور با خطر روبرو می شود و حتی آب شرب مردم را نیز آلوده کرده و سلامت آن ها را تهدید می کند. در حال حاضر رودخانه ها و تالاب های شمالی از آلودگی ناشی از دفن زباله آلوده شده اند، تصریح کرد: معتقدیم که این کار نیازمند اراده ملی است و به تنهایی از سازمان حفاظت محیط زیست انتظار نداریم که این کار را انجام دهد بلکه همه سازمان ها و نهادهای مربوطه باید دست به دست هم دهند تا معضلی که تبدیل به تهدید جدی برای استان های شمالی کشور شده است برطرف شود. البته تنها تامین اعتبار مشکل را حل نمی کند بلکه بخش زیادی از این مشکل، مدیریتی است و تنها بخشی از آن به اعتبار بر می گردد که امید داریم دولت به این بخش نیز توجه کند تا بتوان با استفاده از فناوری های نوین، فرآیند دفن زباله را از از حالت سنتی خارج کرد.

تکرار پاسکاری ها

این اما در حالی است که مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با جمع آوری پسماندهای کشور به تازگی اظهار کرد: دولت از مجلس برای حل مشکل پسماند در خواست کرده بود که اعتباری حدود یک هزار میلیارد تومان به صندوق محیط زیست اختصاص دهد تا سازمان محیط از محل این صندوق برای حل این مشکل اقداماتی را انجام دهد. پسماندها یک منبع مالی خوبی برای کشور هستند، چراکه هزینه آن‌ها قابل برگشت است و ما باید بخش خصوصی را برای این کار فعال کنیم. هم اکنون شمال کشور به دلیل حجم زیاد پسماند در یک وضعیت نابسامانی قرار دارد و ما باید از وزارت نیرو ما به تفاوت هزینه سوزاندن زباله‌ها را به عنوان پول برق دریافت کنیم، اما وزارت نیرو برای پرداخت هزینه زیر بار نمی‌رود.

به گفته تجریشی، «سازمان محیط زیست برای مدیریت پسماندهای شمال کشور با همکاری دستگاه‌های شهرهای شمالی برنامه‌ای را تدوین کرد که این برنامه براساس ضوابط می‌توانست قابل اجرا باشد. سازمان حفاظت محیط زیست از مجلس شورای اسلامی در خواست کرد اعتباری را برای جمع آوری پسماندهای شمال کشور از صندوق توسعه ملی تخصیص دهند که این اعتبار به تصویب رسید، اما متاسفانه نمایندگان اعتبارات را در جای دیگری هزینه کردند. امسال نیز نمایندگان مجلس برای پسماندها اعتباری تخصیص ندادند و علت آن را نمی‌دانیم.» سازمان محیط زیست در انتظار تصویب قوانین از سوی مجلس کاری از پیش نمی برد و در مقابل نمایندگان مجلس نیز مدام نسبت به شرایط نامناسب زیست محیطی شمال کشور انتقاد می کنند. این پاسکاری های بی حاصل ادامه دارد و کرانه شمالی کشور هر ساعت به مرگ خود نزدیک تر می شود.

باید آماده فاجعه بود

دهزاد در بخش دیگری از اظهار نظرهای خود درباره وضعیت بحرانی شمال کشور گفت: حقیقت آن است که دیگر کار جدی از دستمان ساخته نیست. میراث طبیعی کشور در حال پایان است. از همین رو است که باید جامعه را برای پذیرش بحرانی جدی آماده کنیم. حال باید همه تلاش خود را به کار بندیم تا آخرین جرعه های باقی مانده از محیط زیست را با همه تلاش خود حفظ کنیم. در حال حاضر وزارت خانه ها و نهادها و سازمان ها نیز در مسیر نابودی محیط زیست کشور گام برداشته اند. همچنان بر ما روشن نیست که این مسیر تخریب کننده محیط زیست روندی عامدانه است یا جاهلانه.

در پایان این پژوهشگر با ابراز نگرانی از شرایط افزود: هرچند نسبت به شرایط محیط زیست بسیار نگران و ناامید هستیم اما همچنان امید آن را داریم که مسئولین بپذیرند مطالبات جامعه در حوزه محیط زیست به هیچ عنوان یک رویکرد سیاسی نیست. ادامه حیات محیط زیست کشور یعنی ادامه حیات و زندگی ما در این سرزمین. از همین رو به همان میزان که از محیط زیست کشور غافل شویم به سوی نابودی زندگی خود نزدیک شده ایم. بهره برداری های اقتصادی از مراتع و جنگل های شمال کشور تنها یک سود کوتاه مدت و بی حاصل را محقق می کند. حال باید چشمهایمان را باز کنیم و باور کنیم حتی اگر در پی منافع مالی هستیم محیط زیست باید به حیات خود ادامه دهد.

شیدا ملکی 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عمومی