هند و روسیه: پایان یک همکاری نفتی در سایه تحریم‌های آمریکا
گفته می‌شود که بزرگ‌ترین پالایشگاه خصوصی هند، خرید نفت خام روسیه را پس از تصمیم آمریکا مبنی بر تحریم دو شرکت بزرگ نفتی روسیه یعنی «روس‌نفت» و «لوک اویل»، متوقف کرده است؛ اما این تصمیم برای دهلی‌نو به چه معناست؟
جهان صنعت نیوز، شرکت هند «ریلاینس ایندستریز/Reliance Industries» به یکی از خریداران اصلی نفت خام روسیه بدل شده است. ریلاینس در ماه سپتامبر روزانه حدود ۶۲۹ هزار ۵۹۰ بشکه نفت خام از این دو شرکت روس خریداری کرد که طبق داده‌های شرکت تحلیل داده‌های «کپلر» بخشی از مجموع ۱.۶ میلیون بشکه واردات روزانه هند را تشکیل می‌داد.
ریلاینس پارسال در طول بازه‌ای مشابه، روزانه حدود ۴۲۸ هزار بشکه نفت از شرکت‌های روس خریداری کرده بود. در واقع، به گفته کارشناسان، پیش‌تر واردات نفت خام روسیه کمتر از سه درصد از سبد وارداتی هند را تشکیل می‌داد، اما اکنون یک‌سوم از کل واردات نفت خام هند را شامل می‌شود.
این اقدام پس از آن صورت می‌گیرد که وزارت خزانه‌داری آمریکا چهارشنبه هفته گذشته تحریم‌هایی علیه روس‌نفت و لوک‌اویل اعمال کرد و دلیل آن را «عدم تعهد جدی مسکو» به پایان دادن به جنگ اوکراین اعلام کرد. به گفته وزارت خزانه‌داری آمریکا این تحریم‌ها با هدف کاهش توانایی کرملین برای تامین مالی جنگ اعمال شده و در ادامه اعلام کرد که شاید اقدامات بیشتری در راه باشد.
پیش‌تر، پیوش گویال، وزیر بازرگانی هند گفت که «ما با آمریکا گفت‌وگو می‌کنیم، اما با عجله و ضرب‌الاجل یا اسلحه روی سرمان، معامله نمی‌کنیم.»
اظهارات وی در حالی مطرح شده است که هند و آمریکا ماه گذشته مذاکرات تجاری را از سر گرفتند. این مذاکرات در میان تنش‌ها بر سر تعرفه‌های ۵۰ درصدی آمریکا بر کالاهای هندی که تا حدودی به دلیل خرید نفت روسیه از سوی دهلی نو در بحبوحه جنگ در اوکراین بود، انجام می‌شود.
به نوشته سی‌ان‌بی‌سی، ریلاینس به تماس این شبکه تلویزیونی درباره صحت و سقم کاهش خرید نفت روسیه، پاسخی نداده است.
پانکاج سریواستاوا، معاون ارشد بازارهای نفت خام در شرکت تحقیقاتی «ریستاد انرژی/Rystad Energy»، گفته است که «اگر ریلاینس خرید نفت روسیه را متوقف کند، آثار منفی بر حاشیه سود و سودآوری ریلاینس خواهد داشت، زیرا نفت خام روسیه بیش از ۵۰ درصد از سبد نفت خام این شرکت را تشکیل می‌دهد.»
به گفته وی، «دسترسی به نفت خام مشابه مشکلی ندارد» و می‌توان آن را از غرب آسیا، برزیل یا گویان تامین کرد، اما اینکه ریلاینس بتواند همان قیمتی که از طریق قراردادهای بلندمدت با صادرکنندگانی همچون روس‌نفت دریافت می‌کند را به دست آورد، غیر محتمل است.
به گزارش رویترز، ریلاینس دسامبر پارسال قراردادی برای واردات نفت خام به ارزش ۱۲ تا ۱۳ میلیارد دلار در سال از روس‌نفت برای مدت ۱۰ سال امضا کرد که معادل حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز است.
خرید با چاشنی فرصت‌طلبی
واندانا هاری، تحلیلگر شرکت «واندا اینسایتس/Vanda Insights» مدعی است که خرید نفت روسیه از سوی پالایشگاه‌های هندی «خریدی فرصت‌طلبانه» و برخاسته از تخفیف‌های ارائه‌شده در مقایسه با انواع مشابه بوده است.
طبق گزارش اندیشکده «مرکز انرژی و هوای پاک» مستقر در هلسینکی، هند در ماه سپتامبر ۳۸ درصد از صادرات نفت خام روسیه را خریداری کرد که پس از چین با ۴۷ درصد در رتبه دوم قرار دارد
هاری اضافه کرد که پالایشگاه‌های هندی می‌توانند به راحتی به خرید از منابع دیگر روی آورند اما این اقدام حاشیه سود پالایش این پالایشگاه را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
مویو شو، تحلیلگر ارشد نفت خام در کپلر معتقد است که امکان دارد این غول پالایشی هند در کوتاه‌مدت با مشکلاتی در جایگزینی نفت خام روسیه مواجه شود. وی همچنین گفت که نفت خام ترش اورال روسیه با کیفیت متوسط، همچنان حدود پنج تا ۶ دلار در هر بشکه ارزان‌تر از نفت خام مشابه خاورمیانه است.
گزارش شرکت خدمات مالی و بانکداری آمریکایی «جفریز» در ماه گذشته حاکی از آن بود که تاثیر توقف خرید نفت روسیه توسط ریلاینس اینداستریز «قابل مدیریت» است.
به گفته این شرکت، سود حاصل از نفت خام روسیه حدود ۲.۱ درصد از سود پیش‌بینی‌شده ریلاینس برای سال مالی ۲۰۲۷، یعنی ۲.۰۵ تریلیون روپیه (معادل ۲۲.۸ میلیارد دلار) را تشکیل می‌دهد.
سود کل ریلاینس برای ۶ ماه سال مالی ۲۰۲۶، حدود ۱.۰۸ تریلیون روپیه هند (۱۲.۳ میلیارد دلار) بود که ۲۹۵ میلیارد روپیه آن به بخش فرآورده‌های شیمیایی و مابقی به بخش‌های مخابرات و خرده‌فروشی(حدود ۵۰۰ میلیارد روپیه) اختصاص داشت.
امیدواری به توافق تجاری با آمریکا
به ادعای سی‌ان‌بی‌سی، سایر پالایشگاه‌های هندی نیز در حال کاهش واردات نفت روسیه هستند. هاری می‌گوید که کنار گذاشتن تدریجی نفت روسیه ممکن است هزینه واردات هند را افزایش دهد، اما اگر قیمت نفت در محدوده ۷۰ یا ۸۰ دلار بود، این افزایش به آن شکل شوکه‌کننده نمی‌نمود.
قراردادهای آتی نفت خام وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا دیروز حدود ۶۱.۸۳ دلار در هر بشکه نجام شد. به ادعای کارشناسان، مزایای کاهش خرید نفت روسیه توسط هند از معایب آن بیشتر است.
به گفته ترین انگوین، اقتصاددان ارشد «ناتیکسیس/Natixis»، پنجره آربیتراژی که نفت روسیه در طول بحران انرژی ارائه می‌کرد، محدود شده و در حال حاضر هند نیازی به خرید قابل‌توجه نفت از روسیه ندارد.
در روابط تجاری هند با آمریکا، خرید نفت خام روسیه کانون مناقشه بوده که به اعمال تعرفه ۵۰ درصدی بر کالاهای صادراتی هند به آمریکا منجر شده است.
با توجه به اینکه توقف خرید نفت خام روسیه توسط پالایشگاه‌های دولتی و خصوصی هند که همواره خواسته دیرینه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بوده، فرصت دهلی‌نو برای مذاکره با واشنگتن بر سر درباره یک توافق تجاری دوجانبه سودمند با آمریکا افزایش پیدا کرده است.
منبع: ایرنا
سیاسیلینک کوتاه :