بازار کالاهای اساسی زیر بار کاهش  نرخ ارز نمی رود

جهان صنعت نیوز: بر این اساس نه تنها تولیدکنندگان و عرضه کنندگان کالاها در مقابل کاهش قیمت ها مقاومت می کنند بلکه در برخی موارد شاهد آن هستیم که افزایش‌ قیمت های جدیدی نیز روی محصولات اعمال می شود. این در حالی است که تا چند ماه گذشته افزایش قیمت ارز اصلی ترین مقصر افزایش قیمت ها در بازار شناخته می شد و فعالان بازار شرط کاهش قیمت ها را ، کاهش قیمت دلار عنوان می کردند.

اما حالا که دلار در کانال کاهشی قرار گرفته، هیچ کس حاضر به کاهش قیمت نیست.  در واقع استدلال فروشندگان برای تغییرندادن قیمت‌ها پس از کاهش نرخ دلار این است که کالا را با قیمت بالا خریداری کرده‌اند و اگر با قیمت کمتر بفروشند، ضرر می‌کنند و یا اینکه اگر کالا را با قیمت کم بفروشند برای جایگزینی آن با قیمت جدید دچار مشکل خواهند شد. بر این اساس اگرچه در شرایط فعلی افکار عمومی منتظر  کاهش قیمت ها به دلیل کاهش قیمت دلار است اما هیچ تغییری در بازار ایجاد نشده است.

نرخ ارز در ایران سیاسی است

در همین خصوص برخی صاحبنظران اقتصادی می گویند دلار با وجود اینکه یکی از متهمان ردیف اول گرانی های اخیر بوده است اما نباید نقش محتکران،  دلالان و کسانی که قوانین نادرستی را در این حین به اجرا رساندند، را نادیده گرفت. به باور برخی کارشناسان، اقتصاد ایران در برابر تغییرات نرخ دلار بسیار واکنش پذیر است و تغییر آنی نرخ دلار تاثیر بلندمدت روی قیمت انواع کالاها می گذارد اما در مقابل نمی توان توقع داشت که ریزش قیمت دلار در کوتاه مدت باعث کاهش قیمت در بازارها شود.  این در حالی است که رشد قیمت دلار اثر آنی در افزایش قیمت انواع کالا و اقلام اساسی و غیراساسی دارد. در واقع فروشندگان برای بالا بردن قیمت‌ها عجله دارند و با کوچکترین خبر گرانی و یا تغییر نرخ ارز، قیمت‌ها را تغییر می‌دهند اما با پایین آمدن نرخ دلار، دربرابر تغییر از خود مقاومت نشان می‌دهند چرا که از آینده بازار هیچ اطلاعی ندارند.

بر این اساس با وجود اینکه نمی توان سودجویی و منفعت طلبی برخی عرضه کنندگان کالا در شرایط بحرانی اقتصاد را نادیده گرفت اما واقعیت این است که بی ثباتی نرخ ارز و تصمیم های بدون پشتوانه دولتمردان باعث شده که اقتصاد روی هوا قرار بگیرد و فعالان اقتصادی و کاسبان در بلاتکلیفی به سر ببرند. موضوعی که باعث شده رونق از بازار رخت بر بندد و افزایش قیمت های پی در پی، جیب مردم را نشانه رود.

علیرضا مناقبی عضو هیات مدیره مجمع واردکنندگان ایران در این خصوص معتقد است که نبود ثبات در اقتصاد، منجر به افزایش ریسک فعالیت در آن می شود. در واقع  اقتصاد زمانی می‌تواند پویا باشد که ثبات نسبی در کار باشد. این در حالی است که اقتصاد ایران همواره تحت تاثیر نرخ ارز قرار دارد. اما نکته قابل تامل در این خصوص آن است که نرخ ارز در ایران، اقتصادی نیست بلکه سیاسی است و در چنین بستری با یک کلام و گفتار یا موضع گیری سیاسی قیمت ارز تغییر پیدا می‌کند.

این کارشناس اقتصادی بر این باور است که کاسب با اتکا به جنس موجود خود زنده است و در صورت فروش اجناسش به قیمت سنوات و ماه‌های گذشته، یقینا قادر به جایگزین سازی آن نخواهد بود و دچار ضرر و خسارت‌ خواهد شد. به همین دلیل است که در حال حاضر شاهد آن هستیم که با وجود کاهش نرخ دلار، تغییر خاصی در قیمت ها ایجاد نشده چرا که اقتصاد پیش بینی ناپذیر و بی ثبات است.

می خواهند بار خود را ببندند

در این خصوص یکی از توزیع کنندگان عمده اقلام و محصولات غذایی  با بیان اینکه محتکران در صدد هستند تا در بزنگاه‌های حساس اقتصادی بار خود را ببندند، گفت: متاسفانه فرصت طلبان و سودجویانی هستند که سود و منافع خود  را در ضرر و زیان دیگران می‌بینند.

محمد صدری افزود: این در حالی است که فعالیت این افراد اقتصاد کشور را پیش بینی ناپذیر و بی ثبات می کند و ریسک فعالیت را به شدت بالا می‌برد.

به گفته وی، در بازار محصولات غذایی در برهه ای که  دلار با افزایش روبرو شد، شاهد کمبود و حتی نبود برخی از محصولات بودیم که در پشت پرده آن  آن سوء استفاده برخی از افراد و گروه‌های خاص محرز بود.

این فعال بازار اظهار کرد: اگرچه فعالیت سودجویان در مواقع حساس همواره پر رنگ بوده است اما نباید این واقعیت نیز غافل شد که اقتصاد ما آنچنان که باید ثبات ندارد و در چنین فضایی بسیاری از فعالان اقتصادی از بیم و هراس افزایش مجدد قیمت‌ها از کاهش بر حق نرخ محصولات اجتناب می‌کنند . این در حالی است که بخش قابل توجهی از جامعه هزینه این بی ثباتی و پیش بینی ناپذیری اقتصاد را پرداخت می‌کنند.

حذف چهار صفر قدرت خرید را افزایش نمی دهد

به باور کارشناسان اقتصادی، افزایش نرخ ارز و رشد نقدینگی در چند سال اخیر از مهمترین عوامل کوتاه مدت و بلندمدت افزایش تورم بوده است به گونه ای که شاهد برخی آشفتگی ها در بازارهای مالی و فضای اقتصادی کشور بوده ایم. این در حالی است که دولت به دنبال راه هایی برای افزایش قدرت خرید مردم و کنترل تورم است تا افزایش قیمت های موجود را کمرنگ کند.

بر این اساس شاهد این بودیم که در مرداد ماه سال جاری لایحه پیشنهادی بانک مرکزی مبنی بر تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان و حذف چهار صفر را بعد از گذشت ۲۴ سال به تصویب رسید. لایحه ای که به گفته برخی از کارشناسان، نمی تواند تورم و قدرت خرید مردم را با تغییر مواجه کند. بر این اساس در شرایط فعلی با وجود کاهش نرخ دلار همچنان گرانی کالا‌ها در بازار ملموس است و تصمیمات آینده دولت نیز نمی تواند کمکی به کاهش قیمت ها و افزایش قدرت خرید مردم کند.

بر همین اساس رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه حذف چهار صفر از پول ملی به افزایش قدرت خرید مردم و کاهش تورم کمک نمی‌کند، گفت: اگرچه موافق نظریه حذف چهار صفراز پول ملی هستم اما باید این واقعیت را پذیرفت که حذف چهار صفراز پول ملی به افزایش قدرت خرید مردم و کاهش تورم، کمک نمی‌کند و به نظر نمی رسد که دولت هم چنین نظریه‌ای را داشته باشد.

محمد لاهوتی اظهار کرد: حذف چهار صفر از پول ملی، در دنیا زمانی رقم می‌خورد که کشور، تورمش کاهشی باشد و همچنین، از ثبات اقتصادی برخوردار باشد. در آن شرایط می‌توان این حذف چهار صفراز پول ملی را انجام داد. به عبارتی، زمانی می‌توان این حذف صفر را انجام داد که اهمیت و ارزش پول را افزایش داده و بتواند قدرت واحد پولی کشور را افزایش دهد.

لاهوتی در ادامه گفت: باتوجه به اینکه هم اکنون، در کشور ما تورم، ۲ رقمی است و شرایط اقتصادی هم چندان مناسب نیست، به نظر نمی‌رسد که دولت، هدفش از پیشنهاد این نظریه، رسیدن به این موضوعات باشد.

رئیس کنفدراسیون صادرات با اشاره به اینکه بانک مرکزی با تورم امسال چرا دنبال حذف این صفر در سال‌های دیگر است، اظهار کرد: به هر حال حذف چهار صفر می‌تواند عملیات حسابداری را ساده کند و واحد پولی را در مقابل پول‌های دیگر در خارج کشور، افزایش دهد. همچنین با این اقدام می‌توان ثبات اقتصادی را در جامعه ایجاد کرد. به گفته لاهوتی، علاوه بر این باید به این نکته اشاره کرد که حذف این چهار صفر از پول ملی می‌تواند جو روانی داشته باشد چرا که در میان ارز‌های جهانی، پول ملی کشور قدرتمند نشان داده می‌شود.

بر اساس آنچه گفته شد، وابستگی اقتصاد به دلار از نمونه معضلاتی است که باید هرچه زودتر برای آن چاره اندیشی شود. در غیر این صورت همچنان بازار مایحتاج مورد نیاز مردم تحت تاثیر تحولات سیاسی و اقتصادی قرار خواهد گرفت به طوری که فقر در جامعه بیشتر هویدا خواهد شد.

 

اخبار برگزیدهاقتصاد کلان